νήδυμος

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός
γένη →	αρσενικό		θηλυκό		ουδέτερο
ονομαστική	ο	νήδυμος	η	νήδυμη	το	νήδυμο
γενική	του	νήδυμου	της	νήδυμης	του	νήδυμου
αιτιατική	τον	νήδυμο	τη	νήδυμη	το	νήδυμο
κλητική		νήδυμε		νήδυμη		νήδυμο
↓ πτώσεις	πληθυντικός
γένη →	αρσενικό		θηλυκό		ουδέτερο
ονομαστική	οι	νήδυμοι	οι	νήδυμες	τα	νήδυμα
γενική	των	νήδυμων	των	νήδυμων	των	νήδυμων
αιτιατική	τους	νήδυμους	τις	νήδυμες	τα	νήδυμα
κλητική		νήδυμοι		νήδυμες		νήδυμα
Κατηγορία όπως «όμορφος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

νήδυμος < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική νήδυμος < ἥδυμος < ἡδύς

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈni.ði.mos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : νή‐δυ‐μος

Επίθετο

νήδυμος, -η/-ος, -ο

• (λόγιο) που δεν ταράζεται

  ≈ συνώνυμα: αδιατάρακτος, γλυκύς, ευχάριστος, ήρεμος

  ※  […] αναπέμπονται προς τον ουρανόν […] αι φοβερώτεραι των βλασφημιών υπ' εκείνων των ταλαιπώρων, των οποίων τον νήδυμον ύπνον και το παρήγορον όνειρον διακόπτει η αγρία ωρυγή του σαλεπτσή. (Χαράλαμπος Άννινος, Αττικαί ημέραι, Αθήνα, εκδ. Ι.Ν.Σιδέρης, 1894)

Ουσιαστικό

νήδυμος αρσενικό

• (ουσιαστικοποιημένο) (λόγιο) ύπνος

Μεταφράσεις

    ουσιαστικό

αγγλικά : sandman (en)

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ γένη	αρσενικό & θηλυκό		ουδέτερο
↓ πτώσεις	ενικός
ονομαστική	ὁ/ἡ	νήδυμος	τὸ	νήδυμον
γενική	τοῦ/τῆς	νηδύμου	τοῦ	νηδύμου
δοτική	τῷ/τῇ	νηδύμῳ	τῷ	νηδύμῳ
αιτιατική	τὸν/τὴν	νήδυμον	τὸ	νήδυμον
κλητική ὦ!		νήδυμε		νήδυμον
↓ πτώσεις	πληθυντικός
ονομαστική	οἱ/αἱ	νήδυμοι	τὰ	νήδυμᾰ
γενική	τῶν	νηδύμων	τῶν	νηδύμων
δοτική	τοῖς/ταῖς	νηδύμοις	τοῖς	νηδύμοις
αιτιατική	τοὺς/τὰς	νηδύμους	τὰ	νήδυμᾰ
κλητική ὦ!		νήδυμοι		νήδυμᾰ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ	νηδύμω	τὼ	νηδύμω
γεν-δοτ	τοῖν	νηδύμοιν	τοῖν	νηδύμοιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δύσκολος' όπως «δύσκολος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

νήδυμος < ἥδυμος < ἡδύς

Επίθετο

νήδυμος, -ος, -ον

1. γλυκός, ευχάριστος
2. (για ύπνο) βαθύς, ήρεμος, γλυκός

   ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 4 (δ. Τὰ ἐν Λακεδαίμονι.), στίχ. 793

   ἐπήλυθε νήδυμος ὕπνος·

   ύπνος γλυκός τη συνεπήρε,

   Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

Πηγές

• νήδυμος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• νήδυμος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.