εἰμί

Αρχαία ελληνικά (grc)

Αρχικοί χρόνοι	Φωνή Eνεργητική	Φωνή Μέση & Παθητική
Ενεστώτας	εἰμί
Παρατατικός	ἦν
Μέλλοντας	ἔσομαι
Αόριστος	ἐγενόμην
Παρακείμενος	γέγονα & γεγένημαι
Υπερσυντέλικος	ἐγεγόνειν & ἐγεγενήμην
Συντελ.Μέλλ.

Ετυμολογία

εἰμί < (κληρονομημένο) πρωτοελληνική *ehmi < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *h₁ésmi (εἰμί)

Ρήμα

εἰμί

1. είμαι

   Σωκράτης ἐστὶ σοφός

2. υπάρχω

   ἔστι Θεός

3. ἐστί(ν) (γ΄ ενικό' πρόσωπο): είναι δυνατό + απαρέμφατο

   τοιάδε ἐστὶν ἀκοῦσαι

Σύνθετα

• ἄπειμι (τινός)
• ἔνειμι
• ἔνεστι
• ἔξεστι
• μέτειμι
• μέτεστι μοι τινός
• πάρειμι
• περίειμι
• πρόσειμι
• σύνειμι τινί
• συμπάρειμι

Εκφράσεις

• ἔστιν ὅς / ὅστις: κάποιος
• οὐκ ἔστιν ὅς / ὅστις: κανένας
• οὐκ ἔστιν ὅς / ὅστις οὐ: καθένας
• οὐκ ἔστιν ὅτῳ: σε κανένα
• εἰσὶν οἵ: μερικοί
• ἔστιν ἅ: μερικά
• ἔστιν ἐν οἶς: σε μερικά
• ἔστιν ἔνθα: κάπου
• ἔστιν ὅπως: κάπως
• οὐκ ἔστιν ὅπως: με κανένα τρόπο, καθόλου
• οὐκ ἔστιν ὅπως οὐ: με κάθε τρόπο, οπωσδήποτε
• ἔστιν ὅτε: κάποτε
• διά φόβου εἰμί: φοβάμαι
• εἰμὶ ἀπ' οἴκου: είμαι μακριά από την πατρίδα
• εἰμὶ περί τι: ασχολούμαι με κάτι
• εἰμὶ ὑπό τινι/τινα: είμαι κάτω από την εξουσία κάποιου
• ἐν ἐμοί ἐστι εξαρτάται από μένα
• ἐν χαρᾷ εἰμί: χαίρομαι
• ἔστι τινός τι: αρμόζει σε κάποιον κάτι

Άλλες μορφές

• αιολικός τύπος : ἔμμι

Σημειώσεις

• Οι δισύλλαβοι τύποι του εἰμί είναι εγκλιτικά. Δείτε Παράρτημα:Γραμματική (αρχαία ελληνικά)# Εγκλιτικά

  και Appendix:Ancient Greek enclitics στο αγγλικό Βικιλεξικό

Κλίση

προσωπικές εγκλίσεις
πρόσωπο	ενικός			πληθυντικός
	πρώτο	δεύτερο	τρίτο	πρώτο	δεύτερο	τρίτο
οριστική	ἐγώ	σύ	οὖτος	ἡμεῖς	ὑμεῖς	οὗτοι
ενεστώτας	εἰμί	εἶ	ἐστί	ἐσμέν	ἐστέ	εἰσί(ν)
παρατατικός	ἦν / ἦ	ἦσθα	ἦν	ἦμεν	ἦτε	ἦσαν
μέλλοντας	ἔσομαι	ἔσει / ἔσῃ	ἔσται	ἐσόμεθα	ἔσεσθε	ἔσονται
αόριστος β'	ἐγενόμην	ἐγένου	ἐγένετο	ἐγενόμεθα	ἐγένεσθε	ἐγένοντο
παρακείμενος	γέγονα	γέγονας	γέγονε	γεγόναμεν	γεγόνατε	γεγόνασι(ν)
υπερσυντέλικος	ἐγεγόνειν	ἐγεγόνεις	ἐγεγόνει	ἐγεγόνεμεν	ἐγεγόνετε	ἐγεγόνεσαν
υποτακτική	ἐγώ	σύ	οὖτος	ἡμεῖς	ὑμεῖς	οὗτοι
ενεστώτας	ὦ	ᾖς	ᾖ	ὦμεν	ἦτε	ὦσι(ν)
παρατατικός	-	-	-	-	-	-
μέλλοντας	-	-	-	-	-	-
αόριστος β'	γένωμαι	γένῃ	γένηται	γενώμεθα	γένησθε	γένωνται
παρακείμενος (περιφραστικά)	γεγονώς ὦ	γεγονώς ᾖς	γεγονώς ᾖ	γεγονότες ὦμεν	γεγονότες ἦτε	γεγονότες ὦσι(ν)
υπερσυντέλικος	-	-	-	-	-	-
ευκτική	ἐγώ	σύ	οὖτος	ἡμεῖς	ὑμεῖς	οὗτοι
ενεστώτας	εἴην	εἴης	εἴη	εἴημεν / εἶμεν	εἴητε / εἶτε	εἴησαν / εἶεν
παρατατικός	-	-	-	-	-	-
μέλλοντας	ἐσοίμην	ἔσοιο	ἔσοιτο	ἐσοίμεθα	ἔσοισθε	ἔσοιντο
αόριστος β'	γενοίμην	γένοιο	γένοιτο	γενοίμεθα	γένοισθε	γένοιντο
παρακείμενος (περιφραστικά)	γενονώς εἴην	γενονώς εἴης	γενονώς εἴη	γενονότες εἴημεν / εἶμεν	γενονότες εἴητε / εἶτε	γενονότες εἴησαν / εἶεν
υπερσυντέλικος	-	-	-	-	-	-
προστακτική	-	σύ	οὖτος	-	ὑμεῖς	οὗτοι
ενεστώτας	-	ἴσθι	ἔστω	-	ἔστε	ἕστων / ὄντων / ἔστωσαν
παρατατικός	-	-	-	-	-	-
μέλλοντας	-	-	-	-	-	-
αόριστος β'	-	γενοῦ	γενέσθω	-	γένεσθε	γενέσθων / γενέσθωσαν
παρακείμενος	-	γεγονώς ἴσθι	γεγονώς ἔστω	-	γεγονότες ἔστε	γεγονότες ἔστων
υπερσυντέλικος	-	-	-	-	-	-
ονοματικοί τύποι
απαρέμφατο	ενεστώτας	παρατατικός	μέλλοντας	αόριστος β'	παρακείμενος	υπερσυντέλικος
	εἶναι	-	ἔσεσθαι	γενέσθαι	γεγονέναι	-
μετοχή	ενεστώτας	παρατατικός	μέλλοντας	αόριστος β'	παρακείμενος	υπερσυντέλικος
αρσενικό	ὤν	-	ἐσόμενος	γενόμενος	γεγονώς	-
θηλυκό	οὖσα	-	ἐσομένη	γενομένη	γεγονυῖα	-
ουδέτερο	ὄν	-	ἐσόμενον	γενόμενον	γεγονός	-

Πηγές

• εἰμί - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• εἰμί - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.