Πρότυπο:κλ/οδηγίες

Από Βικιλεξικό
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

{{κλ|<κωδικός γλώσσας>|<κύριο λήμμα>|<άλλη εμφάνιση>|... ονομαστικές παράμετροι}}

Πρότυπο για τη γραμματική αναγνώριση κλιτικών και ρηματικών τύπων.
Συνδέει με το κύριο λήμμα (στη θέση#2) με σύνδεσμο ακριβείας (με τον κωδικό ISO γλώσσας στη θέση#1).

  • Για τα νέα ελληνικά, η θέση#1 μπορεί να μείνει κενή.

Για τους συντάκτες ξένων γλωσσών {{infl}} ή {{cl}} και λατινογράμματα εναλλακτικά, όπως στο en:Template:inflection_of#Grammar_tags

Σημείωση: Ο κώδικας αυτού του Προτύπου έχει εφαρμοστεί και στα παλιά πρότυπα κλιτικών τύπων (π.χ. Πρότυπο:ουδ του-πτώσειςΟΑΚεν)


Αναγνωρίζονται οι εξής όροι (μπορούν να προστεθούν και άλλοι) → δείτε  #Παράμετροι

Παραδείγματα[επεξεργασία]

στο λήμμα γράφουμε - εμφανίζει
σχολείου * {{κλ||σχολείο|π=γ|α=π}}
σχολείου * {{κλ||σχολείο|π=γ|α=π|κειμ=<αλλάζω το κείμενο στο 'του'>}}

{{κλ||Βάσιας|π=γ|α=εν|κειμ=του κλιτού αρσενικού}}

σχολείου * {{κλ|grc|σχολεῖον|π=γ|α=π}}
καλοῦ * {{κλ|grc|καλός|π=γ|α=ε|γ=αο|γ+=καλόν}}
malheureuses
χωρίς πτώση
* {{infl|fr|malheureux|n=plural|g=f|g+=malheureuse}}
dogs
χωρίς πτώση
* {{plur|dog|en}}
ταχεία * {{κλ|grc|ταχύς|π=οακ|α=δ|γ=θ|γ+=ταχεῖα|γ+alt=τᾰχείᾱ|.γ=με μακρά κατάληξη}}
λύνεις * {{κλ||λύνω|π=2ε|ε=ορ|χρ=ε-ενε}}
πλανεύτηκα * {{κλ||πλανεύω|π=1ε|ε=ορ|χ=αορ|φ=π|φ+=πλανεύομαι}}
λύεται * {{κλ|grc|λύω|π=2ε|ε=ορ|χρ=μπ-ενε|χρ+=λύομαι}}
λυθῶμεν * {{κλ|grc|λύω|π=1π|ε=υπ|χρ=π-αορ|χρ+=ἐλύθην}}
στασέω * {{κλ|grc|ἵστημι|π=1ε|ε=ορ|χρ=ε-μελλ|.χρ=(συνηρημένος {{δωρ|0=-}})}}
asestimare * * {{κλ|la|mood=inf|tense=pres|aestimo}}
χρήσιμα
παραδείγματα
πέσε, φυτικά (διπλή προσωδία grc), ἐξαφρίζεσθαι (αποφεύγουμε το «του» στα αποθετικά)
υποθετικά
παραδείγματα
με λάθη
* * {{κλ||λέξη|π=2ε|ε=ορ|ε2=προστ|χ=ε-ενε|χ2=ε-αορ}}
ειδικές εκφράσεις για ορισμένες γλώσσες στη θέση#4
#Αγγλικά
worked
* * {{infl|en|work||en-ed}}

Παράμετροι[επεξεργασία]

Αριθμητικές παράμετροι

  • |1= Στη θέση#1, ο κωδικός ISO γλώσσας
    Για τα νέα ελληνικά (el) μπορεί να παραμένει κενή.
  • |2= (υποχρεωτική) Στη θέση#2 το κύριο λήμμα
    με |2=- φεύγει ο σύνδεσμος-στόχος και παραμένει μόνο η γραμματική αναγνώριση
    παράδειγμα στο νικῶν
  • |3= (προαιρετική) Στη θέση#3 άλλη εμφάνιση του συνδέσμου (alternative)
    και ως ονομαστική |εμφ= ή |alt=
  • |4= (προαιρετική) Στη θέση#4 ειδικές εκφράσεις που χρειάζονται σε ορισμένες γλώσσες
    π.χ. στους αγγλικούς ρηματικούς τύπους, όπως works, worked, working

