πρωτοπρεσβύτερος

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ο	πρωτοπρεσβύτερος	οι	πρωτοπρεσβύτεροι
γενική	του	πρωτοπρεσβύτερου & πρωτοπρεσβυτέρου	των	πρωτοπρεσβύτερων & πρωτοπρεσβυτέρων
αιτιατική	τον	πρωτοπρεσβύτερο	τους	πρωτοπρεσβύτερους & πρωτοπρεσβυτέρους
κλητική		πρωτοπρεσβύτερε		πρωτοπρεσβύτεροι
Οι δεύτεροι τύποι, παλιότεροι, λόγιοι.
Κατηγορία όπως «καρδινάλιος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

πρωτοπρεσβύτερος < (διαχρονικό δάνειο) ελληνιστική κοινή πρωτοπρεσβύτερος < πρωτο- + πρεσβύτερος

Προφορά

ΔΦΑ : /pɾo.to.pɾeˈzvi.te.ɾos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : πρω‐το‐πρε‐σβύ‐τε‐ρος

Ουσιαστικό

πρωτοπρεσβύτερος αρσενικό

• (αξίωμα, εκκλησιαστικός όρος) τίτλος (οφίκιο) που απονέμεται σε έγγαμο κληρικό της Ορθόδοξης Εκκλησίας

  ≈ συνώνυμα: πρωθιερέας, πρωτόπαπας

Μεταφράσεις

    πρωτοπρεσβύτερος

γαλλικά : prieur (fr)

Πηγές

• πρωτοπρεσβύτερος - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• πρωτοπρεσβύτερος - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών.  (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
• Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2002). Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας (Βʹ έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.  (Αʹ έκδοση: 1998)

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

ελληνιστική κοινή (αρχαία κλίση) δε μαρτυρείται δυϊκός αριθμός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ὁ	πρωτοπρεσβύτερος	οἱ	πρωτοπρεσβύτεροι
γενική	τοῦ	πρωτοπρεσβυτέρου	τῶν	πρωτοπρεσβυτέρων
δοτική	τῷ	πρωτοπρεσβυτέρῳ	τοῖς	πρωτοπρεσβυτέροις
αιτιατική	τὸν	πρωτοπρεσβύτερον	τοὺς	πρωτοπρεσβυτέρους
κλητική ὦ!		πρωτοπρεσβύτερε		πρωτοπρεσβύτεροι
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		πρωτοπρεσβυτέρω
γεν-δοτ	τοῖν		πρωτοπρεσβυτέροιν
2η κλίση, Κατηγορία 'θρίαμβος' όπως «θρίαμβος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

πρωτοπρεσβύτερος (ελληνιστική κοινή) < αρχαία ελληνική πρωτο- + πρεσβύτερος (μεγαλύτερος σε ηλικία) < πρεσβύτης

Ουσιαστικό

πρωτοπρεσβύτερος, -ου αρσενικό (ελληνιστική κοινή)

• (εκκλησιαστικός όρος, αξίωμα) εκκλησιαστικό αξίωμα που δινόταν από τον επίσκοπο στον αρχαιότερο πρεσβύτερο κατά τα πρεσβεία αρχιεροσύνης

  ※  4ος/5ος κε αιώνας Σωκράτης ο Σχολαστικός, Εκκλησιαστική Ιστορία, 6.9 @scaife.perseus

  Πέτρος τις πρωτοπρεσβύτερος ἦν τῆς ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ἐκκλησίας: πρὸς τοῦτον ἀπεχθῶς ἐσχηκὼς ὁ Θεόφιλος τῆς ἐκκλησίας αὐτὸν ἐκβαλεῖν ἐπενόησε.

Πηγές

• πρωτοπρεσβύτερος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.