Βοήθεια:Πρότυπα κλίσης ουσιαστικών (αρχαία ελληνικά)

Γλώσσα: Αρχαία ελληνικά » Γραμματικές κατηγορίες » Ουσιαστικά » κατά την κλίση » πρότυπα κλίσης » οδηγίες

για τους συντάκτες Module:grc-nouns-decl Για ερωτήσεις ή προβλήματα, ειδοποιήστε την [[User:Sarri.greek]] ή γράψτε μας σημείωμα με την υπογραφή σας στη Βικιδημία.

Πώς βρίσκουμε τα πρότυπα

Στην Κατηγορία:Πρότυπα κλίσης ουσιαστικών (αρχαία ελληνικά) που όμως είναι δύσκολο να πληκτρολογήσουμε.
Πάμε στο Παράρτημα:Ουσιαστικά (αρχαία ελληνικά) όπου υπάρχουν οδηγίες για το πρότυπο που χρειάζεται κάθε κλιτικό παράδειγμα.
Επίσης, σε οποιοδήποτε λήμμα κάποιας παρόμοιας λέξης, βλέπουμε στις παρατηρήσεις του κλιτικού πίνακα το όπως το «τάδε» που θα μας συνδέσει με το κλιτικό παράδειγμα που μας ενδιαφέρει.

Γενικά

Γενικές οδηγίες για τα πρότυπα κλίσης ουσιαστικών (αρχαία ελληνικά):

Τα πρότυπα κλίσης για τα αρχαία ουσιαστικά καλούν το Module:grc-nouns-decl και τα υποσέλιδά του όπου καθορίζονται κλίσεις.
Σε όλα τα πρότυπα, ισχύουν οι παράμετροι:

• |παρατήρηση= Προσθέτει στον πίνακα κλίσης μια γραμμή με το κείμενο που θα γράψουμε.
• |θέματα= Επιπλέον γραμμή όπου συμπληρώνουμε προαιρετικά το θέμα με την προσωδία του.
• |α=εν ή |α=πλ Εμφανίζεται μόνον ο ενικός ή μόνον ο πληθυντικός αριθμός. Χρησιμοποιείται όταν βρισκόμαστε στη σελίδα του.
• |α=ενδ ή |α=πλδ Εμφανίζεται μόνον ο ενικός+δυϊκός ή μόνον ο πληθυντικός+δυϊκός αριθμός. Χρησιμοποιείται όταν βρισκόμαστε στη σελίδα του.
• |δυ=-   Αφαιρείται ο δυϊκός αριθμός.
• |λήμμα= Aν επιθυμούμε να κλίνουμε άλλο λήμμα απ' αυτό της σελίδας όπου βρισκόμαστε.
• |όνομα=1 ή |τόπος=1 ή |κύριο=1 Ορίζεται μέρος λόγου: Κύρια ονόματα (για την καταμέτρηση των κυρίων ονομάτων).
• |grc-koi=1 Για κλίσεις λέξεων που δημιουργήθηκαν στην ελληνιστική περίοδο (για την καταμέτρηση των λέξεων της ελληνιστικής κοινής).
• |float=left ή |float=center Για την περίπτωση που υπάρχει ανάγκη να μετακινηθεί ο πίνακας κλίσης αριστερά ή στο κέντρο

Αλλάζουμε

Αν ο συντάκτης θέλει να αλλάξει θέμα ή κατάληξη ή ολόκληρη τη λέξη

• οι κωδικοί καταλήξεων είναι τα αρχικά των πτώσεων + αρχικό αριθμού: |οε= |γε= |δε= |αε= |κε= |οπ= |γπ= |δπ= |απ= |κπ= & |οδ= |γδ=
• επιπρόσθετα: με προσωδία, ή άλλη εμφάνιση της κατάληξης |οε+= |γε+= |δε+= ...
• και ένα θ για τα θέματα: |οεθ= |γεθ= |δεθ= ... (προϋπόθεση: να γραφτεί ξανά η κατάληξη)
• και ένα Λ για ολόκληρη τη Λέξη (γράφουμε ό,τι θέλουμε, με σύνδεσμο δικό μας): |οεΛ= |γεΛ= |δεΛ= ...

Ασυναίρετα+Συνηρημένα, όπως {{grc-κλίση-'περίπλους'}}

• |ασυν=-   Αφαιρούμε τους ασυναίρετους τύπους
• |σνρ=-   Αφαιρούμε τους συνηρημένους τύπους
• |ασυν=μόνο   Μαρτυρείται μόνο στους ασυναίρετους τύπους. Αφαιρούνται οι συνηρημένοι.

  Εντάσσεται σε Κατηγορία:...όπως η ομάδα 'τάδε' μόνο ασυναίρετα

• |σνρ=μόνο   Μαρτυρείται μόνο στους συνηρημένους τύπους. Αφαιρούνται οι ασυναίρετοι.

