πτολίπορθος

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

πτολίπορθος < πτόλις + πέρθω

Επίθετο

πτολίπορθος, -ος, -ον

• αυτός που εκπορθεί πόλεις, αυτός που λεηλατεί πόλεις

  ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 16 (π. Ἀναγνωρισμὸς Ὀδυσσέως ὑπὸ Τηλεμάχου.), στίχ. 442 (στίχοι 442-444)

  ἐπεὶ ἦ καὶ ἐμὲ πτολίπορθος Ὀδυσσεὺς | πολλάκι γούνασιν οἷσιν ἐφεσσάμενος κρέας ὀπτὸν | ἐν χείρεσσιν ἔθηκεν ἐπέσχε τε οἶνον ἐρυθρόν.

  Γιατί κι ο φημισμένος πορθητής | πολλές φορές στα γόνατά του με κανάκεψε — ο Οδυσσέας· στα χέρια μου έβαλε κρέας ψημένο, | στα χείλη μου έφερε να πιω το κόκκινο κρασί.

  Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

  ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 21 (Φ. Μάχη παραποτάμιος.), στίχ. 550 (στίχοι 550-551)

  αὐτὰρ ὅ γ᾽ ὡς ἐνόησεν Ἀχιλλῆα πτολίπορθον, | ἔστη, πολλὰ δέ οἱ κραδίη πόρφυρε μένοντι·

  Και άμ᾽ ο Αγήνωρ νόησε τον πορθητήν Πηλείδην | εστάθη και στα στήθη του τρικύμιζε η καρδιά του.

  Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr

  ※  6ος/5ος πκε αιώνας ⌘Πίνδαρος, Ὀλυμπιονίκαις, ΑΛΚΙΜΕΔΟΝΤΙ ΑΙΓΙΝΗΤΗΙ ΠΑΙΔΙ ΠΑΛΑΙΣΤΗΙ, 8.34-8.36

  ὀρνυμένων πολέμων | πτολιπόρθοις ἐν μάχαις | λάβρον ἀμπνεῦσαι καπνόν.

  καθώς θε να ξεσπούσαν πολέμοι, | μέσα στις μάχες που τις πολιτείες ρημάζουν | ν᾽ αφανιστεί κι αυτό σε σύγνεφα καπνού.

  Μετάφραση (2004), Γιάννης Οικονομίδης, @greek‑language.gr

Συνώνυμα

• πτολιπόρθιος

Συγγενικά

• → δείτε τις λέξεις πορθέω, πέρθω και πτόλις

Πηγές

• πτολίπορθος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• πτολίπορθος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.