Κατηγορία:Πρότυπα κλίσης πρωτόκλιτων ουσιαστικών (αρχαία ελληνικά)

Από Βικιλεξικό
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Κατηγορία:Πρότυπα κλίσης ουσιαστικών (αρχαία ελληνικά) >>

Δείτε επίσης: Παράρτημα:Ουσιαστικά (αρχαία ελληνικά)/1

Πρότυπα για την 1η κλίση - Πρότυπα για τη 2η κλίση - Πρότυπα για την 3η κλίση - Πρότυπα για ανώμαλα

Θηλυκά σε -α[επεξεργασία]

{{grc-κλίσ-'στρατιά'‎}}[επεξεργασία]

Πρωτόκλιτα οξύτονα θηλυκά ουσιαστικά σε (γενική: -ᾶς, δοτική: -ᾷ)

  • Για το θεά, γράφουμε {{grc-κλίση-'στρατιά'‎}}

{{grc-κλίση-'χώρα'}}[επεξεργασία]

Πρωτόκλιτα παροξύτονα θηλυκά ουσιαστικά σε . Γράφουμε {{grc-κλίση-'χώρα'}}
Περιλαμβάνει τις περιπτώσεις,

Για τις δίχρονες παραλήγουσες, απαραίτητος είναι ο προσδιορισμός της προσωδίας με παράμετρο |δίχρ=

  • |δίχρ=β Για λέξεις που τονίζονται σε βραχύ δίχρονο.
    Για όλες τις λέξεις σε -ία (όπως σοφία) χρησιμοποιούμε το πρότυπο {{grc-κλίση-'σοφία'}} που προσθέτει αυτόματα το δίχρ=β
  • |δίχρ=μ Για λέξεις που τονίζονται σε μακρό δίχρονο
  • |δίχρ=? Για λέξεις με άγνωστη ποσότητα του δίχρονου που δεν σημειώνεται σε λεξικά, ούτε υπάρχει ο πληθυντικός σε παραθέματα.


{{grc-κλίση-'θάλασσα'}}[επεξεργασία]

Πρωτόκλιτα προπαροξύτονα θηλυκά ουσιαστικά σε -α (τονίζονται στην προπαραλήγουσα).


σε -ᾶ[επεξεργασία]

{{grc-κλίση-'μνᾶ'}}

Θηλυκά σε -η[επεξεργασία]

{{grc-κλίση-'ψυχή'}}[επεξεργασία]

Πρωτόκλιτα οξύτονα θηλυκά σε

  • Για το ἀρετή, γράφουμε {{grc-κλίση-'ψυχή'}}


{{grc-κλίση-'γνώμη'}}[επεξεργασία]

Πρωτόκλιτα παροξύτονα θηλυκά ουσιαστικά σε .

  • Για το θήκη με μακρά παραλήγουσα, γράφουμε {{grc-κλίση-'γνώμη'}}
  • Για το βελόνη με βραχεία παραλήγουσα, γράφουμε {{grc-κλίση-'γνώμη'}}

Για τις δίχρονες παραλήγουσες, απαραίτητος είναι ο προσδιορισμός της προσωδίας με παράμετρο |δίχρ=

  • |δίχρ=β Για λέξεις που τονίζονται σε βραχύ δίχρονο.
    όπως για το ἀμυγδάλη με ἀμυγδᾰ́λη, γράφουμε {{grc-κλίση-'γνώμη'|δίχρ=β}}
  • |δίχρ=μ Για λέξεις που τονίζονται σε μακρό δίχρονο.
  • |δίχρ=? Για λέξεις με άγνωστη ποσότητα του δίχρονου που δεν σημειώνεται σε λεξικά, ούτε υπάρχει ο πληθυντικός σε παραθέματα.


σε -ῆ[επεξεργασία]

Αρσενικά σε -ας[επεξεργασία]

{{grc-κλίση-'νεανίας'}}[επεξεργασία]

Πρωτόκλιτα παροξύτονα αρσενικά ουστιαστικά σε -ας.

  • Για το λογοθήρας, Αἰνείας με μακρά παραλήγουσα, γράφουμε {{grc-κλίση-'νεανίας'}}
  • Για το λακέτας με βραχεία παραλήγουσα, γράφουμε {{grc-κλίση-'νεανίας'}}

Για τις δίχρονες παραλήγουσες, απαραίτητος είναι ο προσδιορισμός της προσωδίας με παράμετρο |δίχρ=

  • |δίχρ=β Για λέξεις που τονίζονται σε βραχύ δίχρονο.
    όλα τα σε -ίας και -ίδας όπως κοχλίας θεωρούνται αυτομάτως με βραχύ δίχρονο - δεν χρειάζεται να συμπληρώσουμε τίποτα
  • |δίχρ=μ Για λέξεις που τονίζονται σε μακρό δίχρονο.
  • |δίχρ=? Για λέξεις με άγνωστη ποσότητα του δίχρονου που δεν σημειώνεται σε λεξικά, ούτε υπάρχει ο πληθυντικός σε παραθέματα.