  Εντάσσεται σε Κατηγορία:...όπως η ομάδα 'τάδε' μόνο συνηρημένα

  Παράδειγμα: Πλουτοκλῆς

Πού χρειάζεται παρέμβαση του συντάκτη

1) !! Σε περίπτωση που υπάρχουν εξαιρέσεις, πρέπει να προσθέσουμε

|εξ=1 ώστε να ενταχθεί το λήμμα στην Κατηγορία εξαιρέσεων

2) Καθορισμός γένους σε κλίσεις που αφορούν και άλλα γένη εκτός από το προκαθορισμένο default: θηλυκά ή ουσιαστικά κοινού ή διπλού γένους

|θηλ=1 ή |αθ=1 ή |αρσ=1

Παράδειγμα: αλλαγή του αρσενικού Πρότυπο:grc-κλίση-'θρίαμβος' με |θηλ=1

Κοινό γένος |αθ=1 υποδηλώνει το φύλο: ανδρικό & γυναικείο (ὁ/ἡ παῖς). Για ζώα, αρσενικό & θηλυκό (ὁ/ἡ ἵππος)

|α-θ=1 Αρσενικό ή θηλυκό (ίδια κλίση), όπως η Ἀμοργός. Εντάσσεται στην Κατηγορία:Ουσιαστικά αρσενικά ή θηλυκά (αρχαία ελληνικά), που υπάγεται στην Κατηγορία:Ουσιαστικά με πολλαπλά γένη (αρχαία ελληνικά). (ισχύει για ορισμένες κλίσεις - αν χρειαστεί ζητάμε περισσότερες εφαρμογές)

|θ-α=1 όπως φάρυγξ. Εντάσσεται στην Κατηγορία:Ουσιαστικά θηλυκά ή αρσενικά (αρχαία ελληνικά) (ισχύει για ορισμένες κλίσεις - αν χρειαστεί ζητάμε περισσότερες εφαρμογές)

Για λέξεις με διαφορετική σημασία σε κάθε γένος, δείτε το χειρισμό στο λήμμα θόλος.

3) Ο καθορισμός της προσωδίας όταν τα δίχρονα είναι αμφίβολα και επηρεάζουν τον τονισμό κάποιας πτώσης.
Τα πρότυπα που απαιτούν προσδιορισμό δίχρονου φωνήεντος α, ι, υ με παράμετρο |δίχρ=β (βραχύ) ή |δίχρ=μ (μακρό) ή |δίχρ=? είναι:

• τα πρότυπα 1ης κλίσης 'χώρα', 'γνώμη', 'νεανίας', 'στρατιώτης'. 3ης κλίσης: 'γείτων', 'γέρων', 'γίγας', 'γυψ', 'κτήτωρ'
• |δίχρ=? όταν δεν έχουμε πληροφορίες από το Λεξικό μας για την προσωδία του δίχρονου ή αναζητάμε τύπους στα κείμενα. Εντάσσει στην Κατηγορία:Λέξεις με άγνωστη προσωδία (αρχαία ελληνικά)
• |δίχρ=αβέβαιο Μάλλον έχει βραχύ δίχρονο. Κατηγορία:Λέξεις με αβέβαιη προσωδία (αρχαία ελληνικά)
• παράλειψη σήμανσης δίχρονου, εντάσσει σε κατηγορίες Λαθών: Κατηγορία:Λήμματα χωρίς προσωδία σε δίχρονο φωνήεν (αρχαία ελληνικά)

4) Στα αφωνόληκτα -ς με γενική ενικού -κος/γος/χος -τος/δος/-θος κ.ο.κ, χρησιμοποιούμε ένα πρότυπο που τα διαχωρίζει αυτόματα με την παράμετρα του χαρακτήρα του θέματος: π.χ. |χαρ=δ. Δείτε το Παράρτημα.

• για τα οξύτονα το πρότυπο {{grc-κλίση-'γυψ'}}
• για τα υπόλοιπα, το πρότυπο {{grc-κλίση-'φύλαξ'}}

Και μερικές άλλες σπάνιες περιπτώσεις (όπως τεχνικά προβλήματα με τα κεφαλαίο+πνεύμα+τόνος)

Προσθέτουμε

Αν ο συντάκτης θέλει να προσθέσει δεύτερους τύπους ή κειμενάκι ή έναν αστερίσκο ή κάποια ένδειξη

• κοινή λέξη πριν τη βασική: |κοινό1= όπως στο Ἀντινόου πόλις
• ένδειξη ή κείμενο πριν από τη λέξη: |οεΛκειμ1= |γεΛκειμ1= ... όπως για να προσθέσουμε <sup>*</sup>
• ένδειξη ή κείμενο μετά από τη λέξη: |οεΛκειμ= |γεΛκειμ= ...
• αν χρειαστεί κενό, πρέπει να γράψουμε  
• δεύτερη λέξη σε επόμενη γραμμή (Παραδείγματα: ἔρις)
  • καταλήξεις: |οε2= |γε2= |δε2= ... και με προσωδία ή άλλη εμφάνιση: |οε2+=, γε2+, δε2+, ...
  • θέματα: |οε2θ= |γε2θ= |δε2θ= ... (προϋπόθεση: να γραφτεί και η κατάληξη)
  • ή ολόκληρη λέξη: |οε2Λ= |γε2Λ= |δε2Λ= ...
  • κειμενάκι |οε2Λκειμ= |γε2Λκειμ= |δε2Λκειμ= ...

