Πηνειός

Νέα ελληνικά (el)[επεξεργασία]

Ο ποταμός Πηνειός στην κοιλάδα των Τεμπών

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ο	Πηνειός	οι	Πηνειοί
γενική	του	Πηνειού	των	Πηνειών
αιτιατική	τον	Πηνειό	τους	Πηνειούς
κλητική		Πηνειέ		Πηνειοί
Κατηγορία όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ο ποταμός Πηνειός στην Πελοπόννησο

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Πηνειός < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική Πηνειός

Προφορά[επεξεργασία]

ΔΦΑ : /pi.niˈos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : Πη‐νει‐ός

Κύριο όνομα[επεξεργασία]

Πηνειός αρσενικό

ποταμός της Θεσσαλίας που πηγάζει από το όρος Πίνδος και εκβάλλει διά μέσου της Κοιλάδας των Τεμπών στο Αιγαίο Πέλαγος
ποταμός της Πελοποννήσου που πηγάζει από το όρος Ερύμανθος και ρέει δυτικά εκβάλλοντας τελικά στο Ιόνιο πέλαγος κοντά στη Γαστούνη

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Παννονία

Δείτε επίσης[επεξεργασία]

Πηνειός στη Βικιπαίδεια

Σημειώσεις[επεξεργασία]

Άλλες ονομασίες: Σαλαμβριάς, Σαλαμπριάς, Λυκόστομος, Κοστούμ, Κιουσέμ/Κιοστέμ^[1], Αράξης^[2]

Υποσημειώσεις[επεξεργασία]

↑ βλ. Πολεζέ Χριστίνα, Η περίπτωση της Λάρισας (...) μέσα από τα κείμενα Ευρωπαίων περιηγητών (Διδακτορική Διατριβή): «Ο Paul Lucas δίνει δυο ονομασίες στον Πηνειό, Σαλαμπριά και Λυκόστομο (Licoustum) και μάλιστα χαρακτηρίζει τη δεύτερη τούρκικη. Όμως ο Επαμεινώνδας Φαρμακίδης μάς πληροφορεί ότι: “Ο ποταμός ούτος κοινώς καλείται Σαλαμπριά, προσωνυμία ην πρώτη η Άννα Κομνηνή απέδωκεν εις αυτόν κατά το έτος 1150 […] εκ της λέξεως Σαλάμβη, σημαινούσης οπήν”. Όσο για την ονομασία Λυκόστομο αυτή είναι παραφθορά του ονόματος Λυκοστόμιο που αποτελούσε τη Μεσαιωνική ονομασία της Κοιλάδας των Τεμπών απ’ όπου ο Οθωμανός Γεωγράφος Χατζή Κάλφας αποκαλεί τον Πηνειό Κοστούμ ή Κιοστέμ».
↑ Α. Ζούκας, Υδρογραφία του νομού Λάρισας

Μεταφράσεις[επεξεργασία]

Πηνειός

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

	δυϊκός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ὁ	Πηνειός	οἱ	Πηνειοί
γενική	τοῦ	Πηνειοῦ	τῶν	Πηνειῶν
δοτική	τῷ	Πηνειῷ	τοῖς	Πηνειοῖς
αιτιατική	τὸν	Πηνειόν	τοὺς	Πηνειούς
κλητική ὦ!		Πηνειέ		Πηνειοί
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		Πηνειώ
γεν-δοτ	τοῖν		Πηνειοῖν
Συνήθως στον ενικό.
2η κλίση, Κατηγορία 'ναός' όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Πηνειός < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *pen-^[1] (υγρός, λάσπη, βάλτος, νερό). Συγγενικές: σανσκριτική पानीय (pānīya, νερό), αγγλική fen κ.ά.

Προφορά[επεξεργασία]

ΔΦΑ : /pɛː.neː.ós/

Κύριο όνομα[επεξεργασία]

Πηνειός αρσενικό

(ελληνική μυθολογία) ανδρικό όνομα, ποτάμιος θεός, γιος του Ωκεανού και της Τηθύος (αδελφός των Ωκεανίδων)
ποταμός της Θεσσαλίας
※ Περαιβοὶ/οἳ περὶ Δωδώνην δυσχείμερον οἰκί' ἔθεντο,/οἵ τ' ἀμφ' ἱμερτὸν Τιταρησσὸν ἔργα νέμοντο/ὅς ῥ' ἐς Πηνειὸν προΐει καλλίρροον ὕδωρ,/οὐδ' ὅ γε Πηνειῷ συμμίσγεται ἀργυροδίνῃ,/ἀλλά τέ μιν καθύπερθεν ἐπιρρέει ἠΰτ' ἔλαιον (Όμηρος, Ιλιάδα 2, 749-754)

