αλα-

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

αλα- < το αλά ως πρόθημα σε σύνθεση με την επόμενη λέξη.

Παλαιότερες γραφές

1. < αλά < (άμεσο δάνειο) ιταλική alla κυρίως σε εκφράσεις ιταλικής προέλευσης
2. < α λα < (άμεσο δάνειο) γαλλική à la κυρίως σε εκφράσεις γαλλικής προέλευσης

Εξακολουθούν να γράφονται με το αλά και το α λα φωνητικές μεταγραφές αυτούσιων ιταλικών ή γαλλικών ειδικών όρων.

Προφορά

ΔΦΑ : /ala/

Πρόθημα

αλα-

• πρόθημα που σημαίνει όπως, με τον τρόπο, σε απομίμηση σε τροπικά επιρρήματα
  1. ξενικής προέλευσης

     αλαμπρατσέτα (ιταλικής προέλευσης)

     αλαμιλανέζα, αλαπολίτα (ιταλικής προέλευσης, γαστρονομία)

  2. που δηλώνουν ξενικό τρόπο

     αλατούρκα, αλανόβα, αλαγαλλικά

  3. και επέκταση σε περιστασιακές συνθέσεις με λέξεις και κύρια ονόματα που δεν έχουν ξενική προέλευση
  4. αλαΜήτσο, αλαπαπατρέχα, αλαΚοντορεβιθούλη

Σύνθετα

• Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα αλα- στο Βικιλεξικό

Δείτε επίσης

• α λα γκαρσόν (à la garçonne σαν αγοροκόριτσο)
• α λα μοντ (à la mode)
• α λα καρτ ή αλακάρτ ((à la carte)

Πηγές

• αλα- - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• «ἀλά» - ⌘ Δημητράκος, Δημήτριος Β. (1964) Μέγα λεξικὸν ὅλης τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης, 1930-1950. 2η έκδοση:1964. Αθήνα: Εκδόσεις: Δομή (15 τόμοι) & επανεκδόσεις, 1η έκδοση:1953 (9 τόμοι) Ελληνική Παιδεία, .
• «αλά», «α λα» Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2002). Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας (Βʹ έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.  (Αʹ έκδοση: 1998)
• «αλά», «α λα» Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.