περισπωμένη
Νέα ελληνικά (el)
[επεξεργασία]| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | η | περισπωμένη | οι | περισπωμένες |
| γενική | της | περισπωμένης | των | περισπωμένων |
| αιτιατική | την | περισπωμένη | τις | περισπωμένες |
| κλητική | περισπωμένη | περισπωμένες | ||
| Δείτε και την κλίση του θηλυκού στη μετοχή περισπώμενος. | ||||
| Κατηγορία όπως «ερωμένη» - Δείτε: Μετακίνηση τόνου στο Παράρτημα | ||||
| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | η | περισπωμένη | οι | περισπώμενες |
| γενική | της | περισπωμένης | των | περισπωμένων |
| αιτιατική | την | περισπωμένη | τις | περισπώμενες |
| κλητική | περισπωμένη | περισπώμενες | ||
| Λόγια κλίση μετοχής. Εννοείται η λέξη 'συλλαβή'. | ||||
| Κατηγορία όπως «κατηγορουμένη» - Δείτε: μετακίνηση τόνου στο Παράρτημα | ||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία]
- περισπωμένη < (διαχρονικό δάνειο) ελληνιστική κοινή περισπωμένη (εννοείται προσῳδία) (ίδια σημασία) < αρχαία ελληνική περισπωμένη, θηλυκό του περισπώμενος, μετοχή παθητικού ενεστώτα του ρήματος περισπάω / περισπῶ < περι- (περί) + σπάω / σπῶ < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *speh₁- (επιτυγχάνω, ευδοκιμώ)
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]
περισπωμένη θηλυκό
- (γραμματική) ειδικό τονικό σημάδι (◌͂) που τίθεται πάνω από μακρά συλλαβή των αρχαίων ελληνικών ή των νέων ελληνικών με το πολυτονικό σύστημα, όταν ισχύουν ορισμένοι κανόνες και προϋποθέσεις
- Η μακρόχρονη παραλήγουσα, όταν τονίζεται, παίρνει περισπωμένη εμπρός από βραχύχρονη λήγουσα: κῆπος, χῶρος, φεῦγε, κῶμαι.
- 3ο κεφάλαιο Οικονόμου, Μιχ. Χ. ※ Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής Γυμνασίου-Λυκείου.
- Η μακρόχρονη παραλήγουσα, όταν τονίζεται, παίρνει περισπωμένη εμπρός από βραχύχρονη λήγουσα: κῆπος, χῶρος, φεῦγε, κῶμαι.
Δείτε επίσης
[επεξεργασία]
Μεταφράσεις
[επεξεργασία]
περισπωμένη
Κλιτικός τύπος μετοχής
[επεξεργασία]περισπωμένη
- ονομαστική, αιτιατική και κλητική ενικού, θηλυκού γένους του περισπώμενος
Αρχαία ελληνικά (grc)
[επεξεργασία]| ελληνιστική κοινή (αρχαία κλίση) δε μαρτυρείται δυϊκός αριθμός | ||||||||
| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | ἡ | περισπωμένη | αἱ | περισπώμεναι | ||||
| γενική | τῆς | περισπωμένης | τῶν | περισπωμένων | ||||
| δοτική | τῇ | περισπωμένῃ | ταῖς | περισπωμέναις | ||||
| αιτιατική | τὴν | περισπωμένην | τὰς | περισπωμένᾱς | ||||
| κλητική ὦ! | περισπωμένη | περισπώμεναι | ||||||
| δυϊκός | ||||||||
| ονομ-αιτ-κλ | τὼ | περισπωμένᾱ | ||||||
| γεν-δοτ | τοῖν | περισπωμέναιν | ||||||
| 1η κλίση, Κατηγορία 'περισπωμένη' όπως «περισπωμένη» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία]- περισπωμένη ουσιαστικοποιημένο θηλυκό της μετοχής περισπώμενος (ενν. προσῳδία) < αρχαία ελληνική περισπωμένη, θηλυκό του περισπώμενος, μετοχή παθητικού ενεστώτα του ρήματος περισπάω / περισπῶ < περι- (περί) + σπάω / σπῶ < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *speh₁- (επιτυγχάνω, ευδοκιμώ)
