Βοήθεια:Κατηγορίες
Σε ένα ηλεκτρονικό λεξικό είναι επιθυμητή η δημιουργία Κατηγορίας για κάθε πληροφορία που υπάρχει σε κάθε λήμμα, για κάθε θέμα: Κατηγορίες γραμματικής, ετυμολογίας, ορολογίας.
Η Κατηγορία:Βικιλεξικό είναι ένα δέντρο κατηγοριών. Υπάρχουν μερικές βασικές Κατηγορίες που διακλαδίζονται σε πολλές άλλες.
Επίσης δείτε:
- Ειδική σελίδα:όλες οι Κατηγορίες ενεργές και ζητούμενες
- Ειδική σελίδα: οι ζητούμενες Κατηγορίες
Πώς δημιουργούνται[επεξεργασία]
Η απόφαση για τη δημιουργία και την ονομασία νέων Κατηγοριών παίρνεται συλλογικά μετά από συζητήσεις στο
- Δωμάτιο συζήτησης: Βικιλεξικό:Διαχείριση κατηγοριών
Δημιουργούνται από πρότυπα (Βοήθεια:Πρότυπα) και κατ' εξαίρεσιν για ολιγομελείς Κατηγορίες, γράφοντας 'με το χέρι' την Κατηγορία στο τέλος του Τομέα Γλώσσας ενός λήμματος.
- Περισσότερα στο #Εντάσσουμε σε Κατηγορία
Είδη κατηγοριών[επεξεργασία]
Έχουμε τρία είδη κατηγορίων στο Βικιλεξικό
Κατηγορίες ομπρέλες[επεξεργασία]
Κατηγορίες-ομπρέλες: δεν έχουν μέλη - έχουν μόνο υποκατηγορίες
- Παράδειγμα: Κατηγορία:Ζώα - έχει μόνο υποκατηγορίες γλωσσών
Κατηγορίες απλές[επεξεργασία]
- Έχουν μέλη - Μπορεί να έχουν και υποκατηγορίες με επιπλέον μέλη
- Παράδειγμα: Κατηγορία:Θαλάσσια ζώα (νέα ελληνικά)
- Βλέπουμε μερικά μέλη
- + μία υποκατηγορία (Κατηγορία:Θαλάσσια θηλαστικά (νέα ελληνικά)) με άλλα μέλη που ανήκουν μόνο σ' αυτήν.
Κατηγορίες ευρετήρια index[επεξεργασία]
Υπερκατηγορία που είναι ευρετήριο (index) με όλα τα μέλη όλων των υποκατηγοριών σε αλφαβητική σειρά.
- Παράδειγμα: Κατηγορία:Ζώα (νέα ελληνικά)
- Έτσι, μπορούμε να βρούμα α...ω χωρίς να χρειαστεί να ψάξουμε σε όλες τις υποκατηγορίες μέχρι να βρούμε αυτό που θέλουμε.
- Συγκρίνετε με την κατηγορία του αγγλικού βικιλεξικού wikt:en:Category:en:Animals με πολλές υποκατηγορίες. Προσπαθήστε να βρείτε σε ποια κατηγορία υπάρχει το "dog".
Ονομασία Κατηγορίας[επεξεργασία]
Τι όνομα επιλέγουμε για μια Κατηγορία που θέλουμε να 'ανοίξουμε':
- Πρώτα, η λέξη Κατηγορία με κεφαλαίο το Κ (δεν εμφανίζεται στις λίστες Κατηγοριών, αλλά εννοείται)
- ακολουθεί άνω και κάτω τελεία
- η πρώτη λέξη κολλητά, χωρίς κενό: το όνομα που επιθυμούμε με αρκτικό γράμμα κεφαλαίο
- αν υπάρχουν και άλλες λέξεις, γράφονται κανονικά με μικρά αρκτικά γράμματα (εκτός αν είναι κύρια ονόματα) Π.χ.
- Κατηγορία:Προέλευση λέξεων από τα κινεζικά
- Κατηγορία:Λήμματα με παραθέματα από τον Όμηρο
- Κανόνας: Σε παρένθεση μπαίνει μόνο το όνομα γλώσσας όπως αναγράφετα στο keyword 'name' του Module:Languages. Η παρένθεση τοποθετείται στο τέλος του τίτλου.
- π.χ. Κατηγορία:Οποιοσδήποτε τίτλος (αγγλικά), Κατηγορία:Οποιοσδήποτε τίτλος (νέα ελληνικά)
- Τίποτε άλλο δεν μπαίνει σε παρένθεση σε τίτλο Κατηγορίας. Ο κανόνας εξυπηρετεί τη λειτουργία του προτύπου
{{auto cat}}
και την αναγνώριση των γλωσσών.
