Συζήτηση:τραμπαρίφας

Από Βικιλεξικό
Τελευταίο σχόλιο: πριν από 2 έτη από FocalPoint
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Σχετικά με την προέλευση της λέξης και τη σύνδεση με το επώνυμο (;) "Τραμπαρίφας".

Η ετυμολογήση που υπήρχε στο λήμμα δεν επιβεβαιώνεται από κάπου [1], ενώ νομίζω πως δεν βγάζει και νόημα ως σύνθεση των δυο λέξεων, τουλάχιστον όχι εμφανώς. Το αν όντως ήταν το επώνυμο του ταξιτζή του Σουγιούλ, ούτε αυτό είναι βέβαιο. Σε ένα βίντεο η κόρη του συνθέτη λέει πως ο Μανώλης ο Τραμπαρίφας ήταν ταξιτζής που εξυπηρετούσε τον πατέρα της και ότι αυτό ήταν ο όνομά του. Αυτή η μαρτυρία όμως, εφόσον είναι ακριβής ή ακριβής σε όλα, δεν μπορεί να ξεκαθαρίσει αν έτσι τον αποκαλούσαν ή αυτό ήταν το πραγματικό επώνυμό του. Στη μπλογκόσφαιρα υπάρχει μαρτυρία πως ο Μανώλης του τραγουδιού ήταν υπαρκτό πρόσωπο [2], αλλά ούτε αυτό επιβεβαιώνει το πραγματικό του επώνυμο, ιδίως αφού μετά το τραγούδι αναγκαστικά τον συνοδεύει ως αναγνωριστικό, ακόμα κι αν δεν ήταν ούτε καν το παρατσούκλι του.

Το θέμα μπλέκεται κυρίως επειδή δεν φαίνεται να υπάρχει ως επώνυμο γενικότερα. Σύμφωνα με το Νίκο Σαραντάκο: "Ο Αλέκος Σακελλάριος (αν αυτός έγραψε τους στίχους) εφεύρε τον Μανώλη Τραμπαρίφα για να ριμάρει την ταρίφα στο γνωστό αρχοντορεμπέτικο με το κορίτσι που θέλει θάλασσα στα Φάληρα (τότε που υπήρχανε τα τάλιρα)" [3], ο οποίος για να εμπεδωθεί περισσότερο η οπτική του περί κατασκευής του επωνύμου, συνεχίζει με παιγνιώδες ύφος: "Ώρες είναι τώρα να μου πείτε ότι ο Τραμπαρίφας ήταν πασίγνωστος ταξιτζής της παλιάς Αθήνας! Πάντως, πέρα από τον Τραμπαρίφα και τον Ρόμπερτ ντε Νίρο, άλλος διάσημος ταρίφας είναι ο Ομάρ Ταρίφ, ο αιγύπτιος σταρ-ταξιτζής. Όσο για τις ρίμες, πέρα από τον Τραμπαρίφα υπάρχει και ο Νικήτας Ωορύφας, ο βυζαντινός ναύαρχος -θα το ρούφαγε το αυγό του- αλλά ας μην ξεστρατίσουμε προς τα εκεί."

Συνεπώς, το ζήτημα της προέλευσης της λέξης "τραμπαρίφας" είναι, σε συνάρτηση και με την ύπαρξη της στιχουργικής κατασκευής του επωνύμου, αν το ουσιαστικό ακολουθεί το επώνυμο του τραγουδιού ή αν όντως υπήρχε ο χαρακτηρισμός "τραμπαρίφας" από πριν. Με τα στοιχεία που υπάρχουν (ή, ακριβέστερα δεν υπάρχουν), θεωρώ πιθανότερο το πρώτο. Για τη σημασία του ανόητου, μαλάκα κλπ. ενδεχομένως προέκυψε σε συνδυασμό με τη σημασία της λέξης τρόμπας, που ορισμένοι ίσως κάποια στιγμή το συνέδεσαν στον προφορικό λόγο (οπότε θα έπρεπε "κανονικά" να λεγόταν -με τη σημασία του ανόητου- "τρομπαρίφας"). Αυτό βέβαια είναι καθαρά η προσωπική εντύπωσή μου. ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 08:57, 18 Ιουλίου 2021 (UTC)Απάντηση

