λίθος

Ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ο/η	λίθος	οι	λίθοι
γενική	του/της	λίθου	των	λίθων
αιτιατική	τον/τη	λίθο	τους/τις	λίθους
κλητική		λίθε		λίθοι
Κατηγορία όπως «ζωγράφος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

λεπτομέρεια κτίσματος από λίθο

διάφοροι πολύτιμοι λίθοι

Ετυμολογία

λίθος < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική λίθος < άγνωστης ετυμολογίας

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈli.θos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : λί‐θος

Ουσιαστικό

λίθος αρσενικό (ή θηλυκό σε παγιωμένες εκφράσεις)

• (αρσενικό, λόγιο) η πέτρα (ως υλικό οικοδομικών εργασιών, στην ιατρική, κοσμηματοποιία

Συνώνυμα

• πέτρα
• βράχος

Εκφράσεις

αρσενικό

• ακρογωνιαίος λίθος
• αργός λίθος: η ακατέργαστη κι ακανόνιστη πέτρα που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως οικοδομικό υλικό
• εποχή του λίθου : η πρώιμη περίοδος της ανθρώπινης ιστορίας, πριν από την εποχή του χαλκού και του σιδήρου, που χαρακτηρίζεται από την κατασκευή και χρήση λίθινων εργαλείων και όπλων
• ημιπολύτιμος λίθος : μικρής αξίας ορυκτό πέτρωμα που χρησιμοποιείται για την κατασκευή διακοσμητικών αντικειμένων
• καυστικός λίθος: το καυστικό κάλιο
• κυανούς λίθος: ο χαλκός

  ≈ συνώνυμα: γαλαζόπετρα

• λαξευτός λίθος
• λίθοι, πλίνθοι, ξύλα και κέραμοι ατάκτως ερριμμένα' : (λίθοι καὶ πλίνθοι καὶ ξύλα καὶ κέραμος ἀτάκτως ἐρριμμένα, Ξενοφῶντος Ἀπομνημονεύματα, 3,1,7): πράγματα που βρίσκονται σε πλήρη αταξία
• λίθος της κολάσεως: ο νιτρικός άργυρος
• πολύτιμος λίθος: το ορυκτό πέτρωμα με ιδιαίτερη λάμψη ή/και σκληρότητα που χρησιμοποιείται για την κατασκευή κοσμημάτων κι έχει μεγάλη αξία
• τεχνητός λίθος : ο κατασκευασμένος λίθος που είναι απομίμηση ενός πολύτιμου λίθου

θηλυκό

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	η	λίθος	οι	λίθοι
γενική	της	λίθου	των	λίθων
αιτιατική	τη	λίθο	τις	λίθους
κλητική		λίθε		λίθοι
Ο λίθος' ως θηλυκό σε παγιωμένες λόγιες εκφράσεις
Κατηγορία όπως «νόσος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

• λυδία λίθος
• φιλοσοφική λίθος: η φανταστική πέτρα με την οποία οι αλχημιστές πίστευαν ότι θα μπορούσαν να μετατρέψουν κάθε μέταλλο σε χρυσάφι

Συγγενικές λέξεις

• λιθαρένιος
• λιθάρι και λιθαράκι
• λιθίαση
• λιθικός
• λίθινος

Σύνθετα

• απολίθωμα
• απολιθωμένος
• απολιθώνω
• λιθο- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα λιθο- στο Βικιλεξικό

Μεταφράσεις

    λίθος

→ δείτε τη λέξη πέτρα

---

Αυτή η σελίδα μπήκε στον κατάλογο των σελίδων που χρειάζονται επιμέλεια και έλεγχο Παρακαλούμε συμπληρώστε, τεκμηριώστε το λήμμα και βγάλτε αυτή την ετικέτα εάν θεωρείτε ότι το λήμμα ανταποκρίνεται στα κριτήρια του Βικιλεξικού. Για έλεγχο. Να χωρίσουν οι ορισμοί κατά αρσενικό και θηλυκό. Sarri.greek 11:25, 26 Ιουλίου 2021 (UTC).

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ λείπει η κλίση

Ετυμολογία

λίθος, ήδη ομηρικό < άγνωστης ετυμολογίας

Ουσιαστικό

λίθος αρσενικό ή θηλυκό

1. λίθος, πέτρα
2. (στην αρχαία Αθήνα) ονομασία διάφορων συμπλεγμάτων από πέτρες που χρησιμοποιούνταν σαν βήμα για ομιλητές

Πολυλεκτικοί όροι

• διαφανὴς λίθος: είδος φακού
• λίθος κυανοῦς: θειικός χαλκός
• Λυδία λίθος: πέτρα από μαύρο σκληρό πέτρωμα με το οποίο ελέγχονταν η καθαρότητα του χρυσού και του ασημιού
• Μαγνῆτις λίθος / Ἡρακλεία λίθος: μαγνήτης
• χυτὴ λίθος: άλλη ονομασία του γυαλιού

Πηγές

• «λίθος» - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ. Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012. 
• «λίθος» - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.