Σύνδεσμος με Κατηγορία[επεξεργασία]
Πώς συνδέουμε με link προς μία Κατηγορία;
Απαιτείται πριν από τη λέξη 'Κατηγορία' μία άνω και κάτω τελεία
[[:Κατηγορία:Τάδε]]
που εμφανίζει Κατηγορία:Τάδε
Με άλλη εμφάνιση:
[[:Κατηγορία:Τάδε|άλλη εμφάνιση]]
που εμφανίζει άλλη εμφάνιση[[:Κατηγορία:Τάδε (νέα ελληνικά)|]]
που εμφανίζει αυτομάτως Τάδε
Συνδέουμε με Κατηγορίες άλλων βικιλεξικών. Π.χ.
[[:en:Category:Greek language]]
που εμφανίζει en:Category:Greek language
Εντάσσουμε σε Κατηγορία[επεξεργασία]
- Δείτε και: Βικιλεξικό:Δομή_λημμάτων#Κατηγορίες
Λήμμα σε Κατηγορία[επεξεργασία]
Πώς εντάσσουμε ένα λήμμα σε μια Κατηγορία;
1) εντάσσεται αυτόματα από τα διάφορα Πρότυπα που σχεδιάστηκαν ακριβώς γι' αυτόν τον σκοπό: δεν χρειάζεται να κάνουμε κάτι
2) 'με το χέρι' αν δεν υπάρχει Πρότυπο
- Τοποθετούμε στο τέλος του Τομέα της γλώσσας που επεξεργαζόμαστε:
[[Κατηγορία:Τάδε]]
Εδώ, δεν προτάσσουμε άνω και κάτω τελεία.
Με αλφαβητική κατάταξη[επεξεργασία]
Όμως, οι Κατηγορίες και τα μέλη τους θα πρέπει να εμφανίζονται με σωστή αλφαβητική κατάταξη. Η αυτόματη αλφαβητική κατάταξη βασίζεται στην πρώτη λέξη της ονομασίας:
Παράδειγμα: το γαλλικό λήμμα -lâtrie
- δεν χρειάζεται να γράψουμε όνομα Κατηγορίας: μπαίνει αυτόματα στην Κατηγορία:Επιθήματα (γαλλικά)
- αυτό γίνεται με το πρότυπο
==={{επίθημα|fr}}===
Αλλά λόγω του ενωτικού, εμφανίζεται πάνω πάνω! Θα θέλαμε να πάει στο L, το πρώτο του γράμμα. Γράφουμε
==={{επίθημα|en|latrie}}===
κάνουμε sort χωρίς το ενωτικό, χωρίς διακριτικά
Κατηγορία σε Κατηγορία[επεξεργασία]
Στο δέντρο κατηγοριών Κατηγορία:Βικιλεξικό μια Κατηγορία υπάγεται σε άλλη, κι αυτή σε άλλη...
Αρκετές σελίδες κατηγοριοποιούνται με το αυτόματο πρότυπο {{auto cat}}
Πρέπει να υπάρχουν τα ονόματα των κατηγοριών
- στο Module:auto cat/data Γενικές κατηγορίες γραμματικής, ετυμολογίας, ύφους. Προκύπτουν από διάφορα πρότυπα.
- στο Module:auto cat/data/topics Θεματικές. Προκύπτουν από τα πρότυπο του Module:labels/data
- τοπωνύμια, όπως στο Module:topos/kind και Module:topos/where
- γλώσσες, όπως στο Module:Languages. Προκύπτουν από Πρότυπα ανακατεύθυνσης γλωσσών
Παρ' όλ' αυτά, ίσως χρειαστεί να κατηγοριοποιήσουμε χωρίς το auto cat. Ακολουθούν επεξηγήσεις για το πώς κατηγοριοποιούνται οι Κατηγορίες.
Χωρίς auto cat[επεξεργασία]
Απλή υπαγωγή μόνο σε μία Κατηγορία
- Π.χ. η Κατηγορία:Λέξεις με επίθημα -ation (γαλλικά)
- την βάζουμε με το sortkey στην
[[Κατηγορία:Λέξεις κατά επίθημα (γαλλικά)|ation]]
- την βάζουμε με το sortkey στην
Διπλή υπαγωγή σε Κατηγορία υπεργλωσσική, και σε Κατηγορία της συγκεκριμένης γλώσσας
Παράδειγμα: η Κατηγορία:Ιατρική (γαλλικά)
- 1. η Κατηγορία, όπως τη διαβάζουμε στον τίτλο με τον τομέα γλώσσας ως sortkey
[[Κατηγορία:ΧΧΧΧ|ικα]]
Μπαίνει στην υπεργλωσσσική Κατηγορία:Ιατρική για όλες τις γλώσσες. 'sortάρουμε' με το όνομα της γλώσσας μας χωρίς διακριτικά. - 2. Μπαίνει και στην υπερκείμενη Κατηγορία στην οποία υπάγεται, γι' αυτήν τη γλώσσα. Στην περίπτωση αυτή, είναι η
[[Κατηγορία:Θεματικές κατηγορίες (γαλλικά)|ιατρικη]]
- (3) αν είναι υπαγόμενη και σε extra Κατηγορία
Ο κωδικός κατάταξης (αγγλικά: sort key) γράφεται μετά από την κάθετο |
χωρίς τόνους, χωρίς κενά, χωρίς γράμματα με διακριτικά, ή γράμματα που δεν περιλαμβάνονται στην καθιερωμένη σειρά του αλφαβήτου μιας γλώσσας
- π.χ. όχι τελικό < ς > στα ελληνικά: γράφουμε σ
- όχι < é > στα γαλλικά: γράφουμε e
- π.χ.