Ευχαριστούμε ☏ Chalk19. Το βέβαιο πράγμα, είναι ο τίτλος τραγουδιού. Έχει η Βικιπαίδεια άρθρο? Εδώ στο ΒΛ, μπορούμε να πούμε σίγουρα: Τραμπαρίφας. Τίτλος .... κλπκλπ, που πιθανόν... που λέγεται ότι.. και μια ref προς ετούτη τη σελίδα. ‑‑Sarri.greek  | 09:07, 18 Ιουλίου 2021 (UTC)Απάντηση
☏ Sarri.greek Ο τίτλος του τραγουδιού είναι "Ο τραμπαρίφας" (σκέτο, χωρίς το Μανώλης). Ωστόσο, αναγράφεται στους δίσκους συνήθως με κεφαλαία (λ.χ. όπως σε αυτόν που έχω τώρα ανά χείρας) και δεν είναι βέβαιο αν υπάρχει ως επώνυμο/παρατσούκλι ή χαρακτηρισμός (ή και τα δύο ;). Ας υποθέσουμε το πρώτο. Θα βάλω μια σχετική σημείωση στο λήμμα. ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 09:25, 18 Ιουλίου 2021 (UTC)Απάντηση
☏ Chalk19 δεν μας πειράζει γιατί οι τίτλοι είναι πάντα με κεφαλαίο (Παράρτημα:Γραμματική (νέα ελληνικά)#Κύρια ονόματα). ‑‑Sarri.greek  | 09:29, 18 Ιουλίου 2021 (UTC)Απάντηση
☏ Chalk19 Είτε είναι τίτλος, είτε επώνυμο από παρατσούκλι, είτε παρατσούκλι από επώνυμο, δεν επηρεάζει την ετυμολογία: τι θα πει? πώς σχηματίστηκε. α) ανύπαρκτο, πλαστή λέξεη για να ταιριάζει στη ρίμα των στίχων τραγουδιού β) υπαρκτό παρατσουκλοεπώνυμο, ....? άγνωστου ετύμου. ‑‑Sarri.greek  | 09:33, 18 Ιουλίου 2021 (UTC)Απάντηση


Συμπληρωματικά στο Σαραντάκο. Εκτός από τη ρίμα, υπάρχει και η σημασιολογική σύμπτωση της λέξης και των στίχων. Αν θεωρηθεί ότι το "τραμπαρίφας" είναι συμφυρμός των τράμπα και ταρίφας, δηλ. ο ταξιτζής που κάνει αλλαγή ταρίφας-κλίμακας χρέωσης (που μάλλον σημαίνει πως κάνει σχετικά μακρινές -για τα μέτρα του '50 στην Αθήνα- διαδρομές με το ταξί του), έχουμε ταίριασμα με το στίχο βάλε τη διπλή ταρίφα και στο νόημα, εκτός από την ομοιοκαταληξία. ǁ ǁǁ Chalk19 (talk) 10:51, 18 Ιουλίου 2021 (UTC)Απάντηση

Το τελευταίο μοιάζει σωστό: αφενός ριμάρει σωστά, αφετέρου εμπλέκει όμορφα και το τράμπα και την ταρίφα. Όμως, αν δεν το γράφει κανείς ρητά, δεν μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε, γιατί είναι δική μας, όχι προφανής, εκτίμηση. --FocalPoint (συζήτηση) 14:56, 18 Ιουλίου 2021 (UTC)Απάντηση

Δεν αμφιβάλλω για την μαρτυρία, ότι ο Μανώλης Τραμπαρίφας υπήρξε, ως ταξιτζής του Σογιούλ, αλλά το επώνυμο δεν υπάρχει στον κατάλογο με τα επώνυμα. Άρα το πιο πιθανό είναι ότι το Τραμπαρίφας ήταν παρατσούκλι. --FocalPoint (συζήτηση) 16:13, 18 Ιουλίου 2021 (UTC)Απάντηση