σε -ᾶς[επεξεργασία]

{{grc-κλίση-'Μηνᾶς'}}[επεξεργασία]

→ δείτε  Κατηγορία:Πρότυπα κλίσης ανώμαλων ουσιαστικών (αρχαία ελληνικά) - ιδιόκλιτα
Ανδρικά ονόματα και μερικά προσηγορικά σε -ᾶς. Δεν μαρτυρείται πληθυντικός.

Αρσενικά σε -ης[επεξεργασία]

{{grc-κλίση-'ποιητής'}}[επεξεργασία]

Πρωτόκλιτα οξύτονα αρσενικά ουσιαστικά σε -ής

  • Για το ἀθλητής, γράφουμε {{grc-κλίση-'ποιητής'}}


{{grc-κλίση-'στρατιώτης'}}[επεξεργασία]

Πρωτόκλιτα παροξύτονα αρσενικά σε -ης. Το Πρότυπο αναγνωρίζει αυτόματα τις εξής Κατηγορίες:

  • με κλητική ενικού σε -ᾰ
    Για το τελώνης με μακρά παραλήγουσα, γράφουμε {{grc-κλίση-'στρατιώτης'}}
    Για το τοξότης με βραχεία παραλήγουσα, γράφουμε {{grc-κλίση-'στρατιώτης'}}
  • με κλητική ενικού σε
    Για το Ἀτρείδης με μακρά παραλήγουσα, γράφουμε {{grc-κλίση-'στρατιώτης'}}
    Για το Κρονίδης με βραχεία παραλήγουσα, γράφουμε {{grc-κλίση-'στρατιώτης'}}
    (όλα τα -ίδης θεωρούν το γιώτα βραχύ αυτομάτως)

Για τις δίχρονες παραλήγουσες, απαραίτητος είναι ο προσδιορισμός της προσωδίας με παράμετρο |δίχρ=

  • |δίχρ=β Για λέξεις που τονίζονται σε βραχύ δίχρονο. (όλα τα -ίδης θεωρούν το γιώτα βραχύ αυτομάτως)
  • |δίχρ=μ Για λέξεις που τονίζονται σε μακρό δίχρονο.
  • |δίχρ=? Για λέξεις με άγνωστη ποσότητα του δίχρονου που δεν σημειώνεται σε λεξικά, ούτε υπάρχει ο πληθυντικός σε παραθέματα.

σε -ῆς[επεξεργασία]

Συνηρημένα[επεξεργασία]

{{grc-κλίση-'μνα'}}[επεξεργασία]

Συνηρημένα πρωτόκλιτα θηλυκά περισπώμενα ουσιαστικά σε -ᾶ, από -άα

  • Για το μνᾶ, γράφουμε {{grc-κλίση-'μνα'}}
  • Για το Ἀθηνᾶ, γράφουμε {{grc-κλίση-'μνα'|α=εν}}


σε -ῆ[επεξεργασία]

{{grc-κλίση-'συκή'}}[επεξεργασία]

Συνηρημένα θηλυκά ουσιαστικά σε -έα > -ῆ

Αφαιρούμε τους ασυναίρετους τύπους με παράμετρο |ασυν=-


{{grc-κλίση-'γαλή'}}[επεξεργασία]

Συνηρημένα θηλυκά ουσιαστικά σε -έη > -ῆ

  • Για το γαλῆ, γράφουμε {{grc-κλίση-'γαλή'}}

Αφαιρούμε τους ασυναίρετους τύπους με παράμετρο |ασυν=-


{{grc-κλίση-'βορράς'}}[επεξεργασία]

Συνηρημένα αρσενικά ουσιαστικά όπως το Βορέας > Βορρᾶς

  • Για το Βορρᾶς, γράφουμε {{grc-κλίση-'βορράς'}}

Αφαιρούμε τους ασυναίρετους τύπους με παράμετρο |ασυν=-


{{grc-κλίση-'Ερμής'}}[επεξεργασία]

Συνηρημένα αρσενικά ουσιαστικά σε -έας > -ῆς

  • Για το Ἑρμῆς, γράφουμε {{grc-κλίση-'Ερμής'}}

Αφαιρούμε τους ασυναίρετους τύπους με παράμετρο |ασυν=-