τραμουντάνα
Νέα ελληνικά (el)
[επεξεργασία]| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | η | τραμουντάνα | οι | τραμουντάνες |
| γενική | της | τραμουντάνας | — | |
| αιτιατική | την | τραμουντάνα | τις | τραμουντάνες |
| κλητική | τραμουντάνα | τραμουντάνες | ||
| Η γενική πληθυντικού σε -ών δε συνηθίζεται. | ||||
| Κατηγορία όπως «πείνα» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία]
- τραμουντάνα <(κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική τραμο(υ)ντάνα < ιταλική tramontana
Προφορά
[επεξεργασία]
- ΔΦΑ : /tɾa.muˈnda.na/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : τρα‐μου‐ντά‐να
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]
τραμουντάνα θηλυκό
- ο βόρειος άνεμος, ο βοριάς
- ※ Βάλε πλώρη καπετάνιε, τράβηξε για τη στεριά
τρικυμία τραμουντάνα δεν κρατάνε τα κουπιά- Απόσπασμα στίχων από το τραγούδι Άγιε Νικόλα θαλασσινέ μας, (1959) Γιώργος Ζαμπέτας, στίχοι: Χαράλαμπος Βασιλειάδης, σύνθεση: Γιώργος Ζαμπέτας.
- ※ Βάλε πλώρη καπετάνιε, τράβηξε για τη στεριά
Άλλες μορφές
[επεξεργασία]Πολυλεκτικοί όροι
[επεξεργασία]Σύνθετα
[επεξεργασία]Δείτε επίσης
[επεξεργασία]
- βοριάς και τραμουντάνα: βόρειος
- γραίγος: βορειοανατολικός
- γρεγολεβάντες ή γραιγολεβάντες: μεταξύ βορειοανατολικού και ανατολικού
- λεβάντες και απηλιώτης: ανατολικός
- ευραπηλιώτης και σιροκολεβάντες: μεταξύ ανατολικού και νοτιοανατολικού
- σιρόκος: νοτιοανατολικός
- νοτιάς και όστρια: νότιος
- γαρμπής και λίβας: νοτιοδυτικός
- πουνέντες και ζέφυρος: δυτικός
- μαΐστρος και σκίρων: βορειοδυτικός
- μαϊστροτραμουντάνα: μεταξύ βόρειου και βορειοδυτικού
Μεταφράσεις
[επεξεργασία]
τραμουντάνα
Πηγές
[επεξεργασία]
- τραμουντάνα - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- τραμουντάνα - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)
[επεξεργασία] Ετυμολογία
[επεξεργασία]- τραμουντάνα < (άμεσο δάνειο) ιταλική tramontana
- ΑΠΟΓΟΝΟΙ: ⇒ νέα ελληνικά: τραμουντάνα
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]τραμουντάνα θηλυκό
- (άνεμος) τραμουντάνα
- ※ 15ος αιώνας, ⌘ Γαδάρου, λύκου κι ἀλουποῦς διήγησις ὡραία ή Ἡ Φυλλάδα τοῦ γαδάρου, ανωνύμου, στίχ. 162, (159-162), στο Carmina graeca Medii Aevi, ed. Wilhelm Wagner, in aedibvs B.G. Tevbneri, 1874, p. 124—140
- „γλίγωρα, σκυλογάδαρε, πιάσε κουπὶ νὰ λάμνῃς,
γιατί θωρῶ καὶ δὲν γροικᾷς τὴν στράταν ὁποῦ κάμνεις.
ἐμᾶς εἶνʼ τὸ ταξίδι μας νὰ πᾶμεν εἰς τὴν Τάνα,
καὶ θέλει νᾆνʼ ἡ πρώρη μας μέσα ʼς τὴν τραμουντάνα.
- „γλίγωρα, σκυλογάδαρε, πιάσε κουπὶ νὰ λάμνῃς,
- ※ 15ος αιώνας, ⌘ Γαδάρου, λύκου κι ἀλουποῦς διήγησις ὡραία ή Ἡ Φυλλάδα τοῦ γαδάρου, ανωνύμου, στίχ. 162, (159-162), στο Carmina graeca Medii Aevi, ed. Wilhelm Wagner, in aedibvs B.G. Tevbneri, 1874, p. 124—140
Άλλες μορφές
[επεξεργασία]Συγγενικά
[επεξεργασία] Πηγές
[επεξεργασία]- τραμουντάνα - LBG - Trapp, Erich, et al. (1994–2007) Lexikon zur byzantinischen Gräzität besonders des 9.-12. Jahrhunderts [Λεξικό της Βυζαντινής Ελληνικής, ιδίως για τον 9ο-12ο αιώνα], Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften (Έκδοση της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών)
- σελ. 415 1ου μέρους - Somavera, Alessio da / Ἀλέξιος ὁ Σουμαβέραιος (1709), Θησαυρός της ρωμαϊκής και της φραγκικής γλώσσας. Στο Παρίτζι:Από την τυπογραφίαν του Μιχαήλ Γκινιάρδ, ͵αψ΄ θ΄. Τesoro della lingua greca-volgare ed italiana. Parigi:Appresso Michele Guignard, M.DCC.IX. @anemi
Κατηγορίες:
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'πείνα' (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά θηλυκά (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά χωρίς γενική πληθυντικού (νέα ελληνικά)
- Κληρονομημένες λέξεις από τα μεσαιωνικά ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα μεσαιωνικά ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα ιταλικά (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με προφορά ΔΦΑ (νέα ελληνικά)
- Νέα ελληνικά
- Ουσιαστικά (νέα ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (νέα ελληνικά)
- Άνεμοι (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα στίχους τραγουδιών (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα (νέα ελληνικά)
- Δάνεια από τα ιταλικά (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα ιταλικά (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Λέξεις με ετυμολογικούς απογόνους (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Μεσαιωνικά ελληνικά
- Ουσιαστικά (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Άνεμοι (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα ποίησης (μεσαιωνικά κρητικά)
- Λήμματα με παραθέματα (μεσαιωνικά κρητικά)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)