Ονομαστικές παράμετροι
Δύο ενδιάμεσοι προαιρετικοί σύνδεσμοι + σχόλιο

  • |γ+= σύνδεσμος με κάποιο γένος που αναφέρεται (μέσα σε παρένθεση)
    • |.γ= για σχόλιο που προηγείται (με πλάγια γράμματα)
    • |γ+alt= για άλλη εμφάνιση
  • |ε+= |m+= σύνδεσμος με τον εγκλιτικό τύπο που αναφέρεται (μέσα σε παρένθεση)
    • |ε+εμφ= |m+alt= άλλη εμφάνιση του συνδέσμου που αναφέρεται μέσα στην παρένθεση
  • |χ+= |x+= σύνεσμος με χρόνο ή άλλο ρηματικό τύπο που αναφέρεται (μέσα σε παρένθεση)
    • |χ+εμφ= |x+alt= άλλη εμφάνιση του συνδέσμου που αναφέρεται μέσα στην παρένθεση
    • |.χ= για σχόλιο που προηγείται (με πλάγια γράμματα)
  • |φ+= σύνδεσμος με φωνή (σε παρένθεση)

Για τις παραμέτρους με το συν (+) ισχύουν και οι παράμετροι του πρότυπου {{λ}} για μεταγραφή |...+tr= χωρίς link |...+tnl= για μετάφραση, |...+t=

  • |κείμ=κείμενο της επιλογής μας αναγράφεται κείμενο της επιλογής μας   κείμενο της επιλογής μας αντί της λέξης του

επίσης, οι ενδείξεις (χρήσιμες σε μετοχές) → δείτε  Κατηγορία:Πρότυπα για μετοχές

  • |μπ=1 αναγράφεται το κείμενο   του μεσοπαθητικού ρήματος
  • |μ=1 αναγράφεται το κείμενο   του μέσου ρήματος
  • |παθ=1 αναγράφεται το κείμενο   του παθητικού ρήματος
  • |ρ=1 αναγράφεται το κείμενο   του ρήματος
  • |μτχ=1 αναγράφεται το κείμενο   της μετοχής


