κόσμος

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

κόσμος < αρχαία ελληνική κόσμος

Προφορά

→ λείπει η προφορά Μπορείτε να βοηθήσετε;

Ουσιαστικό

κόσμος αρσενικό

1. το σύμπαν
2. ο πλανήτης Γη
3. οι άνθρωποι, η κοινωνία
4. οποιοδήποτε σύνολο ανθρώπων
5. οι καλεσμένοι
6. τα εγκόσμια κατ' αντιδιαστολή προς τον μοναχισμό
7. (παρωχημένο) στολίδι

Συνώνυμα

• ντουνιάς

Εκφράσεις

• από καταβολής κόσμου: από τότε που υπάρχει ο κόσμος, από την αρχή
• έφαγα τον κόσμο: έψαξα πολύ για να βρω (κάτι)
• ζει σε άλλον κόσμο: είναι ξεκομμένος από την πραγματικότητα
• ζει στον κόσμο του: είναι ξεκομμένος από την πραγματικότητα
• χαλάει ο κόσμος, καίγεται ο κόσμος: γίνεται μεγάλη φασαρία, γίνονται επεισόδια

Παροιμίες

• εδώ ο κόσμος καίγεται και η γριά χτενίζεται: ενώ ο κόσμος αναστατώνεται, αυτός ασχολείται με ασήμαντες λεπτομέρειες
• ο κόσμος τό 'χει τούμπανο κι αυτός κρυφό καμάρι: λέγεται για κάτι που είναι πασίγνωστο ενώ κάποιος νομίζει ότι μόνο αυτός το ξέρει

Σημειώσεις

Μια παροιμία μπορεί να έχει διάφορες έννοιες. Οι παραπάνω εξηγήσεις δεν μπορούν να αντικατοπτρίσουν όλο τον πλούτο που κρύβεται πίσω από τις λίγες λέξεις της.

Συγγενικά

• κοσμάκης
• κοσμήτορας
• υπόκοσμος
• κοσμώ, κόσμημα, κόσμιος/κοσμία, κόσμια (κοσμίως), κοσμιότητα (κοσμιότης)
• διακοσμώ, διάκοσμος, διακόσμηση, διακοσμητής/διακομήτρια
• κοσμογονία, κοσμογονικός
• κοσμολογία, κοσμογραφία
• κοσμοείδωλο,
• κοσμοθεωρία + κοσμοαντίληψη <γερμ.Weltanschauung
• κοσμοκαλόγερος
• κοσμοκρατορία, κοσμοκράτορας
• κοσμοναύτης - κοσμοδρόμιο<ρωσ.
• κοσμοπλημμύρα, κοσμοσυρροή
• κοσμοπολίτης/κοσμοπολίτισσα, κοσμοπολίτικος
• κοσμοχαλασιά

• απόκοσμος
• κοσμοϊστορικός
• κοσμογυρισμένος
• κοσμοσωτήριος
• κοσμοξάκουστος
• κοσμικός, κοσμικότητα

Μεταφράσεις

    ο κόσμος

αγγλικά : world (en) γαλλικά : monde (fr) γερμανικά : die Welt (de) εβραϊκά : עולם (he) τουρκικά : dünya (tr)

    η Γη

αγγλικά Earth γαλλικά la terre γερμανικά die Erde

    οι άνθρωποι, η κοινωνία

αγγλικά : people (en) γαλλικά : gens (fr) γερμανικά : die (de) Leute (de)