νύμφη

Από Βικιλεξικό
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση
Δείτε επίσης : Νύμφη

Νέα ελληνικά (el)[επεξεργασία]

↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική η νύμφη οι νύμφες
      γενική της νύμφης των νυμφών
    αιτιατική τη νύμφη τις νύμφες
     κλητική νύμφη νύμφες
Κατηγορία όπως «νίκη» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία [επεξεργασία]

νύμφη < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική νύμφη[1]

Προφορά[επεξεργασία]

ΔΦΑ : /ˈniɱ.fi/

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

νύμφη θηλυκό

  1. δευτερεύουσα θεά της φύσης της ελληνικής μυθολογίας → δείτε τη λέξη Νύμφη
  2. χαρακτηρισμός ωραίας νέας γυναίκας
  3. χαρακτηρισμός παράλιας πόλης
    η νύμφη του Θερμαϊκού (η Θεσσαλονίκη)
    η νύμφη του Παγασητικού (ο Βόλος)
  4. (προσφώνηση) (εκκλησιαστικές εκφράσεις) νύφη (γυναίκα που παντρεύεται)
    νύμφη ανύμφευτος
    1. η Εκκλησία
    2. μοναχή
  5. (ζωολογία) χρυσαλλίδα, η κάμπια των εντόμων στο τελευταίο στάδιο της εξέλιξής τους

Συγγενικά[επεξεργασία]

Σύνθετα[επεξεργασία]

Δείτε επίσης[επεξεργασία]

Μεταφράσεις[επεξεργασία]

    νύμφη
    νύμφη ανύμφευτος

Αναφορές[επεξεργασία]

  1. ↑ νύμφη - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας


Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

νύμφη < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική νύμφη

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

νύμφη θηλυκό

  1. νύφη, γυναίκα την ημέρα του γάμου της
    γίνομαι νύμφη: παντρεύομαι
    λαμβάνω νύμφην: παντρεύομαι
  2. νιόπαντρη
  3. η σύζυγος
  4. σύζυγος αδελφού

Συγγενικά[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Τόμος ΙΑ', σ.314 - Κριαράς, Εμμανουήλ. Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Τόμοι Α'-ΙΗ'. (Τόμοι ΙΕ'-ΙΗ' επιμ. Ιωάννης Ν. Καζάζης) πολυτονικό σύστημα: τόμοι 1-5, μεταγραφή σε μονοτονικό: τόμοι 6-τέλος], pdf.Βιβλιογραφία.  Άπαντα Εμμανουήλ Κριαρά στην Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. 


Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ἡ νύμφη αἱ νύμφαι
      γενική τῆς νύμφης τῶν νυμφῶν
      δοτική τῇ νύμφῃ ταῖς νύμφαις
    αιτιατική τὴν νύμφην τὰς νύμφᾱς
     κλητική ὦ! νύμφη νύμφαι
  δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ τὼ  νύμφᾱ
γεν-δοτ τοῖν  νύμφαιν
Το φωνήεν της παραλήγουσας είναι βραχύ.
1η κλίση, ομάδα 'γνώμη', Κατηγορία 'δίκη' όπως «βελόνη» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία [επεξεργασία]

νύμφη < άγνωστης ετυμολογίας. Δύσκολη η σύνδεση με το λατινικό nūbō ("παντρεύομαι" ή κατ' άλλη άποψη "σκεπάζω"). Το έρρινο ένθημα < μ > ίσως έχει εκφραστικό ρόλο.[1] → λείπει η ετυμολογία

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

νύμφη θηλυκό

  1. νεαρή σύζυγος
  2. η σύζυγος
  3. παρθένα, νεαρή κόρη
  4. οι θεές 'Νύμφαι' της μυθολογίας → δείτε τη λέξη Νύμφη
  5. (μεταφορικά) για ανθρώπους σε κατάσταση έκστασης
  6. (εντομολογία) χρυσαλλίδα, προνύμφη μέλισσας, μεταξοσκώληκα
  7. αρσενικό μυρμήγκι με φτερά
  8. κλειτορίδα

Άλλες μορφές[επεξεργασία]

  • νύμφᾰ (νύμφᾱ δωρικός τύπος. Επίσης, νύμφᾰ επική κλητική πτώση ενικού)

Συγγενικά[επεξεργασία]

Αναφορές[επεξεργασία]

  1. ↑ Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας. 

Πηγές[επεξεργασία]

Ανακτήθηκε από "https://el.wiktionary.org/w/index.php?title=νύμφη&oldid=6282656"