κελεύω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

κελεύω < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική κελεύω

Προφορά

ΔΦΑ : /ceˈle.vo/

τυπογραφικός συλλαβισμός : κε‐λεύ‐ω

Ρήμα

κελεύω, αόρ.: εκέλευσα όπως στην αρχαία κλίση του κελεύω

• (παρωχημένο) διατάζω, προστάζω

Συγγενικά

• κέλευσμα
• κελευστής
• → δείτε τη λέξη τσούρμο

Μεταφράσεις

    κελεύω

→ δείτε τις λέξεις διατάζω και προστάζω

Πηγές

• Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2002). Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας (Βʹ έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.  (Αʹ έκδοση: 1998)

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

κελεύω < → λείπει η ετυμολογία

Ρήμα

κελεύω

1. παροτρύνω, παρακινώ

   ※  5ος/4ος πκε αιώνας ⌘ Ξενοφῶν, Ἑλληνικά, 1, 6.2

   ὅτε δὲ παρεδίδου ὁ Λύσανδρος τὰς ναῦς, ἔλεγε τῷ Καλλικρατίδᾳ ὅτι θαλαττοκράτωρ τε παραδιδοίη καὶ ναυμαχίᾳ νενικηκώς. ὁ δὲ αὐτὸν ἐκέλευσεν ἐξ Ἐφέσου ἐν ἀριστερᾷ Σάμου παραπλεύσαντα, οὗ ἦσαν αἱ τῶν Ἀθηναίων νῆες, ἐν Μιλήτῳ τὰς ναῦς παραδοῦναι, καὶ ὁμολογήσειν θαλαττοκρατεῖν.

   και όταν ο Λύσανδρος παρέδωσε τα καράβια, είπε στον Καλλικρατίδα ότι το κάνει ως κυρίαρχος των θαλασσών και νικητής στη ναυμαχία. Ο Καλλικρατίδας εντούτοις του είπε να πλεύσει από την Έφεσο στα αριστερά της Σάμου, όπου βρίσκονταν τα ελληνικά πλοία, και να παραδώσει το στόλο στην Μίλητο -τότε, είπε, θα τον παραδεχόταν για κυρίαρχο των θαλασσών

2. διατάζω, παραγγέλλω
3. ζητώ, αξιώνω
4. παρακαλώ, ικετεύω

Κλίση

    κελεύω - ενεργητικοί τύποι

ενεργητικός ενεστώτας   οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγὼ κελεύω κελεύω κελεύοιμι — σὺ κελεύεις κελεύῃς κελεύοις κέλευε οὖτος κελεύει κελεύῃ κελεύοι κελευέτω ἡμεῖς κελεύομεν κελεύωμεν κελεύοιμεν — ὑμεῖς κελεύετε κελεύητε κελεύοιτε κελεύετε οὗτοι κελεύουσῐ(ν) κελεύωσῐ(ν) κελεύοιεν κελευόντων κελευέτωσαν 2o δυϊκός κελεύετον κελεύητον κελεύοιτον κελεύετον 3o δυϊκός κελεύετον κελεύητον κελευοίτην κελευέτων ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο κελεύειν κελεύων κελεύουσα κελεῦον Ενεργητικός Παρατατικός προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἐκέλευον - - - σύ ἐκέλευες - - - οὖτος ἐκέλευε - - - ἡμεῖς ἐκελεύομεν - - - ὑμεῖς ἐκελεύετε - - - οὗτοι ἐκέλευον - - - Ενεργητικός Μέλλοντας προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ κελεύσω - κελεύσοιμι - σύ κελεύσεις - κελεύσοις - οὗτος κελεύσει - κελεύσοι - ἡμεῖς κελεύσομεν - κελεύσοιμεν - ὑμεῖς κελεύσετε - κελεύσοιτε - οὗτοι κελεύσουσι(ν) - κελεύσοιεν - ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή κελεύσειν κελεύσων κελεύσουσα κελεῦσον Ενεργητικός Αόριστος α' προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἐκέλευσα κελεύσω κελεύσαιμι - σύ ἐκέλευσας κελεύσῃς κελεύσαις / κελεύσειας κέλευσον οὗτος ἐκέλευσε κελεύσῃ κελεύσαι / κελεύσειεν κελευσάτω ἡμεῖς ἐκελεύσαμεν κελεύσωμεν κελεύσαιμεν - ὑμεῖς ἐκελεύσατε κελεύσητε κελεύσαιτε κελεύσατε οὗτοι ἐκέλευσαν κελεύσωσι(ν) κελεύσαιεν / κελεύσειαν κελευσάντων / κελευσάτωσαν ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή κελεῦσαι κελεύσας κελεύσασα κελεῦσαν Ενεργητικός Παρακείμενος προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ κεκέλευκα κεκελεύκω / κεκελευκώς, κεκελευκυῖα, κεκελευκός ὦ κεκελεύκοιμι / κεκελευκώς, κεκελευκυῖα, κεκελευκός εἴην - σύ κεκέλευκας κεκελεύκῃς / κεκελευκώς, κεκελευκυῖα, κεκελευκός ᾖς κεκελεύκοις / κεκελευκώς, κεκελευκυῖα, κεκελευκός εἴης κεκελευκώς, κεκελευκυῖα, κεκελευκός ἴσθι οὗτος κεκέλευκε κεκελεύκῃ / κεκελευκώς, κεκελευκυῖα, κεκελευκός ᾖ κεκελεύκοι / κεκελευκώς, κεκελευκυῖα, κεκελευκός εἴη κεκελευκώς, κεκελευκυῖα, κεκελευκός ἔστω ἡμεῖς κεκελεύκαμεν κεκελεύκωμεν / κεκελευκότες, κεκελευκυῖαι, κεκελευκότα ὦμεν κεκελεύκοιμεν / κεκελευκότες, κεκελευκυῖαι, κεκελευκότα εἴημεν/εἶμεν - ὑμεῖς κεκελεύκατε κεκελεύκητε / κεκελευκότες, κεκελευκυῖαι, κεκελευκότα ἦτε κεκελεύκοιτε / κεκελευκότες, κεκελευκυῖαι, κεκελευκότα εἴητε/εἶτε κεκελευκότες, κεκελευκυῖαι, κεκελευκότα ἔστε οὗτοι κεκελεύκασι(ν) κεκελεύκωσι(ν) / κεκελευκότες, κεκελευκυῖαι, κεκελευκότα ὦσι(ν) κεκελεύκοιεν / κεκελευκότες, κεκελευκυῖαι, κεκελευκότα εἴησαν/εἶεν κεκελευκότες, κεκελευκυῖαι, κεκελευκότα ἔστων ονοματικοί τύποι απαρέμφατο μετοχή κεκελευκέναι κεκελευκώς κεκελευκυῖα κεκελευκός Ενεργητικός Υπερσυντέλικος προσωπικές εγκλίσεις οριστική υποτακτική ευκτική προστακτική ἐγώ ἐκεκελεύκειν - - - σύ ἐκεκελεύκεις - - - οὖτος ἐκεκελεύκει - - - ἡμεῖς ἐκεκελεύκεμεν - - - ὑμεῖς ἐκεκελεύκετε - - - οὗτοι ἐκεκελεύκεσαν - - -

• Μεσοπαθητικοί τύποι → λείπει η κλίση

Πηγές

• κελεύω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• κελεύω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.