σφαῖρα

Δείτε επίσης : σφαίρα

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

	δυϊκός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ἡ	σφαῖρᾰ	αἱ	σφαῖραι
γενική	τῆς	σφαίρᾱς	τῶν	σφαιρῶν
δοτική	τῇ	σφαίρᾳ	ταῖς	σφαίραις
αιτιατική	τὴν	σφαῖρᾰν	τὰς	σφαίρᾱς
κλητική ὦ!		σφαῖρᾰ		σφαῖραι
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		σφαῖρᾱ
γεν-δοτ	τοῖν		σφαίραιν
Εδώ, το καθαρό α (που ακολουθεί το ρ ή φωνήεν) δεν είναι μακρό, αλλά κατ' εξαίρεσιν, βραχύ.
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'σφαῖρα' όπως «σφαῖρα» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

σφαῖρα < ετυμολογικές προτάσεις:

*σφαρ-jα (όπως π.χ. τα μοῖρα, πεῖρα, σπεῖρα), μεταπτωτική βαθμίδα για την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *sp(h)er- (πηδώ, κατοπινή σημασία: τινάζω, αναβλύζω) που συνδέεται με το ρήμα σπαργάω / σπαργῶ. Σ' αυτήν την περίπτωση συνδέεται με το σπαίρω (και το σπαρταράω), σφῦρα, σφυρόν^[1]
Κατά τον Beekes^[2] το αρχικό σύμπλεγμα σφ- δεν εξηγείται ικανοποιητικά ως προερχόμενο από σπ- του σπαίρω. Σημειώνει, ότι δεν υπήρχαν συγγενή έξω από τα αρχαία ελληνικά.

σφαῖρα θηλυκό

ετυμολογικό πεδίο
σφαιρ-

και σύνθετα

↑ σφαίρα - Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
↑ Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek. [Ετυμολογικό λεξικό της ελληνικής γλώσσας] (στα αγγλικά) με την αρωγή του Lucien van Beek. Leiden: Brill. Τόμοι 1‑2.

σφαῖρα - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
σφαῖρα - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.