ξεσκονίζω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

ξεσκονίζω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική ξεσκονίζω < ξε- + σκονίζω

Προφορά

ΔΦΑ : /kse.skoˈni.zo/

τυπογραφικός συλλαβισμός : ξε‐σκο‐νί‐ζω

Ρήμα

ξεσκονίζω, αόρ.: ξεσκόνισα, παθ.φωνή: ξεσκονίζομαι, π.αόρ.: ξεσκονίστηκα, μτχ.π.π.: ξεσκονισμένος

1. απομακρύνω τη σκόνη, καθαρίζω

   ※  Πάτησε σ' ένα σκαμνί, να ξεσκονίσει τα παπούτσια της. (Θανάσης Βαλτινός, Ανάπλους, 2012 [μυθιστόρημα])

2. (μεταφορικά) ξαναθυμάμαι κάνοντας επανάληψη σε κάτι που είχα μάθει πριν από καιρό

   ↪ πρέπει να ξεσκονίσω λίγο τα αγγλικά μου

   ≈ συνώνυμα: φρεσκάρω

3. (μεταφορικά) εξετάζω εξονυχιστικά κάτι κάποιον

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	ξεσκονίζω	ξεσκόνιζα	θα ξεσκονίζω	να ξεσκονίζω		ξεσκονίζοντας
β' ενικ.	ξεσκονίζεις	ξεσκόνιζες	θα ξεσκονίζεις	να ξεσκονίζεις	ξεσκόνιζε
γ' ενικ.	ξεσκονίζει	ξεσκόνιζε	θα ξεσκονίζει	να ξεσκονίζει
α' πληθ.	ξεσκονίζουμε	ξεσκονίζαμε	θα ξεσκονίζουμε	να ξεσκονίζουμε
β' πληθ.	ξεσκονίζετε	ξεσκονίζατε	θα ξεσκονίζετε	να ξεσκονίζετε	ξεσκονίζετε
γ' πληθ.	ξεσκονίζουν(ε)	ξεσκόνιζαν ξεσκονίζαν(ε)	θα ξεσκονίζουν(ε)	να ξεσκονίζουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		ξεσκόνισα	θα ξεσκονίσω	να ξεσκονίσω		ξεσκονίσει
β' ενικ.		ξεσκόνισες	θα ξεσκονίσεις	να ξεσκονίσεις	ξεσκόνισε
γ' ενικ.		ξεσκόνισε	θα ξεσκονίσει	να ξεσκονίσει
α' πληθ.		ξεσκονίσαμε	θα ξεσκονίσουμε	να ξεσκονίσουμε
β' πληθ.		ξεσκονίσατε	θα ξεσκονίσετε	να ξεσκονίσετε	ξεσκονίστε
γ' πληθ.		ξεσκόνισαν ξεσκονίσαν(ε)	θα ξεσκονίσουν(ε)	να ξεσκονίσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω ξεσκονίσει	είχα ξεσκονίσει	θα έχω ξεσκονίσει	να έχω ξεσκονίσει
β' ενικ.	έχεις ξεσκονίσει	είχες ξεσκονίσει	θα έχεις ξεσκονίσει	να έχεις ξεσκονίσει	έχε ξεσκονισμένο
γ' ενικ.	έχει ξεσκονίσει	είχε ξεσκονίσει	θα έχει ξεσκονίσει	να έχει ξεσκονίσει
α' πληθ.	έχουμε ξεσκονίσει	είχαμε ξεσκονίσει	θα έχουμε ξεσκονίσει	να έχουμε ξεσκονίσει
β' πληθ.	έχετε ξεσκονίσει	είχατε ξεσκονίσει	θα έχετε ξεσκονίσει	να έχετε ξεσκονίσει	έχετε ξεσκονισμένο
γ' πληθ.	έχουν ξεσκονίσει	είχαν ξεσκονίσει	θα έχουν ξεσκονίσει	να έχουν ξεσκονίσει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (μεταβατικοί)
Παρακείμενος	έχω (έχεις, έχει, έχουμε, έχετε, έχουν) ξεσκονισμένο
Υπερσυντέλικος	είχα (είχες, είχε , είχαμε, είχατε, είχαν) ξεσκονισμένο
Συντελ. Μέλλ.	θα έχω (θα έχεις, θα έχει, θα έχουμε, θα έχετε, θα έχουν) ξεσκονισμένο
Υποτακτική	να έχω (να έχεις, να έχει, να έχουμε, να έχετε, να έχουν) ξεσκονισμένο

