χιών

Ελληνικά (el)

Ετυμολογία

χιών < όπως αρχαία ελληνική χιών

Προφορά

ΔΦΑ : /çiˈɔn/

τυπογραφικός συλλαβισμός : χι‐ών

Ουσιαστικό

χιών θηλυκό

• (καθαρεύουσα) το χιόνι

  ※ Καὶ χαίρουσιν ἐν τούτοις αἱ γυναῖκες διότι ὁ ῥέων χρόνος μαραίνει τὰ ἄνθη τῆς ἀνοίξεως ἀπὸ τῆς μορφῆς των καὶ φορτόνει ἐπὶ τῆς ῥάχεως των τὰς χιόνας, τοὺς πάγους καὶ τοὺς ῥευματισμοὺς τοῦ χειμῶνος. (Κωνσταντίνος Σκόκος (1886). «Ο αλάνθαστος και αψευδής Καζαμίας του 1886», στο Γελοιογραφικόν Ημερολόγιον του Έτους 1886.)

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

Πτώση	Ενικός	Δυϊκός	Πληθυντικός
Ονομαστική	χιών	χιόνε	χιόνες
Γενική	χιόνος	χιόνοιν	χιόνων
Δοτική	χιόνι	χιόνοιν	χιόσι(ν)
Αιτιατική	χιόνα	χιόνε	χιόνας
Κλητική	χιών	χιόνε	χιόνες

Ετυμολογία

χιών < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *ǵʰéyōm < *ǵʰey- (χειμών, χειμώνας)

Ουσιαστικό

χιών θηλυκό

1. το χιόνι

   νιφόεσσ᾽ Αἴτνα, πάνετες χιόνος ὀξείας τιθήνα

   τόν Νεῖλον ῥέειν ἀπό τηκομένης χιόνος

2. το παγωμένο νερό από λιωμένο χιόνι

   ἡδύ θέρους . . χιών ποτόν

   ※ Εὐθυκλῆς δ᾽ ἐν Ἀσώτοις ἢ Ἐπιστολῇ πρῶτος μὲν οἶδεν εἰ χιών ἐστ᾽ ὠνία....οἶδεν δὲ καὶ ὁ καλὸς Ξενοφῶν ἐν Ἀπομνημονεύμασι τὴν διὰ χιόνος πόσιν... ἐν ταῖς περὶ Ἀλέξανδρον ἱστορίαις καὶ ὅπως δεῖ χιόνα διαφυλάσσεσθαι... ὀρύξαι τριάκοντα ψυχεῖα, ἃ πληρώσαντα χιόνος παρεμβαλεῖν δρυὸς κλάδους. οὕτω γὰρ παραμένειν πλείω χρόνον τὴν χιόνα (Δειπνοσοφισταί, για τα ψυγεία της εποχής, ώστε να υπάρχει κρύο νερό το καλοκαίρι)

Συγγενικές λέξεις

• χιόνεος, -έα, -εον
• χιονίζω

Σύνθετα

• χιονόβλητος,ος,ον
• χιονόβοσκος,ος,ον
• χιονοθρέμμων, ων, ον και χιονοτρόφος
• χιονόκτυπος
• χινόχρως-ωτος

Πηγές

• «χιών» - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ. Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012. 
• «χιών» - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.