τελειώνω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

τελειώνω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική τελειώνω < αρχαία ελληνική τελειόω / τελειῶ (κάνω τέλειο, περατώνω) + -ώνω < τέλειος < τέλος < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *kʷel- (κινώ, στρίβω)

Προφορά

ΔΦΑ : /teˈʎo.no/

Η προφορά te.liˈo.no για τη σημασία: τελειοποιώ, όπως στην παθητική φωνή τελειώνομαι

Ρήμα

τελειώνω , αόρ.: τέλειωσα/τελείωσα, μτχ.π.π.: τελειωμένος, παθ.φωνή: με διαφορετική σημασία τελειώνομαι, π.αόρ.: τελειώθηκα, μτχ.π.π.: τελειωμένος

1. (μεταβατικό) ολοκληρώνω μια εργασία

   ↪ Περίμενε να στεγνώσει πριν μπεις μέσα, γιατί μόλις τελείωσα το σφουγγάρισμα.

2. (αμετάβατο) φτάνω στο τέλος μου
   1. ολοκληρώνομαι

      ↪ τελειώνει το έργο

   2. εξαντλούμαι, σώνομαι

      ↪ τελειώνει η φέτα

3. (λαϊκότροπο) φτάνω σε οργασμό
4. → και δείτε την παθητική φωνή, με διαφορετική σημασία  τελειώνομαι: τελειοποιούμαι

Σύνθετα

• αποτελειώνω

Συγγενικές λέξεις

• τέλειωμα
• τελειωμός
• τελείωση

Κλίση

• → λείπει η κλίση με διπλούς τύπους

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	τελειώνω	τελείωνα	θα τελειώνω	να τελειώνω		τελειώνοντας
β' ενικ.	τελειώνεις	τελείωνες	θα τελειώνεις	να τελειώνεις	τελείωνε
γ' ενικ.	τελειώνει	τελείωνε	θα τελειώνει	να τελειώνει
α' πληθ.	τελειώνουμε	τελειώναμε	θα τελειώνουμε	να τελειώνουμε
β' πληθ.	τελειώνετε	τελειώνατε	θα τελειώνετε	να τελειώνετε	τελειώνετε
γ' πληθ.	τελειώνουν(ε)	τελείωναν τελειώναν(ε)	θα τελειώνουν(ε)	να τελειώνουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		τελείωσα	θα τελειώσω	να τελειώσω		τελειώσει
β' ενικ.		τελείωσες	θα τελειώσεις	να τελειώσεις	τελείωσε
γ' ενικ.		τελείωσε	θα τελειώσει	να τελειώσει
α' πληθ.		τελειώσαμε	θα τελειώσουμε	να τελειώσουμε
β' πληθ.		τελειώσατε	θα τελειώσετε	να τελειώσετε	τελειώστε
γ' πληθ.		τελείωσαν τελειώσαν(ε)	θα τελειώσουν(ε)	να τελειώσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω τελειώσει	είχα τελειώσει	θα έχω τελειώσει	να έχω τελειώσει
β' ενικ.	έχεις τελειώσει	είχες τελειώσει	θα έχεις τελειώσει	να έχεις τελειώσει
γ' ενικ.	έχει τελειώσει	είχε τελειώσει	θα έχει τελειώσει	να έχει τελειώσει
α' πληθ.	έχουμε τελειώσει	είχαμε τελειώσει	θα έχουμε τελειώσει	να έχουμε τελειώσει
β' πληθ.	έχετε τελειώσει	είχατε τελειώσει	θα έχετε τελειώσει	να έχετε τελειώσει
γ' πληθ.	έχουν τελειώσει	είχαν τελειώσει	θα έχουν τελειώσει	να έχουν τελειώσει

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	τελειώνομαι	τελειωνόμουν(α)	θα τελειώνομαι	να τελειώνομαι
β' ενικ.	τελειώνεσαι	τελειωνόσουν(α)	θα τελειώνεσαι	να τελειώνεσαι
γ' ενικ.	τελειώνεται	τελειωνόταν(ε)	θα τελειώνεται	να τελειώνεται
α' πληθ.	τελειωνόμαστε	τελειωνόμαστε τελειωνόμασταν	θα τελειωνόμαστε	να τελειωνόμαστε
β' πληθ.	τελειώνεστε	τελειωνόσαστε τελειωνόσασταν	θα τελειώνεστε	να τελειώνεστε	(τελειώνεστε)
γ' πληθ.	τελειώνονται	τελειώνονταν τελειωνόντουσαν	θα τελειώνονται	να τελειώνονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		τελειώθηκα	θα τελειωθώ	να τελειωθώ		τελειωθεί
β' ενικ.		τελειώθηκες	θα τελειωθείς	να τελειωθείς	τελειώσου
γ' ενικ.		τελειώθηκε	θα τελειωθεί	να τελειωθεί
α' πληθ.		τελειωθήκαμε	θα τελειωθούμε	να τελειωθούμε
β' πληθ.		τελειωθήκατε	θα τελειωθείτε	να τελειωθείτε	τελειωθείτε
γ' πληθ.		τελειώθηκαν τελειωθήκαν(ε)	θα τελειωθούν(ε)	να τελειωθούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω τελειωθεί	είχα τελειωθεί	θα έχω τελειωθεί	να έχω τελειωθεί		τελειωμένος
β' ενικ.	έχεις τελειωθεί	είχες τελειωθεί	θα έχεις τελειωθεί	να έχεις τελειωθεί
γ' ενικ.	έχει τελειωθεί	είχε τελειωθεί	θα έχει τελειωθεί	να έχει τελειωθεί
α' πληθ.	έχουμε τελειωθεί	είχαμε τελειωθεί	θα έχουμε τελειωθεί	να έχουμε τελειωθεί
β' πληθ.	έχετε τελειωθεί	είχατε τελειωθεί	θα έχετε τελειωθεί	να έχετε τελειωθεί
γ' πληθ.	έχουν τελειωθεί	είχαν τελειωθεί	θα έχουν τελειωθεί	να έχουν τελειωθεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι τελειωμένος - είμαστε, είστε, είναι τελειωμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν τελειωμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν τελειωμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι τελειωμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι τελειωμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι τελειωμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι τελειωμένοι

Μεταφράσεις

    μεταβατικό

αγγλικά : finish (en), end (en), play out (en) γαλλικά : finir (fr) ισπανικά : terminar (es) πολωνικά : kończyć (pl), kończyć się (pl)

Πηγές

• τελειώνω -  Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής. (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.