ἄνιπτος

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ γένη	αρσενικό & θηλυκό		ουδέτερο
↓ πτώσεις	ενικός
ονομαστική	ὁ/ἡ	ἄνιπτος	τὸ	ἄνιπτον
γενική	τοῦ/τῆς	ἀνίπτου	τοῦ	ἀνίπτου
δοτική	τῷ/τῇ	ἀνίπτῳ	τῷ	ἀνίπτῳ
αιτιατική	τὸν/τὴν	ἄνιπτον	τὸ	ἄνιπτον
κλητική ὦ!		ἄνιπτε		ἄνιπτον
↓ πτώσεις	πληθυντικός
ονομαστική	οἱ/αἱ	ἄνιπτοι	τὰ	ἄνιπτᾰ
γενική	τῶν	ἀνίπτων	τῶν	ἀνίπτων
δοτική	τοῖς/ταῖς	ἀνίπτοις	τοῖς	ἀνίπτοις
αιτιατική	τοὺς/τὰς	ἀνίπτους	τὰ	ἄνιπτᾰ
κλητική ὦ!		ἄνιπτοι		ἄνιπτᾰ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ	ἀνίπτω	τὼ	ἀνίπτω
γεν-δοτ	τοῖν	ἀνίπτοιν	τοῖν	ἀνίπτοιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δύσκολος' όπως «δύσκολος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

ἄνιπτος < ἄ- στερητικό + νίπτ(ω) + -ος

Επίθετο

ἄνιπτος, -ος, -ον

1. άπλυτος

   ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 6 (Ζ. Ἕκτορος καὶ Ἀνδρομάχης ὁμιλία.), στίχ. 266 (264-267)

   «μή μοι οἶνον ἄειρε μελίφρονα, πότνια μῆτερ, | μή μ᾽ ἀπογυιώσῃς μένεος, ἀλκῆς τε λάθωμαι· | χερσὶ δ᾽ ἀνίπτοισιν Διὶ λείβειν αἴθοπα οἶνον | ἅζομαι·

   «Μη μου προσφέρεις το γλυκό κρασί, σεπτή μητέρα, | και απολυθούν τα μέλη μου και χάσω την ανδρειά μου· | άνιφτος το γλυκό κρασί δεν χύνω εγώ στον Δία·

   Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr

   ※  7ος↑ αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, Ἔργα καὶ Ἡμέραι, 740 (740-741)

   ὃς ποταμὸν διαβῇ κακότητ᾽ ἰδὲ χεῖρας ἄνιπτος, | τῷ δὲ θεοὶ νεμεσῶσι καὶ ἄλγεα δῶκαν ὀπίσσω.

   Όποιος διαβεί ποτάμι δίχως να ᾽χει ξεπλύνει την αθλιότητα και τα χέρια του, | αυτόν θα τον μισήσουν οι θεοί και λύπες κατόπιν θα του δώσουν.

   Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr

2. που δεν έχει ξεπλυθεί, ανεξίτηλος, ανεξάλειπτος

   ※  6ος/5ος↑ αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Ἀγαμέμνων, στίχ. 1460 (1459-1460)

   νῦν τελέαν πολύμναστον ἐπηνθίσω | δι᾽ αἷμ᾽ ἄνιπτον

   Τη στερνή τώρα την αξέχαστη έβαλες κορώνα | με το αίμ᾽ αυτό το αξέπλυτο!

   Μετάφραση (1911): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης, Αθήνα:Φέξης @greek‑language.gr

Συγγενικά

• → δείτε τις λέξεις νίπτω και νίζω

Πηγές

• ἄνιπτος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἄνιπτος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.