τάζω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

τάζω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική τάζω < ελληνιστική κοινή τάσσω (υπόσχομαι), μεταπλασμός με βάση το θέμα ταξ- (έταξα) κατ' αντιστοιχία με το θέμα κραξ- (έκραξα) του ρήματος κράζω

Ρήμα

τάζω, παθ. φωνή: τάζομαι, παθ. μτχ.: ταγμένος & ταμένος

1. κάνω ένα τάμα
2. (κατ’ επέκταση) υπόσχομαι

Εκφράσεις

• τάζω λαγούς με πετραχήλια
• τάξε μου!

Παροιμίες

• μην τάξεις του άγιου κερί και του παιδιού κουλούρι

Συγγενικά

• τάξιμο
• τάμα

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	τάζω	έταζα	θα τάζω	να τάζω		τάζοντας
β' ενικ.	τάζεις	έταζες	θα τάζεις	να τάζεις	τάζε
γ' ενικ.	τάζει	έταζε	θα τάζει	να τάζει
α' πληθ.	τάζουμε	τάζαμε	θα τάζουμε	να τάζουμε
β' πληθ.	τάζετε	τάζατε	θα τάζετε	να τάζετε	τάζετε
γ' πληθ.	τάζουν(ε)	έταζαν τάζαν(ε)	θα τάζουν(ε)	να τάζουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		έταξα	θα τάξω	να τάξω		τάξει
β' ενικ.		έταξες	θα τάξεις	να τάξεις	τάξε
γ' ενικ.		έταξε	θα τάξει	να τάξει
α' πληθ.		τάξαμε	θα τάξουμε	να τάξουμε
β' πληθ.		τάξατε	θα τάξετε	να τάξετε	τάξτε
γ' πληθ.		έταξαν τάξαν(ε)	θα τάξουν(ε)	να τάξουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω τάξει	είχα τάξει	θα έχω τάξει	να έχω τάξει
β' ενικ.	έχεις τάξει	είχες τάξει	θα έχεις τάξει	να έχεις τάξει	έχε ταγμένο
γ' ενικ.	έχει τάξει	είχε τάξει	θα έχει τάξει	να έχει τάξει
α' πληθ.	έχουμε τάξει	είχαμε τάξει	θα έχουμε τάξει	να έχουμε τάξει
β' πληθ.	έχετε τάξει	είχατε τάξει	θα έχετε τάξει	να έχετε τάξει	έχετε ταγμένο
γ' πληθ.	έχουν τάξει	είχαν τάξει	θα έχουν τάξει	να έχουν τάξει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (μεταβατικοί)
Παρακείμενος	έχω (έχεις, έχει, έχουμε, έχετε, έχουν) ταγμένο
Υπερσυντέλικος	είχα (είχες, είχε , είχαμε, είχατε, είχαν) ταγμένο
Συντελ. Μέλλ.	θα έχω (θα έχεις, θα έχει, θα έχουμε, θα έχετε, θα έχουν) ταγμένο
Υποτακτική	να έχω (να έχεις, να έχει, να έχουμε, να έχετε, να έχουν) ταγμένο

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	τάζομαι	ταζόμουν(α)	θα τάζομαι	να τάζομαι
β' ενικ.	τάζεσαι	ταζόσουν(α)	θα τάζεσαι	να τάζεσαι	(τάζου)
γ' ενικ.	τάζεται	ταζόταν(ε)	θα τάζεται	να τάζεται
α' πληθ.	ταζόμαστε	ταζόμαστε ταζόμασταν	θα ταζόμαστε	να ταζόμαστε
β' πληθ.	τάζεστε	ταζόσαστε ταζόσασταν	θα τάζεστε	να τάζεστε	(τάζεστε)
γ' πληθ.	τάζονται	τάζονταν ταζόντουσαν	θα τάζονται	να τάζονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		τάχτηκα	θα ταχτώ	να ταχτώ		ταχτεί
β' ενικ.		τάχτηκες	θα ταχτείς	να ταχτείς	τάξου
γ' ενικ.		τάχτηκε	θα ταχτεί	να ταχτεί
α' πληθ.		ταχτήκαμε	θα ταχτούμε	να ταχτούμε
β' πληθ.		ταχτήκατε	θα ταχτείτε	να ταχτείτε	ταχτείτε
γ' πληθ.		τάχτηκαν ταχτήκαν(ε)	θα ταχτούν(ε)	να ταχτούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω ταχτεί	είχα ταχτεί	θα έχω ταχτεί	να έχω ταχτεί		ταγμένος
β' ενικ.	έχεις ταχτεί	είχες ταχτεί	θα έχεις ταχτεί	να έχεις ταχτεί
γ' ενικ.	έχει ταχτεί	είχε ταχτεί	θα έχει ταχτεί	να έχει ταχτεί
α' πληθ.	έχουμε ταχτεί	είχαμε ταχτεί	θα έχουμε ταχτεί	να έχουμε ταχτεί
β' πληθ.	έχετε ταχτεί	είχατε ταχτεί	θα έχετε ταχτεί	να έχετε ταχτεί
γ' πληθ.	έχουν ταχτεί	είχαν ταχτεί	θα έχουν ταχτεί	να έχουν ταχτεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι ταγμένος - είμαστε, είστε, είναι ταγμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν ταγμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν ταγμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι ταγμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι ταγμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι ταγμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι ταγμένοι

Μεταφράσεις

    τάζω

γαλλικά : faire (fr) un voeu (fr), promettre (fr)

Πηγές

• τάζω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• τάζω - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών.  (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
• Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2002). Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας (Βʹ έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.  (Αʹ έκδοση: 1998)