γρῖφος

Από Βικιλεξικό
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση
Δείτε επίσης: Γρῖφος, γρίφος

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική γρῖφος οἱ γρῖφοι
      γενική τοῦ γρίφου τῶν γρίφων
      δοτική τῷ γρίφ τοῖς γρίφοις
    αιτιατική τὸν γρῖφον τοὺς γρίφους
     κλητική ! γρῖφε γρῖφοι
  δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ τὼ  γρίφω
γεν-δοτ τοῖν  γρίφοιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δρόμος' όπως «κῆπος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία [επεξεργασία]

γρῖφος < Σύμφωνα με τον Beekes μάλλον έχει προελληνική προέλευση λόγω της εναλλαγής των γραμμάτων π/φ. Δεν σχετίζεται με το γέρρον.[1]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

γρῖφος, -ου αρσενικό

  1. (μεταφορικά) ασαφές ρητό, αίνιγμα, γρίφος
    ※  5ος/4ος↑ αιώνας Ἀριστοφάνης, Σφῆκες, στίχ. 20
    [ΣΩ.] οὐδὲν ἄρα γρίφου διαφέρει Κλεώνυμος.
    [ΣΩΣ.] Ώστε γρίφος και Κλεώνυμος καθόλου δε διαφέρουν.
    Μετάφραση (1967): Θρασύβουλος Σταύρου, Αθήνα: Τυποβιβλιοτεχνική @greek‑language.gr
    ※  1ος/2ος↓ αιώνας Πλούταρχος, Ἠθικά Περὶ τοῦ τὰ ἄλογα λόγῳ χρῆσθαι, Section 4, 988a, 20 @scaife.perseus
    καὶ τὴν Σφίγγα ἐκείνην οὐκ ἂν ὤνησεν ἡ σοφία περὶ τὸ Φίκιον ἄνω καθεζομένην, αἰνίγματα καὶ γρίφους πλέκουσαν, εἰ μὴ ῥώμῃ καὶ ἀνδρείᾳ πολὺ τῶν Καδμείων ἐπεκράτει.
    ※  2/3ος↓ αιώνας Ἀθήναιος ὁ Nαυκρατίτης, Δειπνοσοφισταί, 10, 86 @scaife.perseus, @el.wikisource
    τίνα δὲ κόλασιν ὑπέμενον Ἀθήνησιν οἱ μὴ λύσαντες τὸν προτεθέντα γρῖφον, εἴ γε ἔπινον φιάλην ἅλμῃ κεκερασμένην, ὡς καὶ ὁ Κλέαρχος προεῖπεν ἐν τῷ ὅρῳ;
  2. (αλιεία) άλλη μορφή του γρῖπος
    ※  2ος↓ αιώνας Γαληνός, De usu partium corporis humani I-XI, 1.2, p.3.4 @scaife.perseus
    ταύταις ταῖς χερσὶν ἄνθρωπος καὶ ἱμάτιον ὑφῄνατο, καὶ δίκτυον ἐπλέξατο, καὶ πόρκον, καὶ γρίφον, καὶ νεφέλην, ὥστ’ οὐ μόνον τῶν ἐν γῇ ζώων, ἀλλὰ καὶ τῶν ἐν θαλάττῃ τε καὶ ἀέρι κρατεῖ. τοιοῦτον μὲν αὐτῷ πρὸς ἀλκὴν ὅπλον ἡ χείρ.
    ※  2ος/3ος↓ αιώνας Ὀππιανός, Ἁλιευτικά, 3.80 @scaife.perseus
    τῶν τὰ μὲν ἀμφίβληστρα, τὰ δὲ γρῖφοι καλέονται,

Συγγενικά[επεξεργασία]

Αναφορές[επεξεργασία]

  1. s.v.- γρῖπος σελ. 287 - Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek. [Ετυμολογικό λεξικό της ελληνικής γλώσσας] (στα αγγλικά) με την αρωγή του Lucien van Beek. Leiden: Brill. Τόμοι 1‑2.

Πηγές[επεξεργασία]