νηδύς
Μετάβαση στην πλοήγηση
Πήδηση στην αναζήτηση
Αρχαία ελληνικά (grc)
[επεξεργασία]| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | ὁ | νηδύς | οἱ | νηδύες |
| γενική | τοῦ | νηδύος | τῶν | νηδύων |
| δοτική | τῷ | νηδύῐ̈ | τοῖς | νηδύσῐ(ν) |
| αιτιατική | τὸν | νηδύν | τοὺς | νηδῦς |
| κλητική ὦ! | νηδύ | νηδύες | ||
| δυϊκός | ||||
| ονομ-αιτ-κλ | τὼ | νηδύε | ||
| γεν-δοτ | τοῖν | νηδύοιν | ||
| Το υ στις καταλήξεις είναι βραχύ ῠ- σε τρισύλλαβα και μακρό ῡ- σε δισύλλαβα. | ||||
| 3η κλίση, Κατηγορία 'ἰχθύς' όπως «ἰχθύς» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία]
- νηδύς < → λείπει η ετυμολογία
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]
νηδύς, -ύος θηλυκό
- (ανατομία) στομάχι, κοιλιά, γαστέρα
- ※ 7ος πκε αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, Θεογονία, 487
- τὸν τόθ᾽ ἑλὼν χείρεσσιν ἑὴν ἐσκάτθετο νηδύν,
- Στα χέρια του τον πήρε τότε ο Κρόνος και τον έριξε μες στην κοιλιά του,
- Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr
- τὸν τόθ᾽ ἑλὼν χείρεσσιν ἑὴν ἐσκάτθετο νηδύν,
- ※ 6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Χοηφόροι, στίχ. 757 (755-757)
- οὐ γάρ τι φωνεῖ παῖς ἔτ᾽ ὢν ἐν σπαργάνοις, | εἰ λιμός, ἢ δίψη τις, ἢ λιψουρία | ἔχει· νέα δὲ νηδὺς αὐτάρκης τέκνων.
- το βρέφος δε μιλά για να σου πει αν έχει | ή πείνα ή δίψα ή άλλη προς νερού του ανάγκη, | μα μόνη της δουλεύεται η κοιλιά του βρέφου.
- Μετάφραση, 1η έκδοση (1911): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης, Αθήνα:Φέξης @greek‑language.gr
- οὐ γάρ τι φωνεῖ παῖς ἔτ᾽ ὢν ἐν σπαργάνοις, | εἰ λιμός, ἢ δίψη τις, ἢ λιψουρία | ἔχει· νέα δὲ νηδὺς αὐτάρκης τέκνων.
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Ἱπποκράτης, Περὶ καρδίης, (De corde), κεφ. 2, @scaife.perseus
- Πίνει γὰρ ὥνθρωπος τὸ μὲν πολλὸν ἐς νηδύν· ὁ γὰρ στόμαχος ὁκοῖον χῶνος, καὶ ἐκδέχεται τὸ πλῆθος καὶ ἅσσα προσαιρόμεθα·
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 2 (Εὐτέρπη), 47.3
- ἐπεὰν θύσῃ, τὴν οὐρὴν ἄκρην καὶ τὸν σπλῆνα καὶ τὸν ἐπίπλοον συνθεὶς ὁμοῦ κατ᾽ ὦν ἐκάλυψε πάσῃ τοῦ κτήνεος τῇ πιμελῇ τῇ περὶ τὴν νηδὺν γινομένῃ καὶ ἔπειτα καταγίζει πυρί·
- αφού θυσιάσουν το ζώο, σκεπάζουν την άκρη της ουράς, τη σπλήνα και τη μπόλια, όλα μαζί, με το λίπος που υπάρχει γύρω στην κοιλιά του, και ύστερα τα καίνε στη φωτιά·
- Μετάφραση (1992): Λεωνίδας Ζενάκος Αθήνα:Γκοβόστης @greek‑language.gr
- ἐπεὰν θύσῃ, τὴν οὐρὴν ἄκρην καὶ τὸν σπλῆνα καὶ τὸν ἐπίπλοον συνθεὶς ὁμοῦ κατ᾽ ὦν ἐκάλυψε πάσῃ τοῦ κτήνεος τῇ πιμελῇ τῇ περὶ τὴν νηδὺν γινομένῃ καὶ ἔπειτα καταγίζει πυρί·
- ※ 7ος πκε αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, Θεογονία, 487
- (ανατομία) έντερα
- (ανατομία) μήτρα
- ※ 7ος πκε αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, Θεογονία, 460 (459-460)
- καὶ τοὺς μὲν κατέπινε μέγας Κρόνος, ὥς τις ἕκαστος | νηδύος ἐξ ἱερῆς μητρὸς πρὸς γούναθ᾽ ἵκοιτο,
- Κι αυτούς ο μέγας Κρόνος τούς κατάπινε, όπως καθένας τους | από την ιερή της μάνας τους κοιλιά στα γόνατα κατέβαινε,
- Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr
- καὶ τοὺς μὲν κατέπινε μέγας Κρόνος, ὥς τις ἕκαστος | νηδύος ἐξ ἱερῆς μητρὸς πρὸς γούναθ᾽ ἵκοιτο,
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Εὐριπίδης, Ἀνδρομάχη, στίχ. 158
- νηδὺς δ᾽ ἀκύμων διὰ σέ μοι διόλλυται·
- κι εσύ ᾽σαι η αιτία που άκαρπα μένουν τα σπλάχνα μου.
- Μετάφραση (1994): Γιώργος Γεραλής, Αθήνα: Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος @greek‑language.gr
- νηδὺς δ᾽ ἀκύμων διὰ σέ μοι διόλλυται·
- ※ 7ος πκε αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, Θεογονία, 460 (459-460)
- (μεταφορικά) κοιλότητα ενός αντικειμένου
- ※ 2ος πκε αιώνας ⌘ Νίκανδρος ὁ Κολοφώνιος Ἀλεξιφάρμακα, στ. 272 @scaife.perseus
- ῥεῖα δὲ νάρθηκος νεάτην ἐξαίνυσο νηδὺν,
- ※ 2ος πκε αιώνας ⌘ Νίκανδρος ὁ Κολοφώνιος Ἀλεξιφάρμακα, στ. 272 @scaife.perseus
Συγγενικά
[επεξεργασία]
Πηγές
[επεξεργασία]
- νηδύς - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- νηδύς - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
Κατηγορίες:
- Ουσιαστικά με κλίση όπως το 'ἰχθύς' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'ἰχθύς' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 3ης κλίσης (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 3ης κλίσης αρσενικά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά αρσενικά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'ἰχθύς' αρσενικά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά οξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά αρσενικά οξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'ἰχθύς' οξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Λέξεις οξύτονες (αρχαία ελληνικά)
- Ελλείπουσες ετυμολογίες (αρχαία ελληνικά)
- Αρχαία ελληνικά
- Ουσιαστικά (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (αρχαία ελληνικά)
- Ανατομία (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα από τον Ησίοδο (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα από τον Αισχύλο (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα από τον Ιπποκράτη (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα από ιατρικά κείμενα (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα από τον Ηρόδοτο (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα από τον Ευριπίδη (αρχαία ελληνικά)
- Μεταφορικοί όροι (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα (ελληνιστική κοινή)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)