ἱστορία

Δείτε επίσης : ιστορία, Ἱστορία, ἱστορίᾳ

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)[επεξεργασία]

λόγια μεσαιωνική ελληνική με αρχαία κλίση
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ἡ	ἱστορία	αἱ	ἱστορίαι
γενική	τῆς	ἱστορίας	τῶν	ἱστοριῶν
δοτική	τῇ	ἱστορίᾳ	ταῖς	ἱστορίαις
αιτιατική	τὴν	ἱστορίαν	τὰς	ἱστορίας
κλητική ὦ!		ἱστορία		ἱστορίαι
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'σοφία' όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία [επεξεργασία]

ῐ̔στορῐ́ᾱ < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική ῐ̔στορῐ́ᾱ

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

ῐ̔στορῐ́ᾱ θηλυκό

Παράγωγα[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

ἱστορία - Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα].

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

	δυϊκός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
	ῐστορῐᾱ-
ονομαστική	ἡ	ἱστορίᾱ	αἱ	ἱστορίαι
γενική	τῆς	ἱστορίᾱς	τῶν	ἱστοριῶν
δοτική	τῇ	ἱστορίᾳ	ταῖς	ἱστορίαις
αιτιατική	τὴν	ἱστορίᾱν	τὰς	ἱστορίᾱς
κλητική ὦ!		ἱστορίᾱ		ἱστορίαι
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		ἱστορίᾱ
γεν-δοτ	τοῖν		ἱστορίαιν
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'σοφία' όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία [επεξεργασία]

ῐ̔στορῐ́ᾱ < ἵστωρ ή ἴστωρ (σοφός, αυτήκοος, γνώστης αυτόπτης) + -ῐ́ᾱ → δείτε τη λέξη οἶδα με την οποία σχετίζεται το πρώτο συνθετικό^[1]

Σημειώσεις[επεξεργασία]

Η σημασία της λέξης αρχικώς έδωσε το ἴστωρ, έπειτα η λέξη απέκτησε τη δεύτερη και εν τέλει την τρίτη, σημασιολογική εξέλιξη η οποία κατοπτρίζει δε τη διαμόρφωση της επιστήμης από την αρχική έρευνα

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

ῐ̔στορῐ́ᾱ θηλυκό

έρευνα, πληροφόρηση, μάθηση μέσω έρευνας, αναζήτηση, εξέταση
※ 5ος↑ αιώνας ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 2 (Εὐτέρπη), 118.1
εἰρομένου δέ μευ τοὺς ἱρέας εἰ μάταιον λόγον λέγουσι οἱ Ἕλληνες τὰ περὶ Ἴλιον γενέσθαι ἢ οὔ, ἔφασαν πρὸς ταῦτα τάδε, ἱστορίῃσι φάμενοι εἰδέναι παρ᾽ αὐτοῦ Μενέλεω.

※ 5ος/4ος↑ αιώνας ⌘ Πλάτων, Φαίδων, 96Α
ἐγὼ γάρ, ἔφη, ὦ Κέβης, νέος ὢν θαυμαστῶς ὡς ἐπεθύμησα ταύτης τῆς σοφίας ἣν δὴ καλοῦσι περὶ φύσεως ἱστορίαν·
- (κατ’ επέκταση) γνώση και πληροφορία αποκτωμένη και συλλεγόμενη τοιουτοτρόπως
→ δείτε παράθεμα στο λήμμα ῐ̔στορῐ́η

※ 5ος↑ αιώνας ⌘ Ἱπποκράτης, Περὶ ἀρχαίης ἰητρικῆς, 20
λέγω δὲ ταύτην τὴν ἱστορίην εἰδέναι, ἄνθρωπος τί ἐστιν καὶ δι᾽ οἵας αἰτίας γίνεται καὶ τἄλλα ἀκριβέως.
αφήγηση, εξιστόρηση γεγονότων και πραγματικών και φανταστικών
αντικειμενική και επιστημονική καταγραφή, κριτική και έκθεση ερευνών κάποιου περί πραγματικών συμβάντων και γεγονότων, ιστορία, διήγηση
※ 5ος↑ αιώνας ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 7 (Πολύμνια), 96
τούτοισι πᾶσι καὶ τοῖσι ἐς τὸν πεζὸν τεταγμένοισι αὐτῶν ἐπῆσαν ἑκάστοισι ἐπιχώριοι ἡγεμόνες, τῶν ἐγώ, οὐ γὰρ ἀναγκαίῃ ἐξέργομαι ἐς ἱστορίης λόγον, οὐ παραμέμνημαι.

※ 4ος↑ αιώνας ⌘ Ἀριστοτέλης, Ῥητορική, 1, 4.13
πρὸς δὲ τὰς πολιτικὰς συμβουλὰς αἱ τῶν περὶ τὰς πράξεις γραφόντων ἱστορίαι: ἅπαντα δὲ ταῦτα πολιτικῆς ἀλλ᾽ οὐ ῥητορικῆς ἔργον ἐστίν.
(ελληνιστική κοινή) η ιστορική, η Αγία Γραφή σε αντίθεση με την αναγωγή

Άλλες μορφές[επεξεργασία]

ιωνικός τύπος : ῐ̔στορῐ́η

Παράγωγα[επεξεργασία]

ἱστορικός

Σύνθετα[επεξεργασία]

→ και δείτε τις λέξεις ἵστωρ και ἴστωρ

Απόγονοι[επεξεργασία]

⇒ νέα ελληνικά: ιστορία
⇒ ποντιακά: ιστορίαν

Αναφορές[επεξεργασία]

↑ ἱστορία - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012

Πηγές[επεξεργασία]

ἱστορία - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.

[1] ἱστορία - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012

[1]

ἱστορία

Πίνακας περιεχομένων

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Παράγωγα[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Σημειώσεις[επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Άλλες μορφές[επεξεργασία]

Παράγωγα[επεξεργασία]

Σύνθετα[επεξεργασία]

Απόγονοι[επεξεργασία]

Αναφορές[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Μενού πλοήγησης

ἱστορία

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Παράγωγα[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Σημειώσεις[επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Άλλες μορφές[επεξεργασία]

Παράγωγα[επεξεργασία]

Σύνθετα[επεξεργασία]

Απόγονοι[επεξεργασία]

Αναφορές[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Μενού πλοήγησης

Αναζήτηση