Βοήθεια:Βαρεία

τελευταία ενημέρωση:2019.05.13.

βαρεία - μερικά γράμματα με βαρείες: ὰὲὴὶὸὺὼ
Χρησιμοποιούμε βαρεία στο πολυτονικό σύστημα (για τη μεταφορά αρχαίων και γενικότερα παλαιών κειμένων)

H λέξη βαρύτονος:

• βαρύτονη συλλαβή: συλλαβή που φέρει βαρεία. Είναι πάντα τελευταία συλλαβή (δείτε κανόνες)
• αλλά βαρύτονη λέξη: λέξη που δεν τονίζεται στη λήγουσα

※  βαρύτονος , ἐὰν ἔχῃ βαρεῖαν ἀντὶ όξείας ἐπὶ τῆς ληγούσης καὶ ἐν γένει ἐὰν τονίζεται οὐχὶ ἐπὶ τῆς ληγούσης : χειμὼν βαρὺς ἐπῆλθε-πείθω, παιδεύω. (Αχιλλεύς Α. Τζάρτζανος, Γραμματική τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσης. Οργανισμός Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων, 1948.

• βαρεία στη Βικιπαίδεια 

Τεχνικά θέματα για τη βαρεία

Πώς χειριζόμαστε τη βαρεία όταν φτιάχουνμε λήμματα ή συνδέσμους:

Λήμμα

Γενικός κανόνας: δε φτιάχνουμε σελίδες που να έχουν βαρείες στον τίτλο.

Παράδειγμα:

• λήμμα μή με οξεία. Οι εκφράσεις είναι γραμμένες με βαρεία, όπου αυτή χρειάζεται.

Παράδειγμα για βαρεία μόνη της πάνω σε φωνήεν και για βαρεία μαζί με πνεύμα:

• ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς με βαρεία στο τὰν και στο ἐπὶ. Σε πολλούς browsers υπάρχει τεχνικό πρόβλημα. Αντίθετα, σε γράμματα προσχεδιασμένα όπως το ἢ με βαρεία, δεν υπάρχει τεχνικό πρόβλημα.

Η λύση είναι το λήμμα ἤ τάν ἤ ἐπί τᾶς με οξείες παντού,

• όμως μέσα στο λήμμα, γράφουμε όλες τις βαρείες σωστά: στην κεφαλίδα με bold, στην ετυμολογία, στα παραδείγματα, στα παραθέματα

Σύνδεσμος

Πώς γράφουμε τους συνδέσμους:

• παράδειγμα {{λ|μολών λαβέ|grc|μολὼν λαβέ}} = μολὼν λαβέ

Με οξεία στο σύνδεσμο, βαρεία μόνο στην εμφάνιση.

Κανόνες για τη βαρεία

Γραμματική: Πότε χρησιμοποιούμε βαρεία:
Κανόνες στο Σχολικό βιβλίο (Οικονόμου) 3ο κεφάλαιο πρόσβαση:2019.05.13.

• ※  §38, 8) Η βαρεία σημειώνεται στη θέση της οξείας μόνο στη λήγουσα, όταν δεν ακολουθεί στίξη ή λέξη εγκλιτική (βλ. §43,1 και §50): ὁ βασιλεὺς τὴν μὲν πρὸς ἑαυτὸν ἐπιβουλὴν οὐκ ᾐσθάνετο – τοῖς μὲν Ἕλλησιν ἔσει πιστός, τοῖς δὲ βαρβάροις φοβερός - τό τε βαρβαρικὸν καὶ τὸ ἑλληνικόν - ναός τις.
• ※  §43, 1) Ο τόνος των εγκλιτικών χάνεται: α) σε όλα τα εγκλιτικά (μονοσύλλαβα ή δισύλλαβα), όταν η προηγούμενη λέξη είναι οξύτονη ή περισπώμενη: ναός τις, καλόν ἐστι (με οξεία και όχι βαρεία στην προηγούμενη λέξη· βλ. §38, 8) — τιμῶ σε, τιμῶ τινας·
• ※  §43, γ) Όταν ο τόνος και το πνεύμα βρίσκονται στην ίδια συλλαβή, τότε η οξεία ή η βαρεία σημειώνεται ύστερ' από το πνεύμα και η περισπωμένη από πάνω του: ἄνθρωπος, Ἕλλην, αὔριον, Αἴας ὅς ἥρως ἦν, εὖρος, Ἥρα, ἧπαρ.
• §50 Σημεία της στίξης: τελεία, κόμμα, κ.λπ (δείτε Σχολικό βιβλίο (Οικονόμου) 3ο κεφάλαιο

Σχόλια:
Πριν από αποσιωπητικά (...)
διατηρούμε τη βαρεία διότι θεωρείται ότι ΔΕΝ έχει τελειώσει ο λόγος, ο τόνος της φωνής παραμένει σταθερός σαν να επρόκειτο να συνεχιστεί η φράση.^{(Χρειάζεται τεκμηρίωση…)}

Προσοχή

• προσοχή στο ἅν με βαρεία και στο ἄν με οξεία (ερωτηματικό) (Χρειάζεται ανάπτυξη)
• προσοχή στο διαζευκτικό ἥ