δονώ

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

δονώ < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική δονῶ, συνηρημένος τύπος του δονέω

Προφορά

ΔΦΑ : /ðoˈno/

τυπογραφικός συλλαβισμός : δο‐νώ

Ρήμα

δονώ, -είς..., πρτ.: δονούσα, αόρ.: δόνησα, παθ.φωνή: δονούμαι, μτχ.π.ε.: δονούμενος, π.αόρ.: δονήθηκα, μτχ.π.π.: δονημένος

1. τραντάζω, ταρακουνάω, κραδαίνω, πάλλω

   ↪ Ο σεισμός ήταν τόσο δυνατός, που δονήθηκε ολόκληρη την περιοχή.

   ※  1943 - Ο Άγγελος Σικελιανός απαγγέλλει το ποίημα του «Ηχήστε οι σάλπιγγες» στην κηδεία του Παλαμά

   Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
   δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
   Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές
   σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!
   Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!

2. (μεταφορικά) προκαλώ έντονη συγκίνηση

   ↪ ο Θούριος του Ρήγα δονούσε τις ψυχές των υπόδουλων Ελλήνων

   ↪ Ήταν τόσο δυσάρεστα τα νέα που άκουσα, που δονήθηκε η ψυχή μου.

Συγγενικές λέξεις

• αδονήτως
• αεροδόνητος
• αντιδόνηση
• δόνημα
• δόνηση
• δονητής
• δονητικός

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	δονώ	δονούσα	θα δονώ	να δονώ		δονώντας
β' ενικ.	δονείς	δονούσες	θα δονείς	να δονείς
γ' ενικ.	δονεί	δονούσε	θα δονεί	να δονεί
α' πληθ.	δονούμε	δονούσαμε	θα δονούμε	να δονούμε
β' πληθ.	δονείτε	δονούσατε	θα δονείτε	να δονείτε	δονείτε
γ' πληθ.	δονούν(ε)	δονούσαν(ε)	θα δονούν(ε)	να δονούν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		δόνησα	θα δονήσω	να δονήσω		δονήσει
β' ενικ.		δόνησες	θα δονήσεις	να δονήσεις	δόνησε
γ' ενικ.		δόνησε	θα δονήσει	να δονήσει
α' πληθ.		δονήσαμε	θα δονήσουμε	να δονήσουμε
β' πληθ.		δονήσατε	θα δονήσετε	να δονήσετε	δονήστε
γ' πληθ.		δόνησαν δονήσαν(ε)	θα δονήσουν(ε)	να δονήσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω δονήσει	είχα δονήσει	θα έχω δονήσει	να έχω δονήσει
β' ενικ.	έχεις δονήσει	είχες δονήσει	θα έχεις δονήσει	να έχεις δονήσει
γ' ενικ.	έχει δονήσει	είχε δονήσει	θα έχει δονήσει	να έχει δονήσει
α' πληθ.	έχουμε δονήσει	είχαμε δονήσει	θα έχουμε δονήσει	να έχουμε δονήσει
β' πληθ.	έχετε δονήσει	είχατε δονήσει	θα έχετε δονήσει	να έχετε δονήσει
γ' πληθ.	έχουν δονήσει	είχαν δονήσει	θα έχουν δονήσει	να έχουν δονήσει

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	δονούμαι	δονούμουν	θα δονούμαι	να δονούμαι
β' ενικ.	δονείσαι	δονούσουν	θα δονείσαι	να δονείσαι
γ' ενικ.	δονείται	δονούνταν	θα δονείται	να δονείται
α' πληθ.	δονούμαστε	δονούμασταν δονούμαστε	θα δονούμαστε	να δονούμαστε
β' πληθ.	δονείστε	δονούσασταν δονούσαστε	θα δονείστε	να δονείστε	δονείστε
γ' πληθ.	δονούνται	δονούνταν	θα δονούνται	να δονούνται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		δονήθηκα	θα δονηθώ	να δονηθώ		δονηθεί
β' ενικ.		δονήθηκες	θα δονηθείς	να δονηθείς	δονήσου
γ' ενικ.		δονήθηκε	θα δονηθεί	να δονηθεί
α' πληθ.		δονηθήκαμε	θα δονηθούμε	να δονηθούμε
β' πληθ.		δονηθήκατε	θα δονηθείτε	να δονηθείτε	δονηθείτε
γ' πληθ.		δονήθηκαν δονηθήκαν(ε)	θα δονηθούν(ε)	να δονηθούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω δονηθεί	είχα δονηθεί	θα έχω δονηθεί	να έχω δονηθεί		δονημένος
β' ενικ.	έχεις δονηθεί	είχες δονηθεί	θα έχεις δονηθεί	να έχεις δονηθεί
γ' ενικ.	έχει δονηθεί	είχε δονηθεί	θα έχει δονηθεί	να έχει δονηθεί
α' πληθ.	έχουμε δονηθεί	είχαμε δονηθεί	θα έχουμε δονηθεί	να έχουμε δονηθεί
β' πληθ.	έχετε δονηθεί	είχατε δονηθεί	θα έχετε δονηθεί	να έχετε δονηθεί
γ' πληθ.	έχουν δονηθεί	είχαν δονηθεί	θα έχουν δονηθεί	να έχουν δονηθεί

Μεταφράσεις

    δονώ

αγγλικά : shake (en), vibrate (en) γαλλικά : vibrer (fr) γερμανικά : vibrieren (de), pulsieren (de)