ἀρχή

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ λείπει η κλίση

Ετυμολογία

ἀρχή < ἄρχω • Η Ετυμολογία χρειάζεται ανάπτυξη με τεκμηρίωση. Μπορείτε να βοηθήσετε;  

Ουσιαστικό

ἀρχή θηλυκό

1. εξουσία, κράτος, ανώτερη διοικητική θέση, υπούργημα

   ↪ Διὸς ἀρχά

   ↪ ἀρχή ἄνδρα δείξει (η εξουσία δείχνει την ποιότητα του άνδρα)

2. απαρχή

   εἴρηται, τὸ μὴ ἅμα ἀρχῇ πᾶν τέλος καταφαίνεσθαι (λένε πως η αρχή δεν αποκαλύπτει το τέλος ενός πράγματος)

3. πρωταρχικό στοιχείο της φιλοσοφίας

   ↪ Ἡράκλειτος τὴν ἀρχήν εἶναί φησι ψυχήν

   ※ Ἀρχή παιδεύσεως ἡ τῶν ὀνομάτων ἐπίσκεψις (Αρριανός, Επικτήτου Διατριβαί, αναφερόμενος στον Αντισθένη)

4. αφορμή, αιτία

   αὗται δὲ αἱ νέες ἀρχὴ κακῶν ἐγένοντο Ἕλλησί τε καὶ βαρβάροισι

5. πρώτα από όλα, κυρίως, κατ' αρχήν, πρωτίστως

   ↪ ἀρχήν γὰρ ἐγὼ μηχανήσομαι... - πρωτίστως εγώ θα βρω τρόπο να...

   ↪ ἐξ ἀρχῆς και κατ᾽ ἀρχάς (επιρρηματικά)

Συγγενικές λέξεις

• ἀρχαῖος
• ἀρχεῖον
• ἀρχῆθεν
• ἀρχίδιον
• ἀρχικός
• ἄρχων

Σύνθετα

• ἀρχαιρεσία
• ἀρχηγέτης
• ἀρχηγετέω
• ἀρχηγός

Πηγές

• ἀρχή - Βασικό Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής - Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2006‑2008. greek‑language.gr
• ἀρχή - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἀρχή - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.