μυτίζω
Μετάβαση στην πλοήγηση
Πήδηση στην αναζήτηση
Νέα ελληνικά (el)
[επεξεργασία]
Ετυμολογία
[επεξεργασία]
- μυτίζω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική μυτίζω (μυρίζω, πέφτω με τη μύτη) < μύτη
Προφορά
[επεξεργασία]
- ΔΦΑ : /miˈti.zo/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : μυ‐τί‐ζω
Ρήμα
[επεξεργασία]
μυτίζω, αόρ.: μύτισα (χωρίς παθητική φωνή)
- (αρχική σημασία, για πουλιά) τσιμπάω με το ράμφος κάτι για να το φάω
- ※ Η Κρουστάλλω […] Ο νους της, γοργόφτερο πουλί κλεισμένο χρόνους και καιρούς στο κλουβί της δυστυχίας, επετούσε τώρα ελεύθερο στον γαλανόν αιθέρα, στη δροσά τ’ ουρανού και τη χάρη του ήλιου, εκαθόταν στ’ ακροκλώναρα των δέντρων, εμύτιζε τους γλυκόχυμους σπόρους κι έλεγε το τραγουδάκι του τρισευτυχισμένο. ⌘ Ανδρέας Καρκαβίτσας, Ο Ζητιάνος, κεφάλαιο Ε, 1896, έκδοση τι 1897.
- ≈ συνώνυμα: τσιμπάω, ραμφίζω
- (κατ’ επέκταση) κάνω κάτι οξύ, φτιάχνω αιχμηρή μύτη σε ένα αντικείμενο ξύνοντάς το
Συγγενικά
[επεξεργασία]→ και δείτε τη λέξη μύτη
Κλίση
[επεξεργασία] Ενεργητική φωνή
| Εξακολουθητικοί χρόνοι | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| πρόσωπα | Ενεστώτας | Παρατατικός | Εξ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | μυτίζω | μύτιζα | θα μυτίζω | να μυτίζω | μυτίζοντας | |
| β' ενικ. | μυτίζεις | μύτιζες | θα μυτίζεις | να μυτίζεις | μύτιζε | |
| γ' ενικ. | μυτίζει | μύτιζε | θα μυτίζει | να μυτίζει | ||
| α' πληθ. | μυτίζουμε | μυτίζαμε | θα μυτίζουμε | να μυτίζουμε | ||
| β' πληθ. | μυτίζετε | μυτίζατε | θα μυτίζετε | να μυτίζετε | μυτίζετε | |
| γ' πληθ. | μυτίζουν(ε) | μύτιζαν μυτίζαν(ε) |
θα μυτίζουν(ε) | να μυτίζουν(ε) | ||
| Συνοπτικοί χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Αόριστος | Συνοπτ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Απαρέμφατο | |
| α' ενικ. | μύτισα | θα μυτίσω | να μυτίσω | μυτίσει | ||
| β' ενικ. | μύτισες | θα μυτίσεις | να μυτίσεις | μύτισε | ||
| γ' ενικ. | μύτισε | θα μυτίσει | να μυτίσει | |||
| α' πληθ. | μυτίσαμε | θα μυτίσουμε | να μυτίσουμε | |||
| β' πληθ. | μυτίσατε | θα μυτίσετε | να μυτίσετε | μυτίστε | ||
| γ' πληθ. | μύτισαν μυτίσαν(ε) |
θα μυτίσουν(ε) | να μυτίσουν(ε) | |||
| Συντελεσμένοι χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος | Συντελ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | |
| α' ενικ. | έχω μυτίσει | είχα μυτίσει | θα έχω μυτίσει | να έχω μυτίσει | ||
| β' ενικ. | έχεις μυτίσει | είχες μυτίσει | θα έχεις μυτίσει | να έχεις μυτίσει | ||
| γ' ενικ. | έχει μυτίσει | είχε μυτίσει | θα έχει μυτίσει | να έχει μυτίσει | ||
| α' πληθ. | έχουμε μυτίσει | είχαμε μυτίσει | θα έχουμε μυτίσει | να έχουμε μυτίσει | ||
| β' πληθ. | έχετε μυτίσει | είχατε μυτίσει | θα έχετε μυτίσει | να έχετε μυτίσει | ||
| γ' πληθ. | έχουν μυτίσει | είχαν μυτίσει | θα έχουν μυτίσει | να έχουν μυτίσει |
| |
Μεταφράσεις
[επεξεργασία]
- → δείτε τη λέξη τσιμπάω
φτιάχνω αιχμηρή μύτη σε αντικείμενο
|
|
Πηγές
[επεξεργασία]
- ⌘ Δημητράκος, Δημήτριος Β. (1964) Μέγα λεξικὸν ὅλης τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης, 1930-1950. 2η έκδοση:1964. Αθήνα: Εκδόσεις: Δομή (15 τόμοι) & επανεκδόσεις, 1η έκδοση:1953 (9 τόμοι) Ελληνική Παιδεία, .
- Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2002). Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας (Βʹ έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας. (Αʹ έκδοση: 1998)
Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)
[επεξεργασία] Ετυμολογία
[επεξεργασία]- μυτίζω < μύτ(η) + -ίζω < αρχαία ελληνική μύτις
Ρήμα
[επεξεργασία]μυτίζω
Ρηματικοί τύποι
[επεξεργασία]Συγγενικά
[επεξεργασία]→ και δείτε τη λέξη μύτη, μύτις
Πηγές
[επεξεργασία]- μυτίζω - Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα].
Κατηγορίες:
- Κληρονομημένες λέξεις από τα μεσαιωνικά ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα μεσαιωνικά ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με προφορά ΔΦΑ (νέα ελληνικά)
- Νέα ελληνικά
- Ρήματα (νέα ελληνικά)
- Ρηματικές φωνές (νέα ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (νέα ελληνικά)
- Ρήματα χωρίς παθητική φωνή (νέα ελληνικά)
- Ρήματα χωρίς μετοχή παθητικού παρακειμένου (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα (νέα ελληνικά)
- Λέξεις με επίθημα -ίζω (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Μεσαιωνικά ελληνικά
- Ρήματα (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Ρηματικές φωνές (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)