φράτηρ

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

φράτηρ < (κληρονομημένο) πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *bʰréh₂tēr (αδελφός). Συγγενή: λατινική frater. Αντικαταστάθηκε από το ἀδελφός ως κύρια λέξη για τον αδερφό ήδη στην αρχαιότητα.

Προφορά

ΔΦΑ : /pʰɾǎː.tɛːɾ/ (5^ος π.Χ. αιώνας Αττική)

ΔΦΑ : /ˈɸɾa.tiɾ/ (4^ος μ.Χ. αιώνας Κοινή)

τυπογραφικός συλλαβισμός : φρά‐τηρ

Ουσιαστικό

φράτηρ, -ερος αρσενικό

• μέλος φράτρας ή φατρίας

  ※  4ος/3ος πκε ⌘ Θεόφραστος, Χαρακτῆρες, 30.16

  καὶ φράτερας ἑστιῶν αἰτεῖν τοῖς ἑαυτοῦ παισὶν ἐκ τοῦ κοινοῦ ὄψον, τὰ δὲ καταλειπόμενα ἀπὸ τῆς τραπέζης ῥαφανίδων ἡμίσεα ἀπογράφεσθαι, ἵν᾽ οἱ διακονοῦντες παῖδες μὴ λάβωσι.

  Όταν παραθέτει γεύμα στα μέλη της φατρίας του, απαιτεί για τους δούλους του φαγητό πληρωμένο από το κοινό ταμείο, ενώ τα κομμένα στη μέση ρεπανάκια, που απέμειναν από το τραπέζι, κάθεται και τα σημειώνει, για να μην τα πάρει το υπηρετικό προσωπικό.

  Μετάφραση (2008): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr

  ΣτΕ: σε κάποιες εκδόσεις του έργου το χωρίο γράφει «φράτορας» και σε άλλες «φράτερας».

Άλλες μορφές

• δωρικοί τύποι : φρᾱτήρ, φράτωρ
• ιωνικός τύπος : φρήτηρ

Εκφράσεις

• οὐκ ἔφυσε φράτερας
• εἰσάγω εἰς τοὺς φράτερας

Κλίση

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
	φρᾱτ-
ονομαστική	ὁ	φράτηρ	οἱ	φράτερες
γενική	τοῦ	φράτερος	τῶν	φρατέρων
δοτική	τῷ	φράτερῐ	τοῖς	φράτερσῐ(ν)
αιτιατική	τὸν	φράτερᾰ	τοὺς	φράτερᾰς
κλητική ὦ!		φρᾶτερ		φράτερες
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		φράτερε
γεν-δοτ	τοῖν		φρατέροιν
Παράρτημα:Ουσιαστικά

Πηγές

• φράτηρ - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• φράτηρ - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.