πατήρ

Νέα ελληνικά (el)

Ουσιαστικό

πατήρ αρσενικό

τίτλος για ιερείς
σε αυτή την εκκλησία λειτουργεί ο πατήρ Γεώργιος

→ και δείτε τη λέξη πάτερ
(καθαρεύουσα) πατέρας όπως στο αρχαίο πατήρ

Αρχαία ελληνικά (grc)

	δυϊκός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
	πατηρ- πατερ- πατρ-
ονομαστική	ὁ	πατήρ	οἱ	πατέρες
γενική	τοῦ	πατρός & επικός:πατέρος	τῶν	πατέρων μόνο στην Οδύσσεια: πατρῶν
δοτική	τῷ	πατρῐ́ & επικός:πατέρῐ	τοῖς	πατρᾰ́σῐ (ν)
αιτιατική	τὸν	πατέρᾰ	τοὺς	πατέρᾰς
κλητική ὦ!		πάτερ		πατέρες
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		πατέρε
γεν-δοτ	τοῖν		πατέροιν
3η κλίση, συγκοπτόμενα, Κατηγορία 'πατήρ' όπως «πατήρ» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

πατήρ < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *ph₂tḗr. Από την ίδια ρίζα και το λατινικό pater, το σανσκριτικό पितृ (pitṛ), το αρχαίο αρμενικό հայր (hayr) και το πρωτογερμανικό *fadēr (αρχαίο αγγλικό fæder > αγγλικό father, γερμανικό Vater κλπ)

Ουσιαστικό

πατήρ αρσενικό

(οικογένεια) πατέρας, γονιός
≈ συνώνυμα: νόννος, φύτωρ
πρωτουργός, πρωταίτιος
(προσφώνηση) προσφώνηση, από σεβασμό, ηλικιωμένου άντρα
⮡ ξεῖνε πάτερ

Άλλες μορφές

Πατήρ

Εκφράσεις

οἱ πατέρες: οι πρόγονοι

Παράγωγα

Σύνθετα

α' συνθετικό πατρο-

β' συνθετικό -πάτωρ

β' συνθετικό -πάτηρ

Πηγές

πατήρ - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
πατήρ - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.