κωδικοί

  • οι περσσότερες εκφορές, στη γενική ενικού (π.χ. προστακτικής ενεστώτα) - οι κωδικοί είναι βραχυγραφίες
  • σπάνια, χρειάζεται ονομαστική (π.χ. ενεστώτας του...) - οι κωδικοί γράφονται ολογράφως
κώδικας εμφανίζει σημασία code meaning παράδειγμα - e.g.
Παράμετροι - Parameters
|π= παράμετρος πτώσης
ή προσώπου+αριθμό
|c= param for cases or persons+number
|α= παράμετρος αριθμού για τις πτώσεις |n= param for number, following cases
|γ= παράμετρος γένους |g= param for gender
|γ+= σύνδεσμος με αυτό το γένος |g+= link this gender
|γ+alt= ο σύνδεσμος με άλλη εμφάνιση |γ+alt= alternative output for this link
|.γ= σχόλιο γι' αυτό το γένος |.g= comment on this gender
|ε= |έγκ= παράμετρος έγκλισης |m= |mood= param for moods of verbs
|ε2= |έγκ2= 2η παράμετρος έγκλισης |m2= |mood2= 2nd param for moods of verbs
|χ= παράμετρος χρόνων |x= |temp= |tense= param for tenses of verbs t= is reserved for translations. So, easytype tense with x for xronos (χρόνος)!
|χ+= σύνδεσμος με τον τύπο του χρόνου |x+= link this tense
|.χ= σχόλιο γι' αυτόν τον χρόνο |.x= comment on this tense
|φ= παράμετρος φωνής |v= param for voice
|φ+= σύνδεσμος με άλλη φωνή |v+= link a voice form
|κειμ= αλλάζω το κείμενο για το «του» |text= free text option instead of "του"
|λήμμα= αλλάζω το κείμενο αντί για τον σύνδεσμο |lemma= free text option instead of default style link
τιμές παραμέτρων - tags
πτώσεις - cases π.χ. |π=οακ ονομαστική, αιτιατική και κλητική
τύπος form, type
ο ονομαστική n / nom nominativus
γ γενική g / gen genitivus
δ δοτική d / dat dativus
α αιτιατική a / acc accusativus
αφ αφαιρετική ab / abl ablativus
κ κλητική v / voc vocativus
πρόσωπα - persons π.χ. |π=2π β΄ πρόσωπο πληθυντικού
1ε, 2ε, 3ε α΄... β΄... γ΄πρόσωπο ενικού 1s 2s 3s / 1sg 2sg 3st 1st... 2nd, 3rd person singular
1π, 2π, 3π α΄... β΄... γ΄πρόσωπο πληθυντικού 1p 2p 3p / 1pl 2pl 3pl 1st... 2nd, 3rd person plural
2δ, 3δ β΄... γ΄πρόσωπο δυϊκού 2d 3d / 2du 3di 2nd, 3rd person dual
αριθμοί για πτώσεις - numbers for cases π.χ. |π=οακ|α=πλ ονομαστική, αιτιατική και κλητική πληθυντικού
ενικός ενικός singular singular στην ονομαστική
ε / εν ενικού s / sg singular
πληθυντικός πληθυντικός plural plural στην ονομαστική
Προτιμάμε το πρότυπο {{πλ}} ή {{plur}}
π / πλ πληθυντικού p / pl plural
δ / δυ δυϊκού d / du dual
γένη - genders π.χ. |π=οακ|α=πλ|γ=αρσ ονομαστική, αιτιατική και κλητική πληθυντικού, αρσενικό
αρσενικό αρσενικό γένος masculine masculine στην ονομαστική
α / αρσ αρσενικού γένους m / masc masculine
θηλυκό θηλυκό γένος feminine feminine στην ονομαστική
θ / θηλ θηλυκού γένους f / fem feminine
ο / ουδ ουδέτερου γένους n / neu neuter
αθ αρσενικού ή θηλυκού γένους mf masculine or feminine
αο αρσενικού ή ουδέτερου γένους mn masculine or neuter
αθο αρσενικού, θηλυκού ή ουδέτερου γένους mfm masculine, feminine or neuter
α-π αρρενοπροσωπικό (αρσενικό προσωπικό) m-pers masculine personal πολωνικά
α-π-έμψυχο αρρενοπροσωπικό (αρσενικό προσωπικό) / έμψυχο m-pers-anim masculine personal / animate πολωνικά smacznego
έμψυχο έμψυχο anim animate πολωνικά
εγκλίσεις - moods etc π.χ. |π=2ε|ε=ορ β΄ πρόσωπο ενικού, οριστική
ορ οριστικής ind indicative
υπ υποτακτικής sub subjunctive
ευ ευκτικής opt optative
προστακτική προστακτική imperative imperative στην ονομαστική όπως στο ολλανδικό excuseer
πρ προστακτικής imp imperative
εξ εξαρτημένου τύπου1 depe dependent
.
απρ απαρέμφατο inf infinitive
μτχ μετοχή part participle Προτιμάμε τα ειδικά πρότυπα για μετοχές
γερ γερούνδιο ger gerundium
γερκ γερουνδιακό gerv gerundivum
σουπ σουπίνου sup of supine όπως λατινικά commissum
σουπίνο σουπίνο supine
supinum
supine στην ονομαστική
όπως σουηδικά annonsera
χρόνοι - tenses + η φωνή τους π.χ. |χ=ε-αορ ενεργητικός αόριστος
η φωνή μπορεί να αναφερθεί εναλλακτικά, μετά τον χρόνο (βλ. παρακάτω)

προθήματα φωνών: ε-... (ενεργητικός) π- (παθητικός) μ- (μέσος) μπ- (μεσοπαθητικός)
επίθημα για το ποιόν: -εξ (εξακολουθητικός) -στ (στιγμιαίος)
prerixes for voices: a-... (active) p- (passive) m- (middle) mp- (mediopassive)
suffix for aspect: -cont (continuous) __ (simple)

