Βοήθεια:Πρότυπα

Από Βικιλεξικό
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Τι είναι;[επεξεργασία]

Τo πρότυπο (αγγλικά: template) είναι ένα έγγραφο με εντολές που παράγουν ένα στερεότυπο αποτέλεσμα.
Γράφεται με γραφή wikitext, όπως και όλες οι σελίδες του Βικιλεξικού.

  • Παρόμοια 'προγράμματα' εντολών είναι και τα Module (module), αλλά με την πιο πολύπλοκη γραφή Lua ή Scribunto (Βοήθεια:Lua)


Όποτε επιθυμούμε να γράψουμε αυτό το επιθυμητό αποτέλεσμα καλούμε το Πρότυπο:τάδε με τον εξής τρόπο:

{{ωωωω}} όπου ωωωω = το όνομα του Προτύπου ανάμεσα σε διπλά άγκιστρα

Έτσι, συνδέεται η σελίδα μας με σελίδα που φέρει την ονομασία "Πρότυπο:ωωωω" (δηλαδή, το όνομα της σελίδας που ξεκινάει με την έκφραση "Πρότυπο:").

Απλά πρότυπα[επεξεργασία]

Ένα απλό πρότυπο δίνει μια ξεκάθαρη εντολή. Έστω το Πρότυπο:τεκμ

<includeonly>(<span style="color:red">Χρειάζεται τεκμηρίωση</span>)
[[Κατηγορία:Σελίδες προς τεκμηρίωση]]</includeonly><noinclude>

[[Κατηγορία:Πρότυπα για ετικέτες|τεκμηριωση]]
</noinclude>

Όποτε ο συντάκτης γράφει μέσα σε μια σελίδα

{{τεκμ}}
εμφανίζεται → (Χρειάζεται τεκμηρίωση)
  • include only εννοεί: ό,τι έχω ανάμεσα στα <includeonly></includeonly> να περιληφθούν στην εκάστοτε σελίδα που χρησιμοποιεί το Πρότυπο. Εδώ, η σελίδα μας θα μπει στην Κατηγορία:Σελίδες προς τεκμηρίωση.
  • ό,τι έχω ανάμεσα στα <noinclude></noinclude> να μην μπει στη σελίδα: αφορούν άλλες δουλειές, δικές μας: πού θα εντάξουμε το Πρότυπό μας, κ.λπ.

Τα Πρότυπα όμως μπορούν να δίνουν και πολλαπλές δυναμικές εντολές με παραμέτρους, που δίνουν τη δυνατότητα πολλών επιλογών.

Παράμετροι[επεξεργασία]

Ας βελτιώσουμε το πρότυπο {{τεκμ}}

(<span style="color:red">Χρειάζεται τεκμηρίωση</span> {{{1}}})
  • Τι είναι το {{{1}}}? Είναι μια παράμετρος (έτσι συντάσσονται, με τριπλά άγκιστρα!) χωρίς καμιά ιδιαίτερη 'απαίτηση'. Είναι αριθμητική (1) που σημαίνει ότι ο συντάκτης θα γράψει κάτι στην 1η θέση μετά το όνομα του προτύπου:

Οι συντάκτες θα γράψουν:

  • {{τεκμ|από λεξικό}}
  • Εμφανίζει → (Χρειάζεται τεκμηρίωση από λεξικό)

Οι παράμετροι χωρίζονται από το όνομα του προτύπου με την κάθετο    |    (στα αγγλικά: pipe).

Οι παράμετροι μπορεί να είναι υποχρεωτικές ή προαιρετικές.

Επίσης οι παράμετροι μπορεί να είναι ονομαστικές ή αριθμητικές.

Ονομαστικές παράμετροι[επεξεργασία]

Ονομαστικές λέγονται οι παράμετροι που καλούνται με ορισμένο όνομα που έχει δώσει ο συγγραφέας του προτύπου.
Ας υποθέσουμε ότι έχει δώσει το όνομα θέμα.

