βαφτίζω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

βαφτίζω < (κληρονομημένο) ελληνιστική κοινή βαπτίζω με ανομοίωση του τρόπου άρθρωσης [pt] > [ft]. Συγκρίνετε με το βαπτίζω.

Προφορά

ΔΦΑ : /vaˈfti.zo/

τυπογραφικός συλλαβισμός : βα‐φτί‐ζω

Ρήμα

βαφτίζω, αόρ.: βάφτισα, παθ.φωνή: βαφτίζομαι, π.αόρ.: βαφτίστηκα, μτχ.π.π.: βαφτισμένος

1. τελώ το μυστήριο της βάφτισης

   ⮡  Θα τη βαφτίσουμε την παράλλη βδομάδα.

2. δίνω σε κάποιον όνομα κατά την τελετή της βάφτισης

   ⮡  τον βάφτισαν Νίκο

3. (μεταφορικά) ονομάζω

   ⮡  Τον βάφτισαν μαστροχαλαστή γιατί όλα τα ανοίγει για να δει πώς είναι από μέσα.

   ≈ συνώνυμα: ονοματίζω

Εκφράσεις

• βαφτίζω το κρέας ψάρι
• τρελός παπάς σε βάφτισε

→ και δείτε εκφράσεις με το βαπτίζω

Συγγενικά

με βαφτι- ή και με βαπτι-

• αβάφτιγος
• αβάφτιστος / αβάπτιστος
• αιματοβαφτισμένος
• αναβαφτίζω / αναβαπτίζω
• αυτοβαφτίζομαι
• βάφτιση / βάπτιση
• βαφτίσια (ουδέτερο πληθυντικός)
• βαφτισίμι
• βαφτισιμιά
• βαφτισιμιός
• βάφτισμα / βάπτισμα
• βαφτισμένος / βαπτισμένος
• βαφτιστήρα
• βαφτιστήρι
• βαφτιστής / βαπτιστής
• βαφτιστίκια (ουδέτερο πληθυντικός)
• βαφτιστικιά
• βαφτιστικό / βαπτιστικό (ουδέτερο)
• βαφτιστικός / βαπτιστικός
• κακοβαφτισμένος
• νεοβαφτισμένος / νεοβαπτισμένος
• νιοβάφτιστος
• ξαναβαφτίζω, ξαναβαφτίζομαι
• ξαναβάφτισμα
• ξαναβαφτισμένος
• ξεβαφτίζομαι
• φρεσκοβαφτίζω
• φρεσκοβαφτισμένος

• μόνο με βαπτι- → δείτε τη λέξη βαπτίζω

→ και δείτε τη λέξη βάφω

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	βαφτίζω	βάφτιζα	θα βαφτίζω	να βαφτίζω		βαφτίζοντας
β' ενικ.	βαφτίζεις	βάφτιζες	θα βαφτίζεις	να βαφτίζεις	βάφτιζε
γ' ενικ.	βαφτίζει	βάφτιζε	θα βαφτίζει	να βαφτίζει
α' πληθ.	βαφτίζουμε	βαφτίζαμε	θα βαφτίζουμε	να βαφτίζουμε
β' πληθ.	βαφτίζετε	βαφτίζατε	θα βαφτίζετε	να βαφτίζετε	βαφτίζετε
γ' πληθ.	βαφτίζουν(ε)	βάφτιζαν βαφτίζαν(ε)	θα βαφτίζουν(ε)	να βαφτίζουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		βάφτισα	θα βαφτίσω	να βαφτίσω		βαφτίσει
β' ενικ.		βάφτισες	θα βαφτίσεις	να βαφτίσεις	βάφτισε
γ' ενικ.		βάφτισε	θα βαφτίσει	να βαφτίσει
α' πληθ.		βαφτίσαμε	θα βαφτίσουμε	να βαφτίσουμε
β' πληθ.		βαφτίσατε	θα βαφτίσετε	να βαφτίσετε	βαφτίστε
γ' πληθ.		βάφτισαν βαφτίσαν(ε)	θα βαφτίσουν(ε)	να βαφτίσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω βαφτίσει	είχα βαφτίσει	θα έχω βαφτίσει	να έχω βαφτίσει
β' ενικ.	έχεις βαφτίσει	είχες βαφτίσει	θα έχεις βαφτίσει	να έχεις βαφτίσει
γ' ενικ.	έχει βαφτίσει	είχε βαφτίσει	θα έχει βαφτίσει	να έχει βαφτίσει
α' πληθ.	έχουμε βαφτίσει	είχαμε βαφτίσει	θα έχουμε βαφτίσει	να έχουμε βαφτίσει
β' πληθ.	έχετε βαφτίσει	είχατε βαφτίσει	θα έχετε βαφτίσει	να έχετε βαφτίσει
γ' πληθ.	έχουν βαφτίσει	είχαν βαφτίσει	θα έχουν βαφτίσει	να έχουν βαφτίσει

