κλειδώνω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

κλειδώνω < (διαχρονικό δάνειο) ελληνιστική κοινή κλειδόω / κλειδ(ῶ) + -ώνω < αρχαία ελληνική κλείς < πρωτοελληνική *klāwī́ds < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *kleh₂us (μέσο ασφάλισης / κλειδώματος)

Προφορά

ΔΦΑ : /kliˈðo.no/

τυπογραφικός συλλαβισμός : κλει‐δώ‐νω

Ρήμα

κλειδώνω, αόρ.: κλείδωσα, παθ.φωνή: κλειδώνομαι, π.αόρ.: κλειδώθηκα, μτχ.π.π.: κλειδωμένος

1. κάνω κάτι ασφαλές χρησιμοποιώντας κλειδί, ώστε να μην ανοίγει

   ⮡  είσαι σίγουρος ότι κλείδωσες την πόρτα;

2. τοποθετώ κάτι σε ένα χώρο που ασφαλίζεται με κλειδί

   ⮡  θα κλειδώσω τα έγγραφα στο ντουλάπι

3. (μεταφορικά) περιορίζω κάποιον σε ένα χώρο, ώστε να μην μπορεί να διαφύγει

   ⮡  τον είχε κλειδώσει στο υπόγειο για τιμωρία

4. (μεταφορικά) καθορίζω μια κατάσταση, ώστε να μην μπορεί να αλλάξει

   ⮡  έχει κλειδώσει την απάντησή της

   ≈ συνώνυμα: οριστικοποιώ,εξασφαλίζω

5. (τεχνολογία) βάζω ασφάλεια με ορισμένο κωδικό σε κάποιο μέσο αποθήκευσης ψηφιακών δεδομένων, ώστε να μην έχει άλλος πρόσβαση σε αυτά

   ⮡  κλείδωσα το αρχείο, ώστε νε μην μπορεί να τροποποιηθεί

6. (ναυτικός όρος) ενώνω με κλειδί τα τμήματα από τα οποία αποτελείται η αλυσίδα της άγκυρας
7. (αμετάβατο) ασφαλίζομαι με κλειδί, ώστε να μην παραβιάζομαι

   ⮡  χρειάζονται δύο διαφορετικά κλειδιά, για να κλειδώνει το χρηματοκιβώτιο

Αντώνυμα

• ανοίγω
• ξεκλειδώνω

Συγγενικά

• κλείδωμα
• κλειδωνιά
• κλείδωση
• κλειδωτός

→ και δείτε τη λέξη κλειδί

Σύνθετα

• διπλοκλειδώνω
• ξανακλειδώνω
• ξεκλειδώνω

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	κλειδώνω	κλείδωνα	θα κλειδώνω	να κλειδώνω		κλειδώνοντας
β' ενικ.	κλειδώνεις	κλείδωνες	θα κλειδώνεις	να κλειδώνεις	κλείδωνε
γ' ενικ.	κλειδώνει	κλείδωνε	θα κλειδώνει	να κλειδώνει
α' πληθ.	κλειδώνουμε	κλειδώναμε	θα κλειδώνουμε	να κλειδώνουμε
β' πληθ.	κλειδώνετε	κλειδώνατε	θα κλειδώνετε	να κλειδώνετε	κλειδώνετε
γ' πληθ.	κλειδώνουν(ε)	κλείδωναν κλειδώναν(ε)	θα κλειδώνουν(ε)	να κλειδώνουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		κλείδωσα	θα κλειδώσω	να κλειδώσω		κλειδώσει
β' ενικ.		κλείδωσες	θα κλειδώσεις	να κλειδώσεις	κλείδωσε
γ' ενικ.		κλείδωσε	θα κλειδώσει	να κλειδώσει
α' πληθ.		κλειδώσαμε	θα κλειδώσουμε	να κλειδώσουμε
β' πληθ.		κλειδώσατε	θα κλειδώσετε	να κλειδώσετε	κλειδώστε
γ' πληθ.		κλείδωσαν κλειδώσαν(ε)	θα κλειδώσουν(ε)	να κλειδώσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω κλειδώσει	είχα κλειδώσει	θα έχω κλειδώσει	να έχω κλειδώσει
β' ενικ.	έχεις κλειδώσει	είχες κλειδώσει	θα έχεις κλειδώσει	να έχεις κλειδώσει	έχε κλειδωμένο
γ' ενικ.	έχει κλειδώσει	είχε κλειδώσει	θα έχει κλειδώσει	να έχει κλειδώσει
α' πληθ.	έχουμε κλειδώσει	είχαμε κλειδώσει	θα έχουμε κλειδώσει	να έχουμε κλειδώσει
β' πληθ.	έχετε κλειδώσει	είχατε κλειδώσει	θα έχετε κλειδώσει	να έχετε κλειδώσει	έχετε κλειδωμένο
γ' πληθ.	έχουν κλειδώσει	είχαν κλειδώσει	θα έχουν κλειδώσει	να έχουν κλειδώσει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (μεταβατικοί)
Παρακείμενος	έχω (έχεις, έχει, έχουμε, έχετε, έχουν) κλειδωμένο
Υπερσυντέλικος	είχα (είχες, είχε , είχαμε, είχατε, είχαν) κλειδωμένο
Συντελ. Μέλλ.	θα έχω (θα έχεις, θα έχει, θα έχουμε, θα έχετε, θα έχουν) κλειδωμένο
Υποτακτική	να έχω (να έχεις, να έχει, να έχουμε, να έχετε, να έχουν) κλειδωμένο