[[Κατηγορία:Υφολογικές κατηγορίες|λογοτεχνικουφοσ]]
Σε περίοπτη θέση[επεξεργασία]
Μερικές Κατηγορίες επιθυμούμε να τις ξεχωρίσουμε απ' τον 'σωρό' και να τις τοποθετήσουμε σε περίοπτη θέση.
Πάνω πάνω:
Παράδειγμα: εντάσσουμε την Κατηγορία:Γραμματικές κατηγορίες (αρχαία ελληνικά) στην
[[Κατηγορία:Αρχαία ελληνικά| τιτλοσπροαιρετικα]]
αφήνοντας κενό πριν τον κωδικό κατάταξης, η Κατηγορία μας θα εμφανιστεί σε πάνω πάνω. Δείτε την τοποθέτησή της στην Κατηγορία:Αρχαία ελληνικά
Ειδική θέση: με κάποιο σύμβολο (π.χ. αστερίσκος, θαυμαστικό) που προηγούναι από τους χαρακτήρες του αλφαβήτου
- Για ελληνικού ενδιαφέροντος κατηγορίες γράφουμε ως κλείδα κατάταξης τον αστερίσκο
[[Κατηγορία:....|*]]
- Για κατηγορίες που σχετίζονται στενά με μητέρα-γλώσσα γράφουμε ως κλείδα κατάταξης την τυπογραφική απόστροφο
[[Κατηγορία:....|']]
- Σε ακόμη ψηλότερη θέση είναι η κλείδα κατάταξης με το θαυμαστικό
[[Κατηγορία:....|!]]
- Και πιο ψηλά απ' όλες είναι η κλείδα κατάταξη με κενό
[[Κατηγορία:....| ]]
Μετά το κενό, μπορούμε να συμπληρώσουμε κλείδες κατάταξης, που πάντα θα βρίσκονται πάνω πάνω.
Παραδείγματα:
- Κατηγορία:Προέλευση λέξεων (γαλλικά) - Πρώτα εμφανίζονται οι κατηγορίες της γαλλικής γλώσσας. Μετά, οι κατηγορίες ελληνικού ενδιαφέροντος (κάτω από έναν αστερίσκο). Ακολουθούν όλες οι άλλες αλφαβητικά.
- Κατηγορία:Προέλευση λέξεων από τα αρχαία ελληνικά (γαλλικά)
Πόσες Κατηγορίες[επεξεργασία]
Σε πόσες υπερ-Κατηγορίες μπορούμε να εντάξουμε μια Κατηγορία;
Σε όσες χρειάζεται. Προτάσσουμε εκείνες που αφορούν όλες τις γλώσσες, και μετά, αυτές που αφορούν τη γλώσσα που μας ενδιαφέρει. Π.χ. τα 'Ουσιαστικά' των γαλλικών:
[[Κατηγορία:Ουσιαστικά|γαλλικα]]
(τοποθετείται στην Κατηγορία:Ουσιαστικά στο Γ)[[Κατηγορία:Γραμματικές κατηγορίες (γαλλικά)]]
(τοποθετείται στην Κατηγορία:Γραμματικές κατηγορίες (γαλλικά) στο Ο που είναι η πρώτη λέξη
Κατηγορίες προσφυμάτων[επεξεργασία]
Ειδικά για τις Κατηγορίες προσφυμάτων, τις πολλές μορφές τους και πώς τις διαμορφώνουμε, δείτε τη Βοήθεια στη Συζήτηση κατηγορίας:Προσφύματα (νέα ελληνικά)
Χρήσιμα[επεξεργασία]
- Βικιλεξικό:Διαχείριση κατηγοριών (δωμάτιο συζήτησης)
Βοηθητικές σελίδες
- Βικιλεξικό:Οδηγός για νέους χρήστες/Σύνδεσμοι#Κατηγορίες
- Βικιλεξικό:Δομή λημμάτων#Κατηγορίες
- Help:Categories @mediawiki (αγγλικά)