ἀδήριτος

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ γένη	αρσενικό & θηλυκό		ουδέτερο
↓ πτώσεις	ενικός
ονομαστική	ὁ/ἡ	ἀδήριτος	τὸ	ἀδήριτον
γενική	τοῦ/τῆς	ἀδηρίτου	τοῦ	ἀδηρίτου
δοτική	τῷ/τῇ	ἀδηρίτῳ	τῷ	ἀδηρίτῳ
αιτιατική	τὸν/τὴν	ἀδήριτον	τὸ	ἀδήριτον
κλητική ὦ!		ἀδήριτε		ἀδήριτον
↓ πτώσεις	πληθυντικός
ονομαστική	οἱ/αἱ	ἀδήριτοι	τὰ	ἀδήριτᾰ
γενική	τῶν	ἀδηρίτων	τῶν	ἀδηρίτων
δοτική	τοῖς/ταῖς	ἀδηρίτοις	τοῖς	ἀδηρίτοις
αιτιατική	τοὺς/τὰς	ἀδηρίτους	τὰ	ἀδήριτᾰ
κλητική ὦ!		ἀδήριτοι		ἀδήριτᾰ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ	ἀδηρίτω	τὼ	ἀδηρίτω
γεν-δοτ	τοῖν	ἀδηρίτοιν	τοῖν	ἀδηρίτοιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δύσκολος' όπως «δύσκολος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

ἀδήριτος < ἀ- + δηρίομαι

Επίθετο

ἀδήριτος, -ος, -ον

1. ο επίπονος και μοιραίος, που δεν μπορούμε να αποφύγουμε
2. που γίνεται χωρίς μάχη
3. αναμφισβήτητος, αδιαμφισβήτητος

   ※  2ος πκε αιώνας ⌘ Πολύβιος, Ἱστορίαι, 1.2.3 @scaife.perseus

   Λακεδαιμόνιοι πολλοὺς ἀμφισβητήσαντες χρόνους ὑπὲρ τῆς τῶν Ἑλλήνων ἡγεμονίας, ἐπειδή ποτʼ ἐκράτησαν, μόλις ἔτη δώδεκα κατεῖχον αὐτὴν ἀδήριτον.

4. ακαταμάχητος

   ※  6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Προμηθεὺς δεσμώτης, στίχ. 105 (103-105)

   τὴν πεπρωμένην δὲ χρὴ | αἶσαν φέρειν ὡς ῥᾷστα, γιγνώσκονθ᾽ ὅτι | τὸ τῆς ἀνάγκης ἔστ᾽ ἀδήριτον σθένος.

   κι έτσι της μοίρας το γραφτό πρέπει | πιο ελαφρά και να υποφέρω, μια που γνωρίζω πως | κανείς με της ανάγκης δεν ημπορεί τη δύναμη να πολεμήσει.

   Μετάφραση (1930): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης, Αθήνα:Εστία @greek‑language.gr

Συγγενικά

• ἄδηρις
• ἀδηρίτως (επίρρημα)
• → και δείτε τη λέξη δῆρις

Πηγές

• ἀδήριτος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἀδήριτος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.