(<span style="color:red">Χρειάζεται τεκμηρίωση</span> {{{θέμα|}}})

Το pipe | μετά τη λέξη θέμα' μας λέει: δεν είναι υποχρεωτική παράμετρος, μπορεί να την αφήσετε κενή.


Ο συντάκτης γράφει στη σελίδα του, π.χ.: {{τεκμ|θέμα=μαθηματικά}}
Εμφανίζεται → (Χρειάζεται τεκμηρίωση μαθηματικά)
Αναλυτικά, έγραψε:

διπλό άγκιστρο και το όνομα του προτύπου,
|
το όνομα της παραμέτρου ( θέμα )
το ίσον ( = )
την τιμή που επιθυμεί (εδώ, τη λέξη 'μαθηματικά')
κλείνει το πρότυπο με διπλό άγκιστρο

Αριθμητικές παράμετροι[επεξεργασία]

Αριθμητικές λέγονται οι παράμετροι που με έναν αριθμό δηλώνουν τη θέση (1η, 2η κλπ) στην οποία θα γράψουμε μια τιμή. Το Πρότυπο έχει σχεδιαστεί ως εξής (με προαιρετικές παραμέτρους):

(<span style="color:red">Χρειάζεται τεκμηρίωση</span>: {{{1|}}}) {{{2|}}})

Αν είχε γραφτεί {{{1}}} {{{2}}} τότε θα ήταν υποχρεωτικές οι παράμετροι.


Ο συντάκτης γράφει ό,τι θέλει ή τίποτα στη θέση#1 και στη θέση#2. Χωρίζει τις θέσεις με    |    (pipe).

{{τεκμ|Παράθεμα|Λεξικό}} → (Χρειάζεται τεκμηρίωση: Παράθεμα Λεξικό)

Επίσης ο συντάκτης θα μπορούσε να γράψει:

{{τεκμ|1=Παράθεμα|2=Λεξικό}} → (Χρειάζεται τεκμηρίωση: Παράθεμα Λεξικό)

Ή ακόμη

{{τεκμ|2=Λεξικό|1=Παράθεμα}} → (Χρειάζεται τεκμηρίωση: Παράθεμα Λεξικό)

Σημαντική παρατήρηση: Οι αριθμητικές παράμετροι λειτουργούν ακόμα κι αν είναι άδειες. Παρατηρήστε τι συμβαίνει στη θέση#1:

{{τεκμ||Λεξικό}} → Χρειάζεται τεκμηρίωση: Λεξικό)
Προσοχή: αν υπάρχει κενό διάστημα, αναγράφεται σαν να ήταν λέξη:
{{τεκμ| |Λεξικό}} → Χρειάζεται τεκμηρίωση:   Λεξικό)

Προαιρετικές[επεξεργασία]

  • Αν μία παράμετρος γραφτεί με εσωτερικό pipe π.χ. {{{1|}}}   ή   {{{θέμα|}}}   τότε, είναι προαιρετική.
    Αν δεν γράψουμε τίποτα, δεν θα εμφανιστεί τίποτα στη θέση της.
  • Αν δεν έχει εσωτερικά την κάθετο π.χ. {{{1}}}   ή   {{{θέμα}}}  τότε, είναι υποχρεωτική.
    Αν δεν γράψουμε τίποτα, θα εμφανιστεί {{{1}}}   ή   {{{θέμα}}}  

Μαθήματα[επεξεργασία]

CSS Πώς φτιάχνουμε ενιαίο στυλ για ολόκληρες σελίδες!