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	βαφτίζομαι	βαφτιζόμουν(α)	θα βαφτίζομαι	να βαφτίζομαι
β' ενικ.	βαφτίζεσαι	βαφτιζόσουν(α)	θα βαφτίζεσαι	να βαφτίζεσαι
γ' ενικ.	βαφτίζεται	βαφτιζόταν(ε)	θα βαφτίζεται	να βαφτίζεται
α' πληθ.	βαφτιζόμαστε	βαφτιζόμαστε βαφτιζόμασταν	θα βαφτιζόμαστε	να βαφτιζόμαστε
β' πληθ.	βαφτίζεστε	βαφτιζόσαστε βαφτιζόσασταν	θα βαφτίζεστε	να βαφτίζεστε	(βαφτίζεστε)
γ' πληθ.	βαφτίζονται	βαφτίζονταν βαφτιζόντουσαν	θα βαφτίζονται	να βαφτίζονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		βαφτίστηκα	θα βαφτιστώ	να βαφτιστώ		βαφτιστεί
β' ενικ.		βαφτίστηκες	θα βαφτιστείς	να βαφτιστείς	βαφτίσου
γ' ενικ.		βαφτίστηκε	θα βαφτιστεί	να βαφτιστεί
α' πληθ.		βαφτιστήκαμε	θα βαφτιστούμε	να βαφτιστούμε
β' πληθ.		βαφτιστήκατε	θα βαφτιστείτε	να βαφτιστείτε	βαφτιστείτε
γ' πληθ.		βαφτίστηκαν βαφτιστήκαν(ε)	θα βαφτιστούν(ε)	να βαφτιστούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω βαφτιστεί	είχα βαφτιστεί	θα έχω βαφτιστεί	να έχω βαφτιστεί		βαφτισμένος
β' ενικ.	έχεις βαφτιστεί	είχες βαφτιστεί	θα έχεις βαφτιστεί	να έχεις βαφτιστεί
γ' ενικ.	έχει βαφτιστεί	είχε βαφτιστεί	θα έχει βαφτιστεί	να έχει βαφτιστεί
α' πληθ.	έχουμε βαφτιστεί	είχαμε βαφτιστεί	θα έχουμε βαφτιστεί	να έχουμε βαφτιστεί
β' πληθ.	έχετε βαφτιστεί	είχατε βαφτιστεί	θα έχετε βαφτιστεί	να έχετε βαφτιστεί
γ' πληθ.	έχουν βαφτιστεί	είχαν βαφτιστεί	θα έχουν βαφτιστεί	να έχουν βαφτιστεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι βαφτισμένος - είμαστε, είστε, είναι βαφτισμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν βαφτισμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν βαφτισμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι βαφτισμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι βαφτισμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι βαφτισμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι βαφτισμένοι

Μεταφράσεις

    βαφτίζω

αγγλικά : baptize (en) γαλλικά : baptiser (fr) γερμανικά : taufen (de) εσπεράντο : bapti (eo) ιταλικά : battezare (it) ολλανδικά : dopen (nl) πορτογαλικά : batizar (pt)

Πηγές

• βαφτίζω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• βαφτίζω - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών.  (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)