Μορφοποίηση στυλ:

• Αν δε θέλουμε τις δεύτερες λέξεις σε δεύτερες γραμμές, αλλά με άλλη τοποθέτηση (ισχύει για όλες τις πτώσεις)
  • |br=- χωρίς αλλαγή γραμμής
  • |br=dash χωρίς αλλαγή γραμμής, προσθέτει διαχωριστική παύλα
  • |br=& χωρίς αλλαγή γραμμής, προσθέτει το σύμβολο &
• Αν θέλουμε χρώματα (θέματος-κατάληξης) σε συνδέσμους για τις πρόσθετες ολόκληρες λέξεις:

  Χρησιμοποιούμε το πρότυπο {{λθκ}} (λέξη-θέμα-κατάληξη) Παράδειγμα, στο Ἑρμῆς

Διαλεκτικά

Επιπλέον τύποι ή διαλεκτικοί τύποι: (δείτε τα πρότυπα για τις διαλέκτους)

• μπορούμε να τους προσθέσουμε ως επιπλέον ελεύθερο κείμενο (με τα |οεΛκειμ= |γεΛκειμ= ...) Παραδείγματα: ἔρις, Ἑρμῆς
• Αν θέλουμε, δημιουργούμε ξεχωριστή στήλη |υπότιτλος-εν2= ή |υπότιτλος-πλ2= γράφουμε είτε: διαλεκτικοί τύποι είτε: το όνομα συγκεκριμένης διαλέκτου

  Παράδειγμα στο Αἰνείας

Υπότιτλοι για γένη

Αν χρειαστεί να προσθέσουμε κολόνα με διαφορετικό γένος, γράφουμε τα γένη πάνω απ' όλες τις κολόνες.
Sτους υπότιτλους:

• |υπότιτλος-εν= |υπότιτλος-εν2= |υπότιτλος-πλ= |υπότιτλος-πλ2=

προσθέτουμε

υπότιτλος_πλ2=αρσ =θηλ =ουδ =αθ =θο

Ανώμαλα

• Πρότυπο {{grc-κλίση-ανώμαλα}}
• Για όσα έχουν δύο κλίσεις ή/και δύο γένη καλό είναι να γράφουμε και τους δύο πίνακες, ώστε να ενεργοποιούνται οι στατιστικές κατηγορίες. Επιπλέον γράφουμε κάτω κάτω στο τέλος του τομέα με το Πρότυπο:κατ π.χ.

  {{κατ|grc|ουσιαστικά με πολλαπλές κλίσεις}} ή {{κατ|grc|ουσιαστικά με πολλαπλά γένη}}

• Σε εντελώς εξαιρετικές περιπτώσεις καλούμε απευθείας το module με το invoke και τη λειτουργία free προσθέτοντας και άλλες παραμέτρους

  {{#invoke:grc-nouns-decl|free|αρσ=1|κλίση=3|...

  Οι θέσεις των πτώσεων είναι αριθμημένες, οπότε μπορούν να γραφτούν απευθείας οι λέξεις μας ολόκληρες

Κατηγορίες

Κάθε κλιτικό παράδειγμα αντιστοιχεί σε μια Κατηγορία για Ουσιαστικά με κλίση όπως το 'τάδε'. Είναι ένα γενικό index της κλίσης (με επιπλέον υπαγόμενες Κατηγορίες, χρήσιμες για την καταμέτρηση επί μέρους ιδιαιτεροτήτων: μέρος λόγου, γένος, τονισμός, ελληνιστική, pluralia, εξαιρέσεις, κ.λπ.
Σε μερικές περιπτώσεις υπάρχουν Ομάδες που συγκεντρώνουν τις παραλλαγές κατηγοριών μιας κλίσης.

Εκκρεμότητες

• δωρικές κλίσεις (με δωρική κλίση άρθρου)
• έλεγχος όλων των κατηγοριών - ενημέρωση λημμάτων:
  • προσθέτουμε την παράμετρο |όνομα=1 |τόπος=1 ή |κύριο=1 για τα κύρια ονόματα.
    !!Τα πατριδωνυμικά δεν είναι κύρια για τα αρχαία ελληνικά.
  • προσθέτουμε την παράμετρο |grc-koi=1 για λέξεις που δημιουρήθηκαν από την ελληνιστική κοινή
  • δεν ξεχνάμε να προσθέσουμε τις standard πηγές για τα αρχαία ελληνικά αν λείπουν