καθέδρα
Νέα ελληνικά (el)
[επεξεργασία]| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | η | καθέδρα | οι | καθέδρες |
| γενική | της | καθέδρας | των | καθεδρών |
| αιτιατική | την | καθέδρα | τις | καθέδρες |
| κλητική | καθέδρα | καθέδρες | ||
| Κατηγορία όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία]
- καθέδρα < (διαχρονικό δάνειο) ελληνιστική κοινή καθέδρα < αρχαία ελληνική καθέδρα
Προφορά
[επεξεργασία]
- ΔΦΑ : /kaˈθe.ðɾa/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : κα‐θέ‐δρα
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]
καθέδρα θηλυκό
- κάθισμα, έδρα καθηγητή
- (θρησκεία) επισκοπικός θρόνος στο μεσαίο κλίτος του ναού
- (συνεκδοχικά) η επισκοπική έδρα, η πόλη στην οποία εδρεύει
Εκφράσεις
[επεξεργασία]Συνώνυμα
[επεξεργασία]Συγγενικά
[επεξεργασία]Δείτε επίσης
[επεξεργασία]
Μεταφράσεις
[επεξεργασία]
καθέδρα
Αρχαία ελληνικά (grc)
[επεξεργασία]| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | ἡ | καθέδρᾱ | αἱ | καθέδραι |
| γενική | τῆς | καθέδρᾱς | τῶν | καθεδρῶν |
| δοτική | τῇ | καθέδρᾳ | ταῖς | καθέδραις |
| αιτιατική | τὴν | καθέδρᾱν | τὰς | καθέδρᾱς |
| κλητική ὦ! | καθέδρᾱ | καθέδραι | ||
| δυϊκός | ||||
| ονομ-αιτ-κλ | τὼ | καθέδρᾱ | ||
| γεν-δοτ | τοῖν | καθέδραιν | ||
| 1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'φαρέτρα' όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία] Ουσιαστικό
[επεξεργασία]καθέδρα θηλυκό (κᾰθέδρᾱ)
- κάθισμα
- ⮡ καθέδρα πρεσβυτέρων (Ψαλμοί, LXX Ps.1.1)
- ※ κατέστρεψεν καὶ τὰς καθέδρας τῶν πωλούντων τὰς περιστεράς (Κατά Ματθαίον, κα'z)
- η στάση καθίσματος
- παραμένω αδρανής: στην έκφραση
- ※ ]] ἐν τῇ καθέδρᾳ εἶχεν: καθόταν άπρακτος (Θουκυδίδης, Ιστορία, 2.18.5. Μνημοσύνη@greek-language.gr (Κείμενο, μετάφραση: Άγγελος Βλάχος.)
- παραμένω αδρανής: στην έκφραση
- (ελληνιστική σημασία) έδρα καθηγητή, διδασκάλου
- ※ ἐπὶ τῆς καθέδρας σοφιστής (Επιγραφή, Ελευσίνα, 3ος αιώνας. SIG845)
- ※ Ἐπὶ τῆς μωϋσέως καθέδρας ἐκάθισαν οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι (Κατά Ματθαίον, κγ')
- (ελληνιστική σημασία) θρόνος
- ※ τὸν ἐπὶ τῇ καθέδρᾳ τοῦ Αὐτοκράτορος (Eπιγραφή, Σπάρτη, 2ος αιώνας, BSA27.234)
Συνώνυμα
[επεξεργασία]Συγγενικά
[επεξεργασία]→ και δείτε τη λέξη ἕδρα
Πηγές
[επεξεργασία]
- καθέδρα - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- καθέδρα - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
Κατηγορίες:
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'σοφία' (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά θηλυκά (νέα ελληνικά)
- Λόγια διαχρονικά δάνεια από την ελληνιστική κοινή (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από την ελληνιστική κοινή (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με προφορά ΔΦΑ (νέα ελληνικά)
- Νέα ελληνικά
- Ουσιαστικά (νέα ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (νέα ελληνικά)
- Θρησκεία (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως η ομάδα 'χώρα' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά με κλίση όπως το 'φαρέτρα' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'φαρέτρα' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 1ης κλίσης (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 1ης κλίσης θηλυκά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά θηλυκά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά παροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά θηλυκά παροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Λέξεις παροξύτονες (αρχαία ελληνικά)
- Λέξεις με πρόθημα καθ- (αρχαία ελληνικά)
- Αρχαία ελληνικά
- Ουσιαστικά (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα (ελληνιστική κοινή)
- Λήμματα με παραθέματα (αρχαία ελληνικά)
- Ελληνιστική σημασία για αρχαίες λέξεις
- Λήμματα με παραθέματα από επιγραφές (ελληνιστική κοινή)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)