ενεστώτας ενεστώτας presenst present στην ονομαστική π.χ. σουηδικό har
ενε ενεστώτα pres present
ενε-εξ εξακολουθητικού ενεστώτα pres-cont present continuous
ε-ενε ενεργητικού ενεστώτα a-pres active present
π-ενε παθητικού ενεστώτα p-pres passive present
μπ-ενε μεσοπαθητικού ενεστώτα mp-pres mediopassive present
μ-ενε μέσου ενεστώτα m-pres middle present
και με τα ίδια προθήματα... / and with the same prefixes...:
παρατατικός παρατατικός imperfext imperfect στην ονομαστική
πρτ παρατατικού imperf imperfect
μέλλων / μέλλοντας μέλλοντας future future στην ονομαστική
μελλ μέλλοντα fut future
αττ-μελλ αττικού μέλλοντα att-fut attic future βιβῶ, βιβῶν
αόριστος αόριστος aorist simple past στην ονομαστική
Προτιμάμε το πρότυπο {{αορ}} ή {{aor}}
αόριστος β αόριστος β aorist b aorist b στην ονομαστική
αορ αορίστου aor / past simple past
αορβ αορίστου β΄ aorb aorist b όπως στο ἔσπετε
ισταορ ιστορικού αορίστου histaor historic past όπως για τα γαλλικά
παρακείμενος παρακείμενος perfect present perfect στην ονομαστική
πρκ παρακειμένου perf present perfect
υπερσυντέλικος υπερσυντέλικος pluperfect pluperfect, past perfect στην ονομαστική
υπρ / υπερ υπερσυντέλικου plup pluperfect, past perfect
τετελεσμένος μέλλων / τετελεσμένος μέλλοντας τετελεσμένος μέλλοντας futture perfect future perfect στην ονομαστική
τετ τετελεσμένου μέλλοντα futperf future perfect
της φωνής - of the voice π.χ. |χ=αορ|φ=π αόριστος ενεργητικής φωνής
η φωνή μπορεί να αναφερθεί εναλλακτικά, ως επίθετο πριν από τον χρόνο (βλ. παραπάνω)
ενεργητική ενεργητική φωνή active active voice στην ονομαστική
ε ενεργητικής φωνής a / act of active voice
παθητική παθητική φωνή passive passive voice στην ονομαστική
π παθητικής φωνής p / pass of passive voice
μεσοπαθητική μεσοπαθητική φωνή mediopassive mediopassive voice στην ονομαστική
μπ μεσοπαθητικής φωνής mp / mpass of mediopassive voice
μέση μέση φωνή middle middle voice στην ονομαστική
μ μέσης φωνής m / middle of middle voice

Ειδικά για ορισμένες γλώσσες[επεξεργασία]

Ειδικές εκφράσεις στην παράμετρο #4 για γρήγορες πληκτρολογήσεις

Αγγλικά[επεξεργασία]

|4= Fourth parameter options for easytype English verbal forms. Εxamples:

{{infl|en|work||<add 4th param>}}
lemma 4th param gives result
works en-3s   γ΄ πρόσωπο ενικού ενεστώτα του work
worked en-ed αόριστος & παθητική μετοχή αορίστου του work
working en-ing ενεργητική μετοχή ενεστώτα του work
dogs   {{plur}}
took   {{aor}}
broken   {{pastpart}}

Αναφορές[επεξεργασία]

  • 1) εξαρτημένος τύπος, όπως διδάσκεται για τα νέα ελληνικά Φιλιππάκη-Warburton, Γραμματική Ε και ΣΤ Δημοτικού κεφ.10.1
    Ο τύπος γράψω, γράψεις, γράψει... δε χρησιμοποιείται μόνος του στη γλώσσα μας (εκτός από λίγες εξαιρέσεις). Τον βρίσκουμε πάντα μαζί με μόρια ή με το ρήμα «έχω», από τα οποία και εξαρτάται. Για τον λόγο αυτό, τον λέμε εξαρτημένο.

Προβλήματα[επεξεργασία]

  • 2023.01.11. Στις αντωνυμίες. Χρειάζονται, και πρόσωπο, και πτώση. Η παράμετρος π= δίνει μία από τις δύο δυνατότητες. Πρέπει να προστεθεί plus, πρ= για πρόσωπα.
  • 2023.01.11. Να ελεγχθούν ξανά οι παράμετροι με τελεία, με συν, με alt. Θα μπορούσε η τελεία πριν και τελεία μετά (από ονομασία παραμέτρου) να σημαίνει: κείμενο πριν, κείμενο μετά.
    π.χ. .χ= κείμενο πριν από το χρόνο χ.= κείμενο μετά τον χρόνο