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	ξεσκονίζομαι	ξεσκονιζόμουν(α)	θα ξεσκονίζομαι	να ξεσκονίζομαι
β' ενικ.	ξεσκονίζεσαι	ξεσκονιζόσουν(α)	θα ξεσκονίζεσαι	να ξεσκονίζεσαι
γ' ενικ.	ξεσκονίζεται	ξεσκονιζόταν(ε)	θα ξεσκονίζεται	να ξεσκονίζεται
α' πληθ.	ξεσκονιζόμαστε	ξεσκονιζόμαστε ξεσκονιζόμασταν	θα ξεσκονιζόμαστε	να ξεσκονιζόμαστε
β' πληθ.	ξεσκονίζεστε	ξεσκονιζόσαστε ξεσκονιζόσασταν	θα ξεσκονίζεστε	να ξεσκονίζεστε	(ξεσκονίζεστε)
γ' πληθ.	ξεσκονίζονται	ξεσκονίζονταν ξεσκονιζόντουσαν	θα ξεσκονίζονται	να ξεσκονίζονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		ξεσκονίστηκα	θα ξεσκονιστώ	να ξεσκονιστώ		ξεσκονιστεί
β' ενικ.		ξεσκονίστηκες	θα ξεσκονιστείς	να ξεσκονιστείς	ξεσκονίσου
γ' ενικ.		ξεσκονίστηκε	θα ξεσκονιστεί	να ξεσκονιστεί
α' πληθ.		ξεσκονιστήκαμε	θα ξεσκονιστούμε	να ξεσκονιστούμε
β' πληθ.		ξεσκονιστήκατε	θα ξεσκονιστείτε	να ξεσκονιστείτε	ξεσκονιστείτε
γ' πληθ.		ξεσκονίστηκαν ξεσκονιστήκαν(ε)	θα ξεσκονιστούν(ε)	να ξεσκονιστούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω ξεσκονιστεί	είχα ξεσκονιστεί	θα έχω ξεσκονιστεί	να έχω ξεσκονιστεί		ξεσκονισμένος
β' ενικ.	έχεις ξεσκονιστεί	είχες ξεσκονιστεί	θα έχεις ξεσκονιστεί	να έχεις ξεσκονιστεί
γ' ενικ.	έχει ξεσκονιστεί	είχε ξεσκονιστεί	θα έχει ξεσκονιστεί	να έχει ξεσκονιστεί
α' πληθ.	έχουμε ξεσκονιστεί	είχαμε ξεσκονιστεί	θα έχουμε ξεσκονιστεί	να έχουμε ξεσκονιστεί
β' πληθ.	έχετε ξεσκονιστεί	είχατε ξεσκονιστεί	θα έχετε ξεσκονιστεί	να έχετε ξεσκονιστεί
γ' πληθ.	έχουν ξεσκονιστεί	είχαν ξεσκονιστεί	θα έχουν ξεσκονιστεί	να έχουν ξεσκονιστεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι ξεσκονισμένος - είμαστε, είστε, είναι ξεσκονισμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν ξεσκονισμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν ξεσκονισμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι ξεσκονισμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι ξεσκονισμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι ξεσκονισμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι ξεσκονισμένοι

Μεταφράσεις

    ξεσκονίζω

αγγλικά : dust (en) γαλλικά : dépoussiérer (fr) γερμανικά : abstauben (de), entstauben (de) ισπανικά : desempolvar (es) ιταλικά : spolverare (it) ουγγρικά : leporol (hu) πορτογαλικά : espanar (pt)

    (άλλες σημασίες)

→ δείτε τις λέξεις φρεσκάρω, ξαναθυμάμαι και εξετάζω

---

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

ξεσκονίζω < ξε- + σκονίζω

Ρήμα

ξεσκονίζω

• ξεσκονίζω

Εκφράσεις

• ξεσκονίζω τὸ πλιτσούνι: συνουσιάζομαι

Πηγές

• ξεσκονίζω -  Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα].