-ειος
Μετάβαση στην πλοήγηση
Πήδηση στην αναζήτηση
Νέα ελληνικά (el)
[επεξεργασία]↓ πτώσεις | ενικός | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
γένη → | αρσενικό | θηλυκό | ουδέτερο | |||
ονομαστική | ο | -ειος | η | -εια | το | -ειο |
γενική | του | -ειου | της | -ειας | του | -ειου |
αιτιατική | τον | -ειο | τη(ν) | -εια | το | -ειο |
κλητική | -ειε | -εια | -ειο | |||
↓ πτώσεις | πληθυντικός | |||||
γένη → | αρσενικό | θηλυκό | ουδέτερο | |||
ονομαστική | οι | -ειοι | οι | -ειες | τα | -εια |
γενική | των | -ειων | των | -ειων | των | -ειων |
αιτιατική | τους | -ειους | τις | -ειες | τα | -εια |
κλητική | -ειοι | -ειες | -εια | |||
ομάδα 'ωραίος', Κατηγορία όπως «θαυμάσιος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές |
κλίση για λόγιες, αρχαιοπρεπείς λέξεις | ||||||
↓ πτώσεις | ενικός | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
γένη → | αρσενικό | θηλυκό | ουδέτερο | |||
ονομαστική | ο | -ειος | η | -εια & -ειος |
το | -ειο |
γενική | του | -ειου & -είου |
της | -ειας & -είου |
του | -ειου & -είου |
αιτιατική | τον | -ειο | τη(ν) | -εια & -ειο |
το | -ειο |
κλητική | -ειε | -εια & -ειε |
-ειο | |||
↓ πτώσεις | πληθυντικός | |||||
γένη → | αρσενικό | θηλυκό | ουδέτερο | |||
ονομαστική | οι | -ειοι | οι | -ειες & -ειοι |
τα | -εια |
γενική | των | -ειων & -είων |
των | -ειων & -είων |
των | -ειων & -είων |
αιτιατική | τους | -ειους & -είους |
τις | -ειες & -είους |
τα | -εια |
κλητική | -ειοι | -ειες & -ειοι |
-εια | |||
Οι δεύτεροι τύποι, λόγιοι, από την αρχαία κλίση. | ||||||
Κατηγορία όπως «ευκλείδειος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές |
Ετυμολογία
[επεξεργασία]- -ειος < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική -ειος < -ιος
Προφορά
[επεξεργασία]- ΔΦΑ : /i.os/ (για λόγιες ή αρχαίες λέξεις)
- με συνίζηση ανάλογα με το προγούμενο σύμφωνο (νεότερες λέξεις)
Επίθημα
[επεξεργασία]-ειος, -α, -ο
- κατάληξη για το σχηματισμό επιθέτων που δηλώνουν ότι κάτι ανήκει ή έχει σχέση με την πρωτότυπη λέξη
- από κύρια ονόματα
- Λουδοβίκος > λουδοβίκειος
- όπως στα αρχαία: Εὐκλείδης > Ευκλείδης > η ευκλείδειος γεωμετρία
- από τα αρχαία ελληνικά: Κυκλώπειος > κυκλώπειος,
- από κοινά ουσιαστικά (προφορά με συνίζηση)
- από κύρια ονόματα
Άλλες μορφές
[επεξεργασία]Δείτε επίσης
[επεξεργασία]- Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -ειος στο Βικιλεξικό
- Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -είος στο Βικιλεξικό
και
Πηγές
[επεξεργασία]- Όροι που λήγουν σε -ειος — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)
- Όροι που λήγουν σε -είος — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)
Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)
[επεξεργασία]Ετυμολογία
[επεξεργασία]- -ειος < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική -ειος < -ιος
Επίθημα
[επεξεργασία]-ειος
- κατάληξη για το σχηματισμό επιθέτων που δηλώνουν σχέση με την πρωτότυπη λέξη
- από κύρια ονόματα
- από προσηγορικά ουσιαστικά
- γυναίκα > γυναίκειος (τύπος του γυναικεῖος)
- καλλιγένειος (από καλή γενιά)
Άλλες μορφές
[επεξεργασία]Δείτε επίσης
[επεξεργασία]- Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με επίθημα -ειος στο Βικιλεξικό
- Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με επίθημα -εῖος στο Βικιλεξικό
και
Αρχαία ελληνικά (grc)
[επεξεργασία]γένη → | αρσενικό | θηλυκό | ουδέτερο | |||
↓ πτώσεις | ενικός | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
ονομαστική | ὁ | -ειος | ἡ | -είᾱ | τὸ | -ειον |
γενική | τοῦ | -είου | τῆς | -είᾱς | τοῦ | -είου |
δοτική | τῷ | -είῳ | τῇ | -είᾳ | τῷ | -είῳ |
αιτιατική | τὸν | -ειον | τὴν | -είᾱν | τὸ | -ειον |
κλητική ὦ! | -ειε | -είᾱ | -ειον | |||
↓ πτώσεις | πληθυντικός | |||||
ονομαστική | οἱ | -ειοι | αἱ | -ειαι | τὰ | -ειᾰ |
γενική | τῶν | -είων | τῶν | -είων | τῶν | -είων |
δοτική | τοῖς | -είοις | ταῖς | -είαις | τοῖς | -είοις |
αιτιατική | τοὺς | -είους | τὰς | -είᾱς | τὰ | -ειᾰ |
κλητική ὦ! | -ειοι | -ειαι | -ειᾰ | |||
δυϊκός | ||||||
ονομ-αιτ-κλ | τὼ | -είω | τὼ | -είᾱ | τὼ | -είω |
γεν-δοτ | τοῖν | -είοιν | τοῖν | -είαιν | τοῖν | -είοιν |
2η&1η κλίση, Κατηγορία 'λόγιος' όπως «λόγιος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές |
Ετυμολογία
[επεξεργασία]- -ειος < θεματικό ε + -ιος σε παρεκτάσεις όπως ε-ιος (*es-jo, *e-jo) που αργότερα αυτονομήθηκε
Επίθημα
[επεξεργασία]-ειος, -α, -ον
- κατάληξη για το σχηματισμό επιθέτων που δηλώνουν σχέση με την πρωτότυπη λέξη
- από κύρια ονόματα
- Κύκλωψ, Κυκλωπ- > Κυκλώπειος
- από προσηγορικά ουσιαστικά
- από κύρια ονόματα
Άλλες μορφές
[επεξεργασία]- -εῖος (επίθημα αττικής διαλέκτου)
Παράγωγα
[επεξεργασία]Δείτε επίσης
[επεξεργασία]- Αρχαίες ελληνικές λέξεις με επίθημα -ειος στο Βικιλεξικό
- Αρχαίες ελληνικές λέξεις με επίθημα -εῖος στο Βικιλεξικό
και
Αναφορές
[επεξεργασία]- ↑ Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
Πηγές
[επεξεργασία]- Λέξεις -ειος, -εῖος @perseus.tufts.edu Greek Dictionary Headword Search, Πανεπιστήμιο Tufts
Κατηγορίες:
- Επίθετα που κλίνονται όπως η ομάδα 'ωραίος' (νέα ελληνικά)
- Επίθετα που κλίνονται όπως το 'θαυμάσιος' (νέα ελληνικά)
- Επίθετα που κλίνονται όπως το 'ευκλείδειος' (νέα ελληνικά)
- Κληρονομημένες λέξεις από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με προφορά ΔΦΑ (νέα ελληνικά)
- Νέα ελληνικά
- Επιθήματα (νέα ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (νέα ελληνικά)
- Κληρονομημένες λέξεις από τα αρχαία ελληνικά (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα αρχαία ελληνικά (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Μεσαιωνικά ελληνικά
- Επιθήματα (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Επίθετα με κλίση όπως το 'λόγιος' (αρχαία ελληνικά)
- Επίθετα 2ης κλίσης (αρχαία ελληνικά)
- Επίθετα που κλίνονται όπως το 'λόγιος' (αρχαία ελληνικά)
- Επίθετα προπαροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Λέξεις προπαροξύτονες (αρχαία ελληνικά)
- Αρχαία ελληνικά
- Επιθήματα (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)