όλος

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός
γένη →	αρσενικό		θηλυκό		ουδέτερο
ονομαστική		όλος		όλη		όλο
γενική		όλου		όλης		όλου
αιτιατική		όλο		όλη		όλο
κλητική		όλε		όλη		όλο
↓ πτώσεις	πληθυντικός
γένη →	αρσενικό		θηλυκό		ουδέτερο
ονομαστική		όλοι		όλες		όλα
γενική		όλων		όλων		όλων
αιτιατική		όλους		όλες		όλα
κλητική		όλοι		όλες		όλα
Κατηγορία όπως «ξένος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

όλος < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική ὅλος < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *solwos

Επίθετο

όλος, -η, -ο(ν)

1. ένα πρόσωπο ή πράγμα στο σύνολό του, χωρίς να εξαιρείται κανένα τμήμα του

   ⮡  όλο του το είναι ήταν δοσμένο στην επιστήμη

   • (με άρθρο) ο συνολικός, ολόκληρος, στο σύνολό του
   • ※  Το μεθύσι της εξουσίας, σε συνδυασμό με τα αδιέξοδα που έχει συσσωρεύσει η όλη επιχείρηση εξαρχαϊσμού των πάντων (εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 2 Μαΐου 2014)

     ≈ συνώνυμα: ολόκληρος

2. (για να δοθεί έμφαση)

   ⮡  είμαι όλος αφτιά (ακούω με πολύ μεγάλη προσοχή)

3. (στον πληθυντικό) για μια ομάδα στοιχείων στο σύνολό της, χωρίς να εξαιρείται κανένα μέλος της

   ⮡  όλοι μου οι φίλοι παντρευτήκανε

   ⮡  τέλειωσα για σήμερα όλες τις δουλειές μου

   • (χωρίς προσδιοριζόμενο ουσιαστικό)

     έφυγαν όλοι κι έμεινα μόνος μου

4. (με επανάληψη) όλοι κι όλοι - όλες κι όλες -όλα κι όλα: συνολικά (για να δηλωθεί ένας αριθμός που θεωρείται σχετικά περιορισμένος)

   ⮡  έχω πάνω μου όλα κι όλα πέντε ευρώ

   • (ως έκφραση) όλα κι όλα: για να δηλωθεί ότι κάποιος έφτασε στα όριά του και δεν μπορεί να ανεχτεί κάτι περισσότερο

     ⮡  Α, όλα κι όλα, σε ανέχομαι τόση ώρα, αλλά όχι να με πεις και ψεύτη!

Συγγενικά

• ολικός

Σύνθετα

• → δείτε τη λέξη  ολο-

Εκφράσεις

• όλο αγάπη

Μεταφράσεις

    όλος

αγγλικά : all (en), whole (en) γαλλικά : tout (fr) εσθονικά : kõik (et) ισπανικά : todo (es) ρωσικά : весь (ru) (ves')

    όλα κι όλα

γαλλικά : en tout et pour tout (fr)