Συζήτηση:συχαρίκι

τοπική χρήση

Παρόλο που η λέξη στον ενικό, συχαρίκι, αναφέρεται σε πολλές περιοχές στην Ελλάδα, δείτε π.χ. στα Κύθηρα:

• Ο Πετράκης ήτανε κι είχε ‘ρθει να ξυπνήσει το νονό του για να του πει ένα καλό όνειρο που πρίν από λίγο είχε δει και του προμηνούσε πολλά λεφτά για το νονό. ʼμα λοιπόν του το έσωνε έγκαιρα το συχαρίκι θα’ χε κι αυτός το διάφορό του.

(αλλά και στο Νουμά [1], σελ. 77) ... στην πράξη βλέπω αρκετές σύγχρονες αναφορές από τη Βόρειο Ήπειρο. Ακόμη και η λέξη sihariq υπάρχει στα αλβανικά (δείτε εκτός από τα παραθέματα και [2] . Αυτά αποτελούν δική μου παρατήρηση και δεν μπορούν / δεν πρέπει να μπουν στο λήμμα.

Υπάρχουν ψήγματα που παραπέμπουν σε βόρειο Ελλάδα, όπως στα Πρακτικά του 1977 του Ιδρύματος Μελετών της Χερσονήσου Αίμου, στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών 1931, ενώ το αναφέρει και ο Κριαράς στο μεσαιωνικό λεξικό, δίνοντας πηγές: συχαρίκι ( Κόμης , Κυθηρ. Λεξ., Σακ., Κυπρ. 1812 , βλ. λ. συχαρήκιον ) και συχχαρήκι ( Μιχαηλ. - Νουάρο, Λεξ. , όπου και πληθ. συχχαρίκια ) με ιδιωματισμούς όπως σκαρίκια (Ζώη, Λεξ. Ζακ. Β, Δομένικος) - ο προτελευταίος είναι σίγουρα ο ζακυνθινός λόγιος Λεωνίδας Χ. Ζώης στο «Λεξικόν Ιστορικόν και Λαογραφικόν Ζακύνθου». (Θυμίζω ότι ενώ μεγάλο μέρος του Μεσαιωνικού Λεξικού του Κριαρά είναι διαθέσιμο στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα, τα λήμματα που αρχίζουν από Ρ-Ω λείπουν [3] και συνεπώς το λήμμα για το συχαρίκι δε φαίνεται στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα). FocalPoint (συζήτηση) 11:35, 23 Μαρτίου 2024 (UTC)

@FocalPoint Πρέπει να υπάρχει στο λεξικό του Ανδριώτη, όπως βλέπω από την προεπισκόπηση: https://www.google.com/search?q=%CF%83%CF%85%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%BA%CE%B9&newwindow=1&sca_esv=94a99291f01d3f51&tbm=bks&sxsrf=ACQVn08HS_MjS-0hEPpuFkcDr1dDRYvZpw:1711196427613&ei=C8n-Zbv-JKOPxc8Pxa6O-As&start=10&sa=N&ved=2ahUKEwj7r9W5r4qFAxWjR_EDHUWXA78Q8tMDegQIDhAE&biw=1536&bih=676&dpr=1.25 —Ah3kal (συζήτηση) 12:24, 23 Μαρτίου 2024 (UTC)

Ναι, υπάρχει σε πολλά λεξικά, και όσο πάει βρίσκω και νέο βάθος: σκαρίκια (κυρίως επτανησιακό). FocalPoint (συζήτηση) 12:36, 23 Μαρτίου 2024 (UTC)

@FocalPoint: πάντως αν και δεν έχω εύκαιρη τεκμηρίωση, νομίζω ότι και στον ενικό έχει συνεκδοχικά την έννοια του φιλοδωρήματος, θα το ψάξω. —Ah3kal (συζήτηση) 12:40, 23 Μαρτίου 2024 (UTC)

Ίσως ναι. FocalPoint (συζήτηση) 12:41, 23 Μαρτίου 2024 (UTC)

Είναι εκπληκτικό πόση πολλή βελτίωση παίρνει το Βικιλεξικό σε κάθε του λήμμα ! FocalPoint (συζήτηση) 12:37, 23 Μαρτίου 2024 (UTC)

Μία λέξη χίλιες λέξεις. —Ah3kal (συζήτηση) 12:40, 23 Μαρτίου 2024 (UTC)

Ο Νικόλαος Πολίτης, στα Νεοελληνικά Ανάλεκτά του, του 1874 (σε ηλικία 22 ετών!), καταγράφει και τη λέξη σκαρικαδόρος, την οποία ομολογώ δε βρίσκω αλλού, άρα λοιπόν ήταν σπάνια σε χρήση. FocalPoint (συζήτηση) 12:43, 23 Μαρτίου 2024 (UTC)

Για μας είναι ξένη η έννοια λόγω της δυνατότητας άμεσης (κυριολεκτικά) επικοινωνίας που έχουμε. Ωστόσο μέχρι τη διάδοση έστω του σταθερού τηλεφώνου, η μετάδοση των ειδήσεων από στόμα σε στόμα ήταν σημαντικό κομμάτι της ανθρώπινης εμπειρίας. Δυστυχώς δεν θυμόμουν καλά για αυτό που είπα παραπάνω, βρήκα αυτό που έψαχνα και είναι στον πληθυντικό συχ-χαρίκια το γράφει (ιδιότυπα ίσως για να προσεγγίσει την προφορά του ιδιώματος). Δυστυχώς δεν μπορώνα δώσω ακριβή σύνδεσμο: https://www.mousai.gr/ekdoseis/ πρέπει να πας στον ΣΤ τόμο των Καλυμνιακών Χρονικών σελ. 222-225 «Τα Συχ-χαρίκια» (σελ 219 στο αρχείο) λαογραφικό άρθρο για την έννοια. —Ah3kal (συζήτηση) 13:31, 23 Μαρτίου 2024 (UTC)

@Ah3kal, ναι σε εμάς είναι περισσότερο ηθική η «ανταμοιβή», να χαίρεσαι μαζί με τον αποδέκτη των καλών ειδήσεων, αυτό που λέει η ετυμολογία. Στο ίδιο κείμενο που δείχνεις, στη σελίδα 224 του περιοδικού, φαίνεται και η έννοια των κακών ειδήσεων, που όμως «Σε αυτή την περίπτωση, δεν έτρεχε να πει κανείς τα νέα», όπως αναφέρεται εκεί. Το έχω δει και αλλού. Ας μην ξεχνάμε ότι «Στέργει γαρ ουδείς άγγελον κακών επών» που έγραψε και ο Σοφοκλής στην Αντιγόνη. FocalPoint (συζήτηση) 14:21, 23 Μαρτίου 2024 (UTC)

@Ah3kal η έννοια της ανταμοιβής αναφέρεται πάντως στο συγχαρίκια (που είναι ορθότερο από το να αναφερθεί εδώ, νομίζω, αφού η ανταμοιβή είναι αν τα βλέπω καλά, κυριότερα στον πληθυντικό, δεν παίρνεις συχαρίκι, αλλά συχαρίκια / συγχαρίκια). FocalPoint (συζήτηση) 14:26, 23 Μαρτίου 2024 (UTC)