ἐξετάζω
Μετάβαση στην πλοήγηση
Πήδηση στην αναζήτηση
Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]
| Αρχικοί χρόνοι |
Φωνή Eνεργητική |
Φωνή Μέση & Παθητική |
|---|---|---|
| Ενεστώτας | ἐξετάζω | ἐξετάζομαι |
| Παρατατικός | ἐξήταζον | ἐξηταζόμην |
| Μέλλοντας | ἐξετάσω και σπάνια ἐξετῶ | ἐξετασθήσομαι |
| Αόριστος | ἐξήτασα, δωρικός τύπος ἐξήταξα | ἐξητάσθην |
| Παρακείμενος | ἐξήτακα | ἐξήτασμαι |
| Υπερσυντέλικος | ||
| Συντελ.Μέλλ. |
Ετυμολογία [επεξεργασία]
Ρήμα[επεξεργασία]
ἐξετάζω
- εξετάζω καλά ή προσεκτικά, διερευνώ, ψάχνω προσεκτικά, δοκιμάζω, κρίνω
- ※ 5ος/4oς αιώνας πκε ⌘ Πλάτων, Ἀπολογία Σωκράτους, 24c
- τὸ μὲν δὴ ἔγκλημα τοιοῦτόν ἐστιν· τούτου δὲ τοῦ ἐγκλήματος ἓν ἕκαστον ἐξετάσωμεν.
- Τέτοια λοιπόν είναι η κατηγορία μου και τώρα ας την εξετάσουμε στο καθετί.
- Μετάφραση (1923), Παύλος Νιρβάνας @greek-language.gr
- τὸ μὲν δὴ ἔγκλημα τοιοῦτόν ἐστιν· τούτου δὲ τοῦ ἐγκλήματος ἓν ἕκαστον ἐξετάσωμεν.
- ※ 5ος/4oς αιώνας πκε ⌘ Πλάτων, Ἀπολογία Σωκράτους, 24c
- ρωτάω και παίρνω πληροφορίες από κάποιον για κάτι
- (για στρατεύματα), επιθεωρώ, απαριθμώ , εξετάζω, ελέγχω
- εξετάζω ή ανακρίνω κάποιον αυστηρά
- υπολογίζω, συγκρίνω
- (για χρυσό) εξετάζω με δοκιμασία, δοκιμάζω
- (στην παθητική φωνή) παρουσιάζομαι, φαίνομαι, παρίσταμαι, εμφανίζομαι, ελέγχομαι, επιθεωρούμαι, συγκαταλέγομαι
- ※ 5ος αιώνας πκε, ⌘ Ευριπίδης, Ἄλκηστις , 1010-1011
- ἐγὼ δὲ σοῖς κακοῖσιν ἠξίουν | ἐγγὺς παρεστὼς ἐξετάζεσθαι φίλος·
- Εγώ είχα την αξίωση, μια και δίπλα | στη συμφορά σου βρέθηκα, ν᾽ αφήσεις να δείξω ότ᾽ είμαι φίλος σου,
- Μετάφραση (1972): Θρασύβουλος Σταύρου @greek-language.gr
- ἐγὼ δὲ σοῖς κακοῖσιν ἠξίουν | ἐγγὺς παρεστὼς ἐξετάζεσθαι φίλος·
- ※ 4ος αιώνας πκε ⌘ Δημοσθένης, Ὑπὲρ Κτησιφῶντος περὶ τοῦ Στεφάνου Λόγος, 173
- ἑνὸς μέν, ἵν᾽ εἰδῆθ᾽ ὅτι μόνος τῶν λεγόντων καὶ πολιτευομένων ἐγὼ τὴν τῆς εὐνοίας τάξιν ἐν τοῖς δεινοῖς οὐκ ἔλιπον, ἀλλὰ καὶ λέγων καὶ γράφων ἐξηταζόμην τὰ δέονθ᾽ ὑπὲρ ὑμῶν ἐν αὐτοῖς τοῖς φοβεροῖς,
- πρώτον , για να αντιληφθείτε ότι ήμουν ο μόνος από τους ρήτορες και τους πολιτικούς που φάνηκα πατριώτης στις δύσκολες εκείνες ημέρες και έκανα για σας σ᾽ αυτή τη φοβερή στιγμή τόσο με τους λόγους όσο και με τις προτάσεις μου αυτά που έπρεπε·
- Μετάφραση (2012), Α.Ι. Γιαγκόπουλος @greek-language.gr
- ἑνὸς μέν, ἵν᾽ εἰδῆθ᾽ ὅτι μόνος τῶν λεγόντων καὶ πολιτευομένων ἐγὼ τὴν τῆς εὐνοίας τάξιν ἐν τοῖς δεινοῖς οὐκ ἔλιπον, ἀλλὰ καὶ λέγων καὶ γράφων ἐξηταζόμην τὰ δέονθ᾽ ὑπὲρ ὑμῶν ἐν αὐτοῖς τοῖς φοβεροῖς,
- ※ 5ος αιώνας πκε, ⌘ Ευριπίδης, Ἄλκηστις , 1010-1011
Συγγενικά[επεξεργασία]
- → και δείτε τη λέξη ἐτάζω
Πηγές[επεξεργασία]
- ἐξετάζω - Βασικό Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής - Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2006‑2008. greek‑language.gr
- ἐξετάζω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- ἐξετάζω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.