δαΐφρων

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ γένη	αρσενικό & θηλυκό		ουδέτερο
↓ πτώσεις	ενικός
ονομαστική	ὁ/ἡ	δαΐφρων	τὸ	δάϊφρον
γενική	τοῦ/τῆς	δαΐφρονος	τοῦ	δαΐφρονος
δοτική	τῷ/τῇ	δαΐφρονῐ	τῷ	δαΐφρονῐ
αιτιατική	τὸν/τὴν	δαΐφρονᾰ	τὸ	δάϊφρον
κλητική ὦ!		δάϊφρον		δάϊφρον
↓ πτώσεις	πληθυντικός
ονομαστική	οἱ/αἱ	δαΐφρονες	τὰ	δαΐφρονᾰ
γενική	τῶν	δαϊφρόνων	τῶν	δαϊφρόνων
δοτική	τοῖς/ταῖς	δαΐφροσῐ(ν)	τοῖς	δαΐφροσῐ(ν)
αιτιατική	τοὺς/τὰς	δαΐφρονᾰς	τὰ	δαΐφρονᾰ
κλητική ὦ!		δαΐφρονες		δαΐφρονᾰ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ	δαΐφρονε	τὼ	δαΐφρονε
γεν-δοτ	τοῖν	δαϊφρόνοιν	τοῖν	δαϊφρόνοιν
3η κλίση, Κατηγορία 'εὐδαίμων' όπως «εὐδαίμων» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία 1

δαΐφρων < → λείπει η ετυμολογία

Επίθετο

δαΐφρων, -ων, -ον

1. (για πολεμιστές) φιλοπόλεμος, εμπειροπόλεμος

   ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 15 (ο. Τηλεμάχου ἐπάνοδος.), στίχ. 519 (518-520)

   ἀλλά τοι ἄλλον φῶτα πιφαύσκομαι, ὅν κεν ἵκοιο, | Εὐρύμαχον, Πολύβοιο δαΐφρονος ἀγλαὸν υἱόν, | τὸν νῦν ἶσα θεῷ Ἰθακήσιοι εἰσορόωσι·

   Σκέφτομαι όμως κάποιον άλλον που θα μπορούσες να γυρέψεις· | λέω τον Ευρύμαχο, περίλαμπρο βλαστό του εμπειροπόλεμου Πολύβου, | που σαν θεό τον βλέπουν όλοι στην Ιθάκη.

   Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

   ※  7ος↑ αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, (αποδίδεται) Ἀσπὶς Ἡρακλέους^w, 119 (118-121)

   «ἥρως ὦ Ἰόλαε, διοτρεφές, οὐκέτι τηλοῦ | ὑσμίνη τρηχεῖα· σὺ δ᾽ ὡς πάρος ἦσθα δαΐφρων, | ὣς καὶ νῦν μέγαν ἵππον Ἀρίονα κυανοχαίτην | πάντη ἀναστρωφᾶν καὶ ἀρηγέμεν ὥς κε δύνηαι.»

   «Ήρωα Ιόλαε, του Δία θρέμμα, δεν είναι πια μακριά | η μάχη η σκληρή. Εσύ, όπως και πριν μυαλό για μάχες είχες, | έτσι και τώρα το άλογο το μέγα, τον Αρίονα, που ᾽χει τη χαίτη μαύρη, | παντού να στρέφεις και να βοηθάς όσο μπορείς.»

   Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr

2. (για ιδιότητες ή καταστάσεις) γενναίος, ανδρείος

   ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 5 (Ε. Διομήδους ἀριστεία.), στίχ. 184 (184-186)

   εἰ δ᾽ ὅ γ᾽ ἀνὴρ ὅν φημι, δαΐφρων Τυδέος υἱός, | οὐχ ὅ γ᾽ ἄνευθε θεοῦ τάδε μαίνεται, ἀλλά τις ἄγχι | ἕστηκ᾽ ἀθανάτων, νεφέλῃ εἰλυμένος ὤμους,

   Και αν είναι αυτός που λέγω εγώ ο ανδρείος Τυδεΐδης, | δεν είναι ανθρώπου η λύσσ᾽ αυτή και κάποιον στο πλευρό του | έχει θεόν αθώρητον με νέφος τυλιγμένον,

   Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr

Ετυμολογία 2

δαΐφρων < → λείπει η ετυμολογία

Επίθετο

δαΐφρων, -ων, -ον

• συνετός, σοφός, φρόνιμος, προνοητικός, επιδέξιος (σε χειρωνακτική εργασία ή τέχνη)

  ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 8 (θ. Ὀδυσσέως σύστασις πρὸς Φαίακας.), στίχ. 373 (372-373)

  οἱ δ᾽ ἐπεὶ οὖν σφαῖραν καλὴν μετὰ χερσὶν ἕλοντο, | πορφυρέην, τήν σφιν Πόλυβος ποίησε δαΐφρων,

  Πήραν λοιπόν στα χέρια τους μια σφαίρα ωραία, | πορφυρή, έργο της επιδέξιας τέχνης του Πολύβου·

  Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

  ※  6ος/5ος↑ αιώνας ⌘ Πίνδαρος^w, Πυθιονίκαις, 9. Τελεσικράτει Κυρηναίῳ ὁπλιτοδρόμῳ, 85 (9.85-9.87)

  τέκε οἱ καὶ Ζηνὶ μιγεῖσα δαΐφρων | ἐν μόναις ὠδῖσιν Ἀλκμήνα | διδύμων κρατησίμαχον σθένος υἱῶν.

  Μ᾽ αυτόν και με τον Δία μαζί η γνωστική | σαν έσμιξε Αλκμήνη τούς γέννησε, με μια μονάχα γέννα, | δίδυμα παλικάρια, ανίκητα στη μάχη.

  Μετάφραση (1994), Γιάννης Οικονομίδης, @greek‑language.gr

Πηγές

• δαΐφρων - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• δαΐφρων - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.