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	κλειδώνομαι	κλειδωνόμουν(α)	θα κλειδώνομαι	να κλειδώνομαι
β' ενικ.	κλειδώνεσαι	κλειδωνόσουν(α)	θα κλειδώνεσαι	να κλειδώνεσαι
γ' ενικ.	κλειδώνεται	κλειδωνόταν(ε)	θα κλειδώνεται	να κλειδώνεται
α' πληθ.	κλειδωνόμαστε	κλειδωνόμαστε κλειδωνόμασταν	θα κλειδωνόμαστε	να κλειδωνόμαστε
β' πληθ.	κλειδώνεστε	κλειδωνόσαστε κλειδωνόσασταν	θα κλειδώνεστε	να κλειδώνεστε	(κλειδώνεστε)
γ' πληθ.	κλειδώνονται	κλειδώνονταν κλειδωνόντουσαν	θα κλειδώνονται	να κλειδώνονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		κλειδώθηκα	θα κλειδωθώ	να κλειδωθώ		κλειδωθεί
β' ενικ.		κλειδώθηκες	θα κλειδωθείς	να κλειδωθείς	κλειδώσου
γ' ενικ.		κλειδώθηκε	θα κλειδωθεί	να κλειδωθεί
α' πληθ.		κλειδωθήκαμε	θα κλειδωθούμε	να κλειδωθούμε
β' πληθ.		κλειδωθήκατε	θα κλειδωθείτε	να κλειδωθείτε	κλειδωθείτε
γ' πληθ.		κλειδώθηκαν κλειδωθήκαν(ε)	θα κλειδωθούν(ε)	να κλειδωθούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω κλειδωθεί	είχα κλειδωθεί	θα έχω κλειδωθεί	να έχω κλειδωθεί		κλειδωμένος
β' ενικ.	έχεις κλειδωθεί	είχες κλειδωθεί	θα έχεις κλειδωθεί	να έχεις κλειδωθεί
γ' ενικ.	έχει κλειδωθεί	είχε κλειδωθεί	θα έχει κλειδωθεί	να έχει κλειδωθεί
α' πληθ.	έχουμε κλειδωθεί	είχαμε κλειδωθεί	θα έχουμε κλειδωθεί	να έχουμε κλειδωθεί
β' πληθ.	έχετε κλειδωθεί	είχατε κλειδωθεί	θα έχετε κλειδωθεί	να έχετε κλειδωθεί
γ' πληθ.	έχουν κλειδωθεί	είχαν κλειδωθεί	θα έχουν κλειδωθεί	να έχουν κλειδωθεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι κλειδωμένος - είμαστε, είστε, είναι κλειδωμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν κλειδωμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν κλειδωμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι κλειδωμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι κλειδωμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι κλειδωμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι κλειδωμένοι

Μεταφράσεις

    κλειδώνω

αγγλικά : lock (en) γαλλικά : fermer à clé