ἐπίγειος

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ γένη	αρσενικό & θηλυκό		ουδέτερο
↓ πτώσεις	ενικός
ονομαστική	ὁ/ἡ	ἐπίγειος	τὸ	ἐπίγειον
γενική	τοῦ/τῆς	ἐπιγείου	τοῦ	ἐπιγείου
δοτική	τῷ/τῇ	ἐπιγείῳ	τῷ	ἐπιγείῳ
αιτιατική	τὸν/τὴν	ἐπίγειον	τὸ	ἐπίγειον
κλητική ὦ!		ἐπίγειε		ἐπίγειον
↓ πτώσεις	πληθυντικός
ονομαστική	οἱ/αἱ	ἐπίγειοι	τὰ	ἐπίγειᾰ
γενική	τῶν	ἐπιγείων	τῶν	ἐπιγείων
δοτική	τοῖς/ταῖς	ἐπιγείοις	τοῖς	ἐπιγείοις
αιτιατική	τοὺς/τὰς	ἐπιγείους	τὰ	ἐπίγειᾰ
κλητική ὦ!		ἐπίγειοι		ἐπίγειᾰ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ	ἐπιγείω	τὼ	ἐπιγείω
γεν-δοτ	τοῖν	ἐπιγείοιν	τοῖν	ἐπιγείοιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δύσκολος' όπως «δύσκολος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

ἐπίγειος < ἐπί- + -γειος (γῆ)

Επίθετο

ἐπίγειος, -ος, -ον

1. επίγειος

   ※  5ος/4ος↑ αιώνας ⌘ Πλάτων, Πολιτεία, 8, 546a

   οὐ μόνον φυτοῖς ἐγγείοις, ἀλλὰ καὶ ἐν ἐπιγείοις ζῴοις φορὰ καὶ ἀφορία ψυχῆς τε καὶ σωμάτων γίγνονται, ὅταν περιτροπαὶ ἑκάστοις κύκλων περιφορὰς συνάπτωσι, βραχυβίοις μὲν βραχυπόρους, ἐναντίοις δὲ ἐναντίας.

   Υπάρχει όχι μόνο για τα φυτά, που γεννιούνται στους κόλπους της γης, αλλ᾽ ακόμη και για τα ζώα που ζουν στην επιφάνειά της περίοδος ευφορίας και αφορίας ψυχής και σωμάτων· και τούτο συμβαίνει, όταν κάθε είδος τελειώνει και ξαναρχίζει τον κύκλο της εξελίξεώς του που άλλοτε είναι βραχύτερος και άλλοτε μακρότερος, ανάλογα με τη διάρκεια ζωής του κάθε είδους.

   Μετάφραση (στη δημοτική, χ.χ.): Ιωάννης Γρυπάρης. Θεσσαλονίκη: ΚΕΓ, 2015 (στην καθαρεύουσα, 1911, Εκδ.Φέξη) @greek‑language.gr

   ※  3ος κε αιώνας Πλωτίνος, Εννεάδες, 6.3.10 @scaife.perseus

   εἶτα ἐκ τούτων σύνθεσιν καὶ μῖξιν, καὶ ἢ μένειν ἐνταῦθα στάντα ἐπὶ τοῦ συνθέτου, ἢ κατὰ τὸ ἔγγειον καὶ ἐπίγειον, ἢ κατὰ τὰς μορφὰς καὶ κατὰ τὰς τῶν ζῴων διαφοράς, οὐ τὰ ζῷα διαιροῦντα, ἀλλὰ κατὰ τὰ σώματα αὐτῶν, ὥσπερ ὄργανα, διαιροῦντα.

   ≠ αντώνυμα: ὑπόγειος

2. γήινος
3. (το ουδ. πλ. ως ουσ. ἐπίγεια) ισόγειο
4. (για φυτά) εκείνος που έρπει στη γη
5. (βιολογία) (για ζώα) εκείνος που δεν πετάει αλλά ζει κυρίως στο έδαφος

   ※  2ος↓ αιώνας ⌘ Γαληνός, De compositione medicamentorum secundum locos I-VI, 1.2, p.12.426 @scaife.perseus

   ἀκανθίωνα δὲ ἐπίγειον ἡγοῦμαι τὸν ἐπίγειον ἐχῖνον λελέχθαι.

   ※  2ος↓ αιώνας ⌘ Γαληνός, De methodo medendi, 2.6, p. 131 @scaife.perseus

   δύο ἐστὶν εἴδη κυνῶν, τὸ μὲν ἐπίγειον, τὸ δὲ ἐνάλιον.

Πηγές

• ἐπίγειος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἐπίγειος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.