πῦρ

Από Βικιλεξικό
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση
Δείτε επίσης : πυρ

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

πῦρ < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική πῦρ

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

πῦρ ουδέτερο

  1. φωτιά
  2. η φωτιά της κόλασης
  3. (μετωνυμία) αστραπή, κεραυνός
  4. (μεταφορικά) ερωτικός πόθος
    ≈ συνώνυμα: πύρα
  5. (μεταφορικά) ένταση θυμού

Άλλες μορφές[επεξεργασία]

Εκφράσεις[επεξεργασία]

Συγγενικά[επεξεργασία]

 ετυμολογικό πεδίο 
πυρ- 

Δείτε επίσης[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]


Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

ουσιαστικά ετερόκλιτα
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική τὸ πῦρ τὰ πυρᾰ́
      γενική τοῦ πυρός τῶν πυρῶν
      δοτική τῷ πυρῐ́ τοῖς πυροῖς
    αιτιατική τὸ πῦρ τὰ πυρᾰ́
     κλητική ὦ! πῦρ πυρᾰ́
Ενικός κατά την 3η κλίση. Πληθυντικός κατά τη 2η κλίση.
Χωρίς δυϊκό αριθμό.
ανώμαλη κλίση, Κατηγορία 'ετερόκλιτα' όπως «πῦρ» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία [επεξεργασία]

πῦρ < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *péh₂wr̥ [1][2]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

πῦρ ουδέτερο

  1. το πυρ, η φωτιά
  2. ο ήλιος
  3. η τελετουργική πυρά για τη θυσία
  4. η νεκρική πυρά, της κηδείας
  5. η εστία του σπιτιού, η οικιακή πυρά
  6. η φωτιά του πυρσού
  7. η φλόγα
  8. ο πυρετός
  9. η θέρμη
  10. (στον πληθυντικό, πιθανόν του πυρόν: πυρά: οι στρατιωτικές εστίες στο στρατόπεδο ή σε σημεία απο τα οποία γινόταν αναμετάδοση μηνυμάτων

Εκφράσεις[επεξεργασία]

Παράγωγα[επεξεργασία]

 ετυμολογικό πεδίο 
πυρ- πυρρ- πυρσ- 

Διαφορετικό ετυμολογικό πεδίο στο πυρός (σιτάρι) & τα παράγωγά του όπως πυρήν, πυραμίς
Δε σχετίζονται: πύργος, καπυρός, λέπυρον, σπυρίς & τα παράγωγά τους, ούτε το πύραθος (=σπύραθος), προσεμπυρίζω (=προσεμπίπρημι).
Άγνωστης ετυμολογίας: πύρνος, πύρνον & τα παράγωγά τους.
Mε διπλή σημασία πῦρ (φωτιά) και πυρός (σιτάρι)

παράγωγα & σύνθετα του πῦρ: πυρ-, πυρρός, πυρσός, πυρετός, πυρία - για τη σημασία «σιτηρό» δείτε πυρός

? για έλεγχο: όσα έχουν ? και διαπύρσιος καλλίπυρος κρυψιπυρίς (pigra)

Αναφορές[επεξεργασία]

  1. ↑ πῦρ σελ. 1260-1261 - Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek. [Ετυμολογικό λεξικό της ελληνικής γλώσσας] (στα αγγλικά) με την αρωγή του Lucien van Beek. Leiden: Brill. Τόμοι 1‑2.
  2. ↑ Reconstruction: Proto-Indo-European *péh₂wr̥ στο αγγλικό Βικιλεξικό

Πηγές[επεξεργασία]

Ανακτήθηκε από "https://el.wiktionary.org/w/index.php?title=πῦρ&oldid=6535942"