προστάτης

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ο	προστάτης	οι	προστάτες
γενική	του	προστάτη	των	προστατών
αιτιατική	τον	προστάτη	τους	προστάτες
κλητική		προστάτη		προστάτες
Κατηγορία όπως «ναύτης» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

προστάτης < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική προστάτης

Ουσιαστικό

προστάτης αρσενικό (θηλυκό: προστάτρια, προστάτιδα, προστάτισσα, λόγιο: προστάτις)

1. αυτός που προστατεύει κάποιον ή κάτι

   ↪ ο Άγιος Νικόλαος είναι προστάτης των ναυτικών

2. (κόσμια) ο νταβατζής

   δεν χρειαζόμαστε προστάτες

3. (βιολογία) ο αδένας που ανήκει στο ανδρικό γεννητικό σύστημα

   έκανε τελικά εγχείρηση προστάτη;

Συγγενικά

• προστασία & σύνθετα
• προστατεύω & συγγενικά
• προστατεκτομή
• προστάτιδα
• προστατίτιδα
• προστατοκήλη
• προστατόρροια

Δείτε επίσης

• προστάτης στη Βικιπαίδεια 

Μεταφράσεις

    που προστατεύει

αγγλικά : protector (en) γαλλικά : protecteur (fr) πολωνικά : opiekun (pl), obrońca (pl)

    αδένας των αρσενικών

αγγλικά : prostate (en) γαλλικά : prostate (fr) πολωνικά : prostata (pl), stercz (pl), gruczoł krokowy (pl)

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
	προστᾰτα-
ονομαστική	ὁ	προστάτης	οἱ	προστάται
γενική	τοῦ	προστάτου	τῶν	προστατῶν
δοτική	τῷ	προστάτῃ	τοῖς	προστάταις
αιτιατική	τὸν	προστάτην	τοὺς	προστάτᾱς
κλητική ὦ!		προστάτᾰ		προστάται
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		προστάτᾱ
γεν-δοτ	τοῖν		προστάταιν
Το δίχρονο φωνήεν της παραλήγουσας είναι βραχύ.
1η κλίση, ομάδα 'στρατιώτης', Κατηγορία 'τοξότης' όπως «τοξότης» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

προστάτης < προ- + θέμα στα- του ἵσταμαι + -της → δείτε και  προΐστημι < πρό + ἵστημι

Ουσιαστικό

προστάτης αρσενικό

1. ηγέτης

   ※  4ος/3ος αιώνας πΚΕ - Ξενοφών, Απομνημονεύματα, Γ (X.Mem.3.4.6)

   λέγεις σύ, ἔφη, ὦ Σώκρατες, ὡς τοῦ αὐτοῦ ἀνδρός ἐστι χορηγεῖν τε καλῶς καὶ στρατηγεῖν; λέγω ἔγωγ᾽, ἔφη, ὡς, ὅτου ἄν τις προστατεύῃ, ἐὰν γιγνώσκῃ τε ὧν δεῖ καὶ ταῦτα πορίζεσθαι δύνηται, ἀγαθὸς ἂν εἴη προστάτης, εἴτε χοροῦ εἴτε οἴκου εἴτε πόλεως εἴτε στρατεύματος προστατεύοι.

   → λείπει η μετάφραση

   1. αυτός που στέκεται μπροστά από τους άλλους
   2. ο αρχηγός (πχ ενός κόμματος)
   3. ο κυβερνήτης
2. ο προστάτης, αυτός που προστατεύει
3. στην Αρχαία Αθήνα, κάποιος που φρόντιζε για τις νομικές υποθέσεις των μετοίκων

Συγγενικά

• ἀπροστασίου
• ἀπροστάτητος
• ἀπρόστατος
• παραπροστάτης
• προστασία
• προστάσιμον
• προστάσιος
• πρόστασις
• προστατεία
• προστατέω & συγγενικά
• προστατεύω & συγγενικά
• προστατήριος
• προστατικός
• προστατίνα
• προστάτις
• προστάτρια
• πρωτοστάτης
• συμπροστάτης

→ και δείτε τις λέξεις πρό και ἵστημι

Πηγές

• προστάτης - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• προστάτης - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.