ἀγείρω

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

ἀγείρω < ἀ- αθροιστικό + θέμα: γερ- + -jω < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *h₂ger- (μαζεύω, συγκεντρώνω)

Ρήμα

ἀγείρω αιολικός τύπος ἀγέρρω

1. συνάγω, συναθροίζω,, συλλέγω, σωρεύω

   ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 17 (Ρ. Μενελάου ἀριστεία.), στίχ. 222

   ενθάδ' από ...πολίων ήγειρα έκαστον...

   ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 3 (γ. Ἰθακησίων ἐκκλησία καὶ Τηλεμάχου ἀποδημία.), στίχ. 139 (στίχοι 139-140)

   οἱ δ᾽ ἦλθον οἴνῳ βεβαρηότες υἷες Ἀχαιῶν, | μῦθον μυθείσθην, τοῦ εἵνεκα λαὸν ἄγειραν

   κι οι Αχαιοί προσήλθαν ζαλισμένοι, | με το κεφάλι τους βαρύ απ᾽ το κρασί, όπου οι Ατρείδες πήραν να εξηγούν τον λόγο που το πλήθος συναθροίστηκε.

   Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Μαρωνίτης @greek-language.gr

2. ζητιανεύω, μαζεύω διάφορα με επαιτεία

Συγγενικές λέξεις

• ἀγύρτης
• ἀγορά
• συναγερμός
• ὁμήγυρις
• πανήγυρις
• ἀγερμός (και δείτε Αγερμοί του Λαζάρου)

Χρόνοι	απαρέμφατα	μετοχές
Ενεργ. Ενεστώτας Μέσος Ενεστώτας	ἀγείρειν ἀγείρεσθαι	ἀγείρων -σα -ον ἀγειρόμενος -μένη -όμενον
Ενεργ. Μέλλοντας Μέσος Μέλλοντας	ἀγερεῖν ἀγερεῖσθαι	ἀγερῶν -οῦσα-ἀγεροῦν ἀγερούμενος -μένη-μενον
Ενεργ. Αόριστος Μέσος - Παθ. Αόριστος	ἀγεῖραι ἀγείρασθαι / ἀγερθῆναι	ἀγείρας -ασα -ἀγεῖραν ἀγειράμενος -η, -ον/ ἀγερθείς,-α, -εν
Ενεργ. Παρακείμενος Μέσος Παρακείμενος	ἀγηγερκέναι ἀγηγέρθαι	ἀγηγερκώς -υῖα -κος ἀγηγερμένος -μένη-μένον

Πηγές

• ἀγείρω - Βασικό Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής - Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2006‑2008. greek‑language.gr
• ἀγείρω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἀγείρω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.