λυκάβας

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ὁ	λυκάβᾱς	οἱ	λυκάβᾰντες
γενική	τοῦ	λυκάβᾰντος	τῶν	λυκαβᾰ́ντων
δοτική	τῷ	λυκάβᾰντῐ	τοῖς	λυκάβᾰσῐ(ν)
αιτιατική	τὸν	λυκάβᾰντᾰ	τοὺς	λυκάβᾰντᾰς
κλητική ὦ!		λυκάβᾰν		λυκάβᾰντες
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		λυκάβᾰντε
γεν-δοτ	τοῖν		λυκαβᾰ́ντοιν
Το δίχρονο φωνήεν της παραλήγουσας είναι βραχύ.
3η κλίση, Κατηγορία 'γίγας' όπως «ἐλέφας» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

λυκάβας < → λείπει η ετυμολογία

Ουσιαστικό

λυκάβας, -αντος αρσενικό

1. το έτος

   ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, στη Βικιθήκη

   • 14 (ξ. Ὀδυσσέως πρὸς Εὔμαιον ὁμιλία.), στίχ. 161 (161-164)

     τοῦδ᾽ αὐτοῦ λυκάβαντος ἐλεύσεται ἐνθάδ᾽ Ὀδυσσεύς. | τοῦ μὲν φθίνοντος μηνός, τοῦ δ᾽ ἱσταμένοιο, | οἴκαδε νοστήσει, καὶ τίσεται ὅς τις ἐκείνου | ἐνθάδ᾽ ἀτιμάζει ἄλοχον καὶ φαίδιμον υἱόν.»

     Όσο γυρίζει ο χρόνος στον ίδιο κύκλο, λέω θα νοστήσει, θα βρεθεί ο Οδυσσέας εδώ· | στου φεγγαριού τη χάση ή μόλις πιάσει η νέα σελήνη, | θα μπει στο σπίτι του· οπότε περιμένει εκδίκηση | όποιον ετόλμησε να ατιμάσει τη νόμιμη γυναίκα του, τον έξοχό του γιο.»

     Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

   • 19 (τ. Ὀδυσσέως καὶ Πηνελόπης ὁμιλία. Νίπτρα.), στίχ. 306 (306-307)

     τοῦδ᾽ αὐτοῦ λυκάβαντος ἐλεύσεται ἐνθάδ᾽ Ὀδυσσεύς, | τοῦ μὲν φθίνοντος μηνός, τοῦ δ᾽ ἱσταμένοιο.»

     προτού να κλείσει ο χρόνος, θα φτάσει ο Οδυσσέας εδώ, | μπορεί στου φεγγαριού τη χάση ή το πολύ όταν θα πιάσει η νέα σελήνη.»

     Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

   ※  2ος πκε αιώνας, Επιγραφή από την Σύμη, IG XII,3 10, στ. 3 (στίχοι 3-6), @epigraphy.packhum.org

   θνῄσκω δὲ ὀγδώκοντα καὶ ἓξ ἐσιδὼν λυκάβαντας
   καὶ παῖδας παίδων λείπω ὐπ’ ἠελίωι·
   οὐκ ὄλβωι βριάοντας, ἀριζήλωι δ’ ἐπὶ δόξηι·
   οἷς εἴη ταὐτὸν τέρμα λαχεῖν βιότου.

2. ο μήνας

Άλλες μορφές

• λυκάβαν (αιτιατική ενικού)
• λυκάμας

Συγγενικά

• → δείτε τη λέξη *λύκη

Εκφράσεις

• λυκαβαντίδες ὧραι

Πηγές

• λυκάβας - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• λυκάβας - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.