  • 1) Φτιάχνουμε ένα Πρότυπο:οτιονομαθελουμε/style.css
    η σελίδα του δεν μοιάζει με τις συνηθισμένες: μην ξαφνιαστείτε!
    παράδειγμα: Πρότυπο:el-biblio/style.css, πολύ απλό: καθορίζει κωδικούς χρωμάτων
    παράδειγμα: Πρότυπο:Κύρια Σελίδα/style.css
  • 2) Πάμε στη σελίδα που μας ενδιαφέρει και προσθέτουμε πάνω πάνω
<noinclude><templatestyles src="el-biblio/style.css " /></noinclude>
Τώρα, όποτε γράφουμε <XX class="κωδικόςαπότοcss"> μας δίνει το αποτέλεσμα που θέλουμε

Συμβάσεις[επεξεργασία]

Ονομασία προτύπων[επεξεργασία]

Όταν δημιουργούμε πρότυπα ακολουθούμε τις εξής αρχές για την ονομασία τους:

  • Κατά κανόνα, η ονομασία ολογράφως: π.χ. Πρότυπο:δείτε {{δείτε}} Για πρότυπα ευρείας χρήσεως, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια σύντμηση ως πρωτότυπη ονομασία: π.χ. Πρότυπο:βλ {{βλ}}
  • Διευκόλυνση με σύντμηση. Γενική αρχή: ο τονισμός στις συντετμημένες ονομασίες να είναι ο φυσικός τονισμός της λέξης: π.χ. {{συνών}}
  • Διευκόλυνση για τους συντάκτες ξένων γλωσσών: φροντίζουμε να υπάρχουν λατινογράμματα εναλλακτικά πρότυπα ώστε να μη χρειάζεται να αλλάζουν δύο και τρεις φορές πληκτρολόγιο: π.χ. πρότυπο {{ja-romaji}} εναλλακτικό του {{ja-ρομάτζι του}}
  • Αν αφορούν μία και μόνον γλώσσα, ξεκινούν πάντα με τον κωδικό γλώσσας. Τέτοια είναι τα πρότυπα κλίσης: π.χ. πρότυπο {{el-κλίση-'δρόμος'}}
  • Αν περιλαμβάνεται όρος ως παράδειγμα, τοποθετείται ανάμεσα σε απλές τυπογραφικές αποστρόφους: π.χ. πρότυπο {{el-κλίση-'δρόμος'}}

Συντμήσεις[επεξεργασία]

Μέσα στα πρότυπα, για τις ονομαστικές παραμέτρους, χρησιμοποιούμε προαιρετικά τις παρακάτω συντμήσεις:

  • |γλ= και |lang=   για παράμετρο γλώσσας
  • |sort=   για παράμετρο κλείδας ταξινόμησης, για σωστή κατάταξη λέξεων με διακριτικά: τις θέλουμε με γυμνά γράμματα
  • |α= για τον αριθμό (|α=εν ή |α=πλ
  • για τις πτώσεις, το πρώτο γράμμα της ονομασίας + το πρώτο γράμμα του αριθμού π.χ. γε = γενική ενικού, απ = αιτιατική πληθυντικού

Επιδιώκουμε να συμπεριλαμβάνουμε στα Πρότυπα τις πολύ διαδεδομένες παραμέτρους όπως

  • |nocat=1 για αποκατηγοριοποίηση. Το συνηθίζουμε και ως |00=- για γρήγορη πληκτρολόγηση
  • Για αφαίρεση του στυλ ή αφαίρεση παρένθεσης συνηθίζουμε το |0=-
  • |text=1 ή |κείμ=1 για επιπλέον ανεπτυγμένο κείμενο που έχει προγραμματιστεί και είναι έτοιμο
  • |notext=1 ή |00=- για αφαίρεση προγραμματισμένου κειμένου
  • |nodisplay=1 ή |000=- για να μπουν οι κατηγορίες μας, αλλά να μην εμφανιστεί τίποτα στο σώμα κειμένου
  • |nodot=1 ή |nobull=1 ή |noast=1 αφαίρεση αστερίσκου που δίνει bullet σε πρότυπα για λίστες (π.χ. Πρότυπο:enWP

Επίσης:

  • |.X= τελίτσα πριν το όνομα μιας παραμέτρου: προσθέτουμε ελεύθερο κείμενο πριν από την παράμετρο
  • |X.= τελίτσα μετά το όνομα μιας παραμέτρου: προσθέτουμε ελεύθερο κείμενο μετά από την παράμετρο
  • |X+= το συν δηλώνει πρόσθετες πληροφορίες (όπως οι προσωδίες στα αρχαία ελληνικά)
  • |+= για να προσθέσουμε ελεύθερο κείμενο στο τέλος ενός προτύπου

Δείτε τις οδηγίες κάθε προτύπου για να ελέγξετε αν υπάρχουν αυτές οι διευκολύνσεις.

