Μετάβαση στο περιεχόμενο

Παράρτημα:Προφορά/πολωνικά

Από Βικιλεξικό
Προφορά των γλωσσών του Βικιλεξικού.

el · fr · pl

Προφορά της πολωνικής γλώσσας.

ΔΦΑ και SAMPA στα πολωνικά

[επεξεργασία]
Φωνήεντα
ΔΦΑSAMPAΠαραδείγματα (μετάφραση)
/a//a/kat (δήμιος)
/ɛ//E/ten (αυτός)
/i//i/miś (αρκουδάκι)
/ɨ//1/mysz (ποντίκι)
/ɔ//O/kot (γάτα)
/u//u/ucho, król (αυτί, βασιλιάς)
/u̯//u/pomysł (ιδέα)
Έρρινα
ΔΦΑSAMPAΠαραδείγματα (μετάφραση)
/ɔ̃//O~/mąż (ο σύζυγος, ο άντρας)
/ɛ̃//E~/część (μέρος)


Ημιφωνα
ΔΦΑSAMPAΠαραδείγματα (μετάφραση)
/j//j/jutro (αύριο)
/w//w/mały (μικρός)
Σύμφωνα
ΔΦΑSAMPAΠαραδείγματα (μετάφραση)
/b//b/bas (μπάσο)
/d//d/dom (σπίτι)
/ʣ//dz/dzwon (καμπάνα)
/ʤ//dZ/em (μαρμελάδα)
/dʑ//dz\/więk, dzień (γιος, μέρα)
/f//f/futro (γούνα)
/ɡ//g/gdzie (που)
/k//k/buk (οξιά)
/ç//ç/hipoteza (υπόθεση)
/x//X/hak, chór (αγκίστρι, χορωδία)
/l//l/lew (λιοντάρι)
/m//m/masa (μάζα)
/n//n/noga (πόδι)
/ɲ//J/koń (άλογο)
/p//p/pas (ζώνη)
/r//r/krok (βήμα)
/s//s/sum (γατόψαρο)
/ʃ//S/szum (θρόισμα)
/ɕ//s\/siedem, środa (εφτά, Τετάρτη)
/t//t/tom (όγκος)
/ʦ//ts/co (τι)
/ʧ//tS/czas (χρόνος)
/tɕ//ts\/ćma, ciebie (νυχτοπεταλούδα, εσένα)
/v//v/wór (τσάντα)
/z//z/zero (μηδέν)
/ʒ//Z/rzeka, żona (ποτάμι, γυναίκα)
/ʑ//z\/ziemia, źrebię (γη, πουλάρι)
  • Όλα τα γράμματα προφέρονται στα πολωνικά. Εξαίρεση αποτελούν οι λέξεις που γράφονται όπως η αντίστοιχη ξένη λέξη και προφέρονται με την προφορά που έχει η λέξη στη γλώσσα της. Παράδειγμα:
    η λέξη Quebec προφέρεται Kebek
  • Τα λατινικά γράμματα a-b-d-e-f-g-i-k-l-m-n-o-p-q-r-s-t-u-x-z γενικά προφέρονται α-μπ-ντ(όχι ένρινο)-ε-φ-γκ-ι-κ-λ-μ-ν-ο-π-κ-ρ-σ-τ-ου-ξ-ζ
    • Τα q (ku), v (fau) και x (iks) δεν υπάρχουν στο πολωνικό αλφάβητο αλλά χρησιμοποιούνται σε εμπορικές και ξένες λέξεις (αν και συνήθως αντικαθίστανται από τα k,w και ks ή gz).
  • Τα ą και ę προφέρονται όουν και έουν με το ουν να ακούγεται πολύ ελαφρά και αρκετά ένρινο
  • Τα ł και ó προφέρονται σαν ου (το ł δεν αποτελεί φωνήεν δηλαδή δεν δημιουργεί συλλαβή)
  • Το y μεταξύ ε και ι
  • Το j σαν ελαφρύ γι (όπως το γι στη λέξη γιαούρτι)
  • Το c προφέρεται σαν τσ
  • Το w σαν β ή σαν φ όταν προηγείται σύμφωνο
  • Το ż σαν παχύ ζ
  • Γενικά τα τονούμενα σύμφωνα προφέρονται με ελαφριά προφορά που ακολουθείται από ένα σχεδόν άηχο ι:
    • το ń σαν νι (όπως το νι στη λέξη νοιάζομαι)
    • το ś σαν σι (όπως το σι στη λέξη ίσια)
    • το ź σαν ζι (όπως το ζι στη λέξη νάζια)
  • Τα τονούμενα γράμματα χάνουν τον τόνο (στη γραφή) όταν ακολουθούνται από φωνήεν και μετατρέπονται στο αντίστοιχο χωρίς τόνο αλλά με i:
    • koń (άλογο) γενική konia (αλόγου)
  • Τα cz, ch, dz, dż, dź, sz και rz είναι δίψηφα σύμφωνα και προφέρονται
    • το ch σαν χ
    • το cz σαν παχύ ζ
    • το dz σαν τζ
    • το σαν παχύ dz
    • το σαν ελαφρύ dz ακολουθούμενο από ένα σχεδόν άηχο ι
    • το sz σαν παχύ σ
    • το rz σαν παχύ ζ (ακριβώς όπως το ż)

Ορθογραφία

[επεξεργασία]

Γενικά στην πολωνική γλώσσα η γραφή ακολουθεί την προφορά και συνήθως αυτός που γράφει λάθος μία λέξη δεν θεωρείται ανορθόγραφος αλλά είτε ότι δεν προφέρει σωστά τα πολωνικά είτε ότι μιλάει χωριάτικα ή μωρουδίστικα. Υπάρχουν μερικές εξαιρέσεις που θεωρούνται ορθογραφικά λάθη επειδή η προφορά δεν διαφέρει:

  • [x] γράφεται είτε σαν h είτε σαν ch
  • [ʐ] γράφεται είτε σαν ż είτε σαν rz
  • [u] γράφεται είτε σαν u είτε σαν ó

Δείτε επίσης

[επεξεργασία]