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]περισπωμένη θηλυκό
- (ελληνιστική κοινή γραμματική) η περισπωμένη
- ※ εἴπερ ἄρα δύο μέρη λόγου τὸ ὤμοι ἦν, καὶ πάντως ἡ τοῦ ὦ περισπωμένη ἐσώζετο, εἴγε ἀμετάθετοι αἱ περισπώμεναι, κἂν ἐγκλιτικὸν ἐπιφέρηται κἂν ἀνέγκλιτον. (Απολλώνιος ο Δύσκολος, Περί ἐπιρρημάτων, 2.1,1.127.24-2.1,1.127.26)
- ※ Τῶν δὲ εἰς <μι> ληγόντων ῥημάτων συζυγίαι εἰσὶ τέσσαρες, ὧν ἡ μὲν πρώτη † ἐκφέρεται ἀπὸ τῆς πρώτης τῶν περισπωμένων, ὡς ἀπὸ τοῦ <τιθῶ> γέγονε <τίθημι>. (Διονύσιος ο Θραξ, Τέχνη Γραμματική, 1.1.59.4-1.1.59.5)
Σημειώσεις
[επεξεργασία]- ονομαστική πληθυντικού: περισπώμεναι, γενική πληθυντικού: περισπωμένων. Στο CD του TLG (Thesaurus Linguae Graecae) υπάρχει ο τύπος «περισπώμεναι» (17 φορές) και «περισπωμένων» (982 φορές).
Συγγενικά
[επεξεργασία]- περισπωμένως (επίρρημα)
Κλιτικός τύπος μετοχής
[επεξεργασία]περισπωμένη
- ονομαστική, αιτιατική και κλητική ενικού, θηλυκού γένους του περισπώμενος
Κατηγορίες:
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'ερωμένη' (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά θηλυκά (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'κατηγορουμένη' (νέα ελληνικά)
- Λόγια διαχρονικά δάνεια από την ελληνιστική κοινή (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από την ελληνιστική κοινή (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Μετοχές παθητικού ενεστώτα (νέα ελληνικά)
- Λέξεις με πρόθημα περι- (νέα ελληνικά)
- Νέα ελληνικά
- Ουσιαστικά (νέα ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (νέα ελληνικά)
- Γραμματική (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα από σχολικά βιβλία (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα (νέα ελληνικά)
- Κλιτικοί τύποι μετοχών (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά με αρχαίες κλίσεις (ελληνιστική κοινή)
- Ουσιαστικά με κλίση όπως το 'περισπωμένη' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'περισπωμένη' (ελληνιστική κοινή)
- Ουσιαστικά 1ης κλίσης (ελληνιστική κοινή)
- Ουσιαστικά 1ης κλίσης θηλυκά (ελληνιστική κοινή)
- Ουσιαστικά θηλυκά (ελληνιστική κοινή)
- Ουσιαστικά παροξύτονα (ελληνιστική κοινή)
- Ουσιαστικά θηλυκά παροξύτονα (ελληνιστική κοινή)
- Λέξεις παροξύτονες (ελληνιστική κοινή)
- Προέλευση λέξεων από τα αρχαία ελληνικά (ελληνιστική κοινή)
- Λέξεις με πρόθημα περι- (ελληνιστική κοινή)
- Ελληνιστική κοινή
- Ουσιαστικά (ελληνιστική κοινή)
- Αντίστροφο λεξικό (αρχαία ελληνικά)
- Γραμματική (ελληνιστική κοινή)
- Λήμματα με παραθέματα (ελληνιστική κοινή)
- Κλιτικοί τύποι μετοχών (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)