Απορίες[επεξεργασία]

  • Βλέπουμε μέσα σε πρότυπα συχνά {{{{{1|}}}|nolink=1}} Τι είναι το |nolink=1
    • Εδώ, το 1, εννοείται ότι είναι ένας κωδικός γλώσσας, όπως στην Κατηγορία:Πρότυπα ανακατεύθυνσης γλωσσών. Έστω το Πρότυπο:en. Θα δείτε μέσα στον κώδικά του, ότι το nolink=1 του λέει: γράψε τη λεξούλα 'αγγλικά' αλλά μην της βάλεις και σύνδεσμο. Άρα το {{{{{1|}}}|nolink=1}} σημαίνει: γράψε σκέτη τη λέξη 'αγγλικά'.

Προεπισκόπηση[επεξεργασία]

Αν κάνουμε αλλαγές σε κάποιο πρότυπο, πριν τις δημοσιεύσουμε, μπορούμε να δούμε τι αποτέλεσμα έχουν οι αλλαγές.

  • 1. υπάρχει μια σελίδα που περιέχει γραμμένο το πρότυπό μας έτσι: {{ωωωω}}. Αν δεν υπάρχει, φτιάξτε ένα τεστ ή στο Αμμοδοχείο.
  • 2. Γράφουμε ή διορθώνουμε το πρότυπο.
  • 3. Στο κάτω μέρος, πιο κάτω από το κουμπί για τη Δημοσίευση αλλαγών και την απλή προεπισκόπηση, υπάρχει η επιλογή «Προεπισκόπιση σελίδας με αυτό το πρότυπο». Βάζουμε το όνομα της σελίδας που ήδη χρησιμοποιεί το πρότυπο και επιλέγουμε το «Εμφάνιση προεπισκόπησης» για να δούμε πώς θα εμφανιστεί η σελίδα μετά την καταχώριση των αλλαγών μας.

Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να κάνουμε προεπισκόπηση σε αρκετές σελίδες οι οποίες ίσως έχουν διαφορετικές παραμέτρους ώστε να σιγουρευτούμε ότι η αλλαγή μας είναι η επιθυμητή για όλες τις περιπτώσεις.

Οδηγίες[επεξεργασία]

Οι συγγραφείς των προτύπων, γράφουν και οδηγίες για τον τρόπο εφαρμογής.
Μπορούμε να γράψουμε σύντομες οδηγίες κάτω-κάτω στο Πρότυπο, ανάμεσα στο <noinclude></noinclude>
Αν οι οδηγίες είναι πολλές δεν θέλουμε να τις στριμώξουμε μέσα στο Πρότυπο, ανάμεσα στο <noinclude></noinclude> Δημιουργούμε μια σελίδα οδηγιών γράφοντας

<noinclude>{{οδηγίες}}</noinclude>

Πάντα κολλάμε το includeonly που προγείται </includeonly><noinclude> Ποτέ δεν τα χωρίζουμε.
Δείτε αναλυτικότερα πώς γράφονται οι σελίδες οδηγιών: Βοήθεια:Οδηγίες προτύπων.

Έλεγχος προβλημάτων[επεξεργασία]

Ελέγχουμε, γράφοντας στο κουτί του: https://el.wiktionary.org/wiki/Ειδικό:ΕπέκτασηΠροτύπων

Υπάρχουν πολλά πρότυπα. Μπορείτε να δημιουργήσετε και νέα, για στοιχεία που χρησιμοποιούνται πολλές φορές, σε συνεννόηση με τους Διαχειριστές στη Βικιδημία.

Δείτε επίσης[επεξεργασία]