※ Μαγνήτων δ᾽ ἦρχε Πρόθοος Τενθρηδόνος υἱός,/οἳ περὶ Πηνειὸν καὶ Πήλιον εἰνοσίφυλλον/ναίεσκον (Όμηρος, Ιλιάδα, Ιλιάδα 2, 757)
Στους Μάγνητες αρχηγός ήταν ο Πρόθοος, ο γιος του Τενθρηδόνα, σ᾿ αυτούς που κατοικούσαν γύρω στον Πηνειό και το πυκνόφυλλο Πήλιο

(Μετάφραση: Ν. Καζαντζάκη - Ι. Θ. Κακριδή)

※ τοῦ Πηνειοῦ τοῦ Θεσσαλικοῦ ποταμοῦ, ὃς διὰ τῶν Τεμπῶν ῥέων ἐκδιδοῖ ἐς θάλασσαν (Αρριανός, Αλεξάνδρου Ανάβασις, 4, 6)

※ πλησίον δ' ἤδη τῆς τε Μακεδονίας καὶ τῆς Θετταλίας περὶ τὸ Ποῖον ὄρος καὶ τὴν Πίνδον Αἴθικές τε καὶ τοῦ Πηνειοῦ πηγαί (Στράβων, Γεωγραφία, 4, VII, 9)

※ Ὠκεανοῦ καὶ Τηθύος κατὰ τοὺς μύθους παῖδες ἐγένοντο πλείους ποταμῶν ἐπώνυμοι, ἐν οἷς καὶ Πηνειός, ἀφ´ οὗ συνέβη τὸν ἐν Θετταλίᾳ Πηνειὸν ὀνομασθῆναι. οὗτος δὲ μιγεὶς νύμφῃ τῇ προσαγορευομένῃ Κρεούσῃ παῖδας ἐγέννησεν Ὑψέα καὶ Στίλβην, ᾗ μιγεὶς Ἀπόλλων Λαπίθην καὶ Κένταυρον ἐγέννησε. καὶ τούτων Λαπίθης μὲν κατοικῶν περὶ τὸν Πηνειὸν ποταμὸν ἐβασίλευσε τῶν τόπων τούτων, γήμας δὲ Ὀρσινόμην τὴν Εὐρυνόμου ἐγέννησεν υἱοὺς δύο, Φόρβαντα καὶ Περίφαντα. (Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη, 4, 69)
ποταμός της Πελοποννήσου
※ οὕτω δὲ καὶ ἡ Ἦλις ἐκ τῶν περιοικίδων συνεπολίσθη. (...) ῥεῖ δὲ διὰ τῆς πόλεως ὁ Πηνειὸς ποταμὸς παρὰ τὸ γυμνάσιον αὐτῆς (Στράβων, Γεωγραφία, 5, III, 2)

※ μεταξὺ δὲ τοῦ Χελωνάτα καὶ τῆς Κυλλήνης ὅ τε Πηνειὸς ἐκδίδωσι ποταμὸς (Στράβων, Γεωγραφία, 5, III, 5)

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Παννονία

Αναφορές[επεξεργασία]

↑ smerdaleos.wordpress.com Η ετυμολογία του Πηνειού

Πηγές[επεξεργασία]

«Πηνειός» - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.

[1] βλ. Πολεζέ Χριστίνα, Η περίπτωση της Λάρισας (...) μέσα από τα κείμενα Ευρωπαίων περιηγητών (Διδακτορική Διατριβή): «Ο Paul Lucas δίνει δυο ονομασίες στον Πηνειό, Σαλαμπριά και Λυκόστομο (Licoustum) και μάλιστα χαρακτηρίζει τη δεύτερη τούρκικη. Όμως ο Επαμεινώνδας Φαρμακίδης μάς πληροφορεί ότι: “Ο ποταμός ούτος κοινώς καλείται Σαλαμπριά, προσωνυμία ην πρώτη η Άννα Κομνηνή απέδωκεν εις αυτόν κατά το έτος 1150 […] εκ της λέξεως Σαλάμβη, σημαινούσης οπήν”. Όσο για την ονομασία Λυκόστομο αυτή είναι παραφθορά του ονόματος Λυκοστόμιο που αποτελούσε τη Μεσαιωνική ονομασία της Κοιλάδας των Τεμπών απ’ όπου ο Οθωμανός Γεωγράφος Χατζή Κάλφας αποκαλεί τον Πηνειό Κοστούμ ή Κιοστέμ».

[2] Α. Ζούκας, Υδρογραφία του νομού Λάρισας

[3] smerdaleos.wordpress.com Η ετυμολογία του Πηνειού

[1]

[2]

[1]

Πηνειός

Πίνακας περιεχομένων

Νέα ελληνικά (el)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Προφορά[επεξεργασία]

Κύριο όνομα[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Δείτε επίσης[επεξεργασία]

Σημειώσεις[επεξεργασία]

Υποσημειώσεις[επεξεργασία]

Μεταφράσεις[επεξεργασία]

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Προφορά[επεξεργασία]

Κύριο όνομα[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Αναφορές[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Μενού πλοήγησης