ἔργον
Μετάβαση στην πλοήγηση
Πήδηση στην αναζήτηση
Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]
Ετυμολογία [επεξεργασία]
- ἔργον < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *wérǵom (ἔργον) < werǵ- (εργάζομαι, δημιουργώ)
Ουσιαστικό[επεξεργασία]
ἔργον-ου ουδέτερο
- η εργασία, η δουλειά, η βασική ασχολία
- το αποτέλεσμα της εργασίας, το έργο, η ενέργεια, η πράξη, η δραστηριότητα, αυτό που δε γίνεται μόνο του, αλλά το κάνει κάποιος, αυτό που δημιουργείται
- Ἔργα καὶ Ἡμέραι (το έργο του Ησίοδου για τα επιτεύγματα, τις ενέργειες ανθρώπων και θεών, τα γεγονότα)
- καἄκουε τοὔργον (: κι άκου τι πρέπει να κάνεις)
- κυρίως ο πολεμικός άθλος, αλλά και κάτι ξεχωριστό, κάποιο κατόρθωμα, επίτευγμα γενικότερα
- τῶν δὲ πρότερον ἔργων μέγιστον ἐπράχθη τὸ Μηδικόν (: από τα κατορθώματα του παρελθόντως, το σπουδαιότερο που επιτεύχθηκε ήταν το Μηδικό -ενν. τους Περσικούς πολέμους)
- αγρόκτημα, οργωμένη γη, ακίνητη περιουσία, καλλιεργήσιμη γη, χωράφι, καλλιέργεια
- ὄφρ᾽ ἂν μέν κ᾽ ἀγροὺς ἴομεν καὶ ἔργ᾽ ἀνθρώπων, τόφρα σὺν ἀμφιπόλοισι μεθ᾽ ἡμιόνους καὶ ἄμαξαν καρπαλίμως ἔρχεσθαι (: ὅσο χωράφια ἢ χτήματα περνοῦμε τῶν ἀνθρώπων, ἐσὺ νὰ γοργοπερπατᾶς πίσω ἀπὸ ζὰ κι ἁμάξι, μὲ τὶς κοπέλες)
- δύο δ᾽ αἰὲν ἔχον πατρώια ἔργα ( : κι άλλοι δύο φρόντιζαν για τα πατρικά χωράφια, τα γονικά χωράφια)
- το έμπρακτο σε αντιδιαστολή προς το θεωρητικό ή το προφορικό, προς τα λόγια
- καὶ μὴν ἔργῳ κοὐκέτι μύθῳ... ( από τη θεωρία στην πράξη)
- σὺ δ᾽ ἡμὶν ἡ μισοῦσα μισεῖς μὲν λόγῳ, ἔργῳ δὲ τοῖς φονεῦσι τοῦ πατρὸς ξύνει (:εσύ μιλάς για το μίσος, αλλά μισείς μόνο στα λόγια, γιατί στην πράξη συντάσσεσαι με τους φονιάδες του πατέρα μας)
- λόγοισιν εἴτ᾽ ἔργοισιν εἰς βλάβην φέρον (: αν τον έβλαψα με λόγια ή με έργα)
- η φράση ἔργον ἐστί ακόμα κι όταν το ρήμα παραλειπόταν, είχε διάφορα νοήματα
- δε χρησιμεύει, δεν κάνουμε τίποτα έτσι :οὐδὲν ἔργον ἑστάναι ή οὐδὲν ἔργον ταῦτα θρηνεῖσθαι
- δεν είναι δουλειά του, είναι αλλουνού :οὐ γὰρ θερμότητος οἶμαι ἔργον ψύχειν ἀλλὰ τοῦ ἐναντίου, οὐδὲ ξηρότητος ὑγραίνειν ἀλλὰ τοῦ ἐναντίου, οὐδὲ δὴ τοῦ ἀγαθοῦ βλάπτειν ἀλλὰ τοῦ ἐναντίου
- λειτουργία (ἔργα τοῦ ἐγκεφάλου -Γαληνός)
- χρειάζεται (καὶ ἐνταῦθα δὴ πολλῆς φυλακῆς ἔργον : πρέπει να προσέξουμε, να δείξουμε επιφυλακτικότητα)
- με το ἔχω και το παρέχω: δημιουργώ προβλήματα, ζητήματα ή με καλή έννοια μπαίνω στον κόπο
Σύνθετα[επεξεργασία]
- ἀεργός
- δύσεργος
- ἐνεργός
- ἐργάζομαι
- ἐργαλεῖον
- ἐργαστήριον
- ἐργάτης
- ἐργοδότης
- ἐργώδης
- περίεργος
- συνεργός
Εκφράσεις[επεξεργασία]
ἔργον οὐδὲν ὄνειδος, ἀεργίη δέ τ᾽ ὄνειδος: η δουλειά δεν είν' ντροπή (Ησίοδος)
Άλλες μορφές[επεξεργασία]
- δωρικός τύπος : ϝέργον
- ηλειακός τύπος: ϝάργον