Ζεύς
Μετάβαση στην πλοήγηση
Πήδηση στην αναζήτηση
Αυτή η σελίδα μπήκε στον κατάλογο των κλίσεων που χρειάζονται έλεγχο. |
Αρχαία ελληνικά (grc)
[επεξεργασία]ουσιαστικά μεταπλαστά | ||||||||
↓ πτώσεις | ενικός | ενικός | πληθυντικός | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ζεύς μεταπλαστό | *Ζήν / Ζῆν | |||||||
ονομαστική | ὁ | Ζεύς | Ζῆν | οἱ | Δίες Ζῆνες | |||
γενική | τοῦ | Διός | Ζηνός | τῶν | Διῶν | |||
δοτική | τῷ | Διῐ́ | Ζηνῐ́ | τοῖς | Δισῐ́(ν) | |||
αιτιατική | τὸν | Δίᾰ | Ζῆνᾰ | τοὺς | Δίᾰς | |||
κλητική ὦ! | Ζεῦ | Δίες | ||||||
ανώμαλη κλίση, Κατηγορία 'μεταπλαστά' όπως «Ζεύς» - Παράρτημα:Ουσιαστικά |
Ετυμολογία
[επεξεργασία]- Ζεύς < πρωτοελληνική *Dzéus < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *dyḗws. Συγγενή: μυκηναϊκή 𐀇𐀺 (diwos), σανσκριτική द्यु (dyú), λατινική Iovis, το *Iu- στο Iuppiter (Ζεῦ πάτερ), αγγλοσαξονική Tīw, χεττιτική 𒅆𒍑 (sius)[1]
Κύριο όνομα
[επεξεργασία]Ζεύς
- (ελληνική μυθολογία, θεωνύμιο) ο Δίας, πατέρας ανθρώπων και θεών, κύριος του Δωδεκάθεου.
- ※ 4ος πκε αιώνας Αριστοτέλης, Φυσικής_Ακροάσεως, 198b
- ἀλλ' ὥσπερ ὕει ὁ Ζεὺς οὐχ ὅπως τὸν σῖτον αὐξήσῃ, ἀλλ' ἐξ ἀνάγκης
- ↪ Παῦε λέγων, μὰ τὸν Δία
- Σταμάτα να μιλάς, μα το Δία
- Μετάφραση λέξεων: Βικιλεξικό.
- ※ 4ος πκε αιώνας Αριστοτέλης, Φυσικής_Ακροάσεως, 198b
- (για κολακεία) προσωνύμιο Συριακών βασιλέων όπως του Ξέρξη ή των ρωμαϊκών αυτοκρατόρων
- (στους Πυθαγορείους) η μονάδα
- (σε αναφορά άλλων θεών-βασιλέων) Άμμων, Βάαλ, Ωρομάσδης κ.ά.
Άλλες μορφές
[επεξεργασία]Υπερώνυμα
[επεξεργασία]Πολυλεκτικοί όροι
[επεξεργασία]Εκφράσεις
[επεξεργασία]- τῷ Διὶ πλούτου πέρι ἐρίζω: είμαι/γίνομαι πάμπλουτος
Συγγενικά
[επεξεργασία]θέμα Διο-
θέμα Ζην-
- Ζηνοδοτήρ
- Ζηνόδοτος
- Ζηνοποσειδών
- Ζηνόφρων
- Ζήνων & παράγωγα
θέματα Διϝει- (στην κυπριακή διάλεκτο), Διει- ή Διι-
Descendants
[επεξεργασία]- ↷ παλαιά αρμενικά: Զեւս (Ζεϝς)
- ↷ κλασικά συριακά: ܙܘܣ (ζεϝς)
- ↷ κοπτικά: ⲍⲉⲩⲥ
- ↷ αγγλικά: Zeus
- ↷ γεωργιανά: ზევსი
- ⇒ νέα ελληνικά: Ζευς, Δίας
- ↷ λατινικά: Zeus (Zeüsŭ)
- ↷ παλαιά εκκλησιαστικά σλαβονικά: Ꙁеѵсъ
- ↷ ρωσικά: Зевс
- ↷ μεσσαπική: 𐌆𐌉𐌑 (ζις)
Αναφορές
[επεξεργασία]Πηγές
[επεξεργασία]- Ζεύς - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- Ζεύς - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
Κατηγορίες:
- Ουσιαστικά μεταπλαστά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά ανώμαλα (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά ανώμαλα αρσενικά (αρχαία ελληνικά)
- Κύρια ονόματα αρσενικά (αρχαία ελληνικά)
- Κύρια ονόματα μεταπλαστά (αρχαία ελληνικά)
- Κύρια ονόματα οξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Κύρια ονόματα αρσενικά οξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Λέξεις οξύτονες (αρχαία ελληνικά)
- Κληρονομημένες λέξεις από την πρωτοελληνική (αρχαία ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από την πρωτοελληνική (αρχαία ελληνικά)
- Κληρονομημένες λέξεις από την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή (αρχαία ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή (αρχαία ελληνικά)
- Κύρια ονόματα (αρχαία ελληνικά)
- Ελληνική μυθολογία (αρχαία ελληνικά)